Bí Thư Thành Ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị đang có mặt tại Mỹ trong chuyến đi thăm khởi sự từ ngày 21 tháng 7, theo lời mời của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Báo chí Việt Nam hôm nay cho biết tại thủ đô Washington, ông Phạm Quang Nghị đã gặp một số giới chức cao cấp và chính khách Mỹ, kể cả Thứ trưởng Ngoại giao đặc trách các vấn đề chính trị Wendy Sherman, ông Thomas Shannon, Cố vấn của Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ John Kerry, Phó Cố vấn An ninh Quốc gia của Tổng Thống Obama Tony Blinken, và quyền Chủ tịch Thượng viện Patrick Leahy, và Thượng nghị sĩ John McCain.
Báo chí Việt Nam tường thuật rằng tại các cuộc gặp gỡ với các giới chức cao cấp của Mỹ, ông Nghị yêu cầu Hoa Kỳ mở rộng thị trường cho các hàng hóa do Việt Nam sản xuất, hạ các rào cản thương mại, khuyến khích đầu tư vào Việt Nam và thừa nhận nền kinh tế Việt Nam là một nền kinh tế thị trường.
Báo Nhân Dân cho biết ông Nghị đề nghị Mỹ tăng hỗ trợ cho Việt Nam để giải quyết các hệ quả của chiến tranh, như chương trình xử lý chất độc dioxin, giúp đỡ các nạn nhân của chất độc thường được gọi là chất độc da cam, tháo gỡ bom mìn, và tìm kiếm di cốt các binh sĩ mất tích trong chiến tranh.
Phía Hoa Kỳ bày tỏ quan tâm về những căng thẳng gần đây ở Biển Đông sau khi Trung Quốc kéo giàn khoan Hải Dương 981 vào vùng biển mà Việt Nam tuyên bố có chủ quyền, đồng thời lặp lại lập trường của Washington muốn duy trì hòa bình và ổn định tại khu vực Á Châu-Thái bình dương, kể cả các quyền tự do giao thương và tự do hàng hải ở Biển Đông.
Chuyến đi thăm của Bí Thư Thành Ủy Hà Nội, một Ủy viên thuộc Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam, được coi là mang ý nghĩa quan trọng như một chỉ dấu cho thấy hai nước cựu thù đã xích lại gần nhau. Tuy nhiên, một học giả theo dõi sát tình hình Việt Nam cho rằng việc ông Phạm Quang Nghị sang thăm Hoa Kỳ lần này cùng lúc nói lên sự hoài nghi của giới bảo thủ trong Bộ Chính Trị đối với thế hệ lãnh đạo trẻ tuổi hơn như Ngoại Trưởng Phạm Bình Minh, mà họ cho là có thể bị nhiễm các giá trị Tây phương.
Trong một cuộc phỏng vấn dành cho Ban Việt ngữ về chuyến đi của ông Phạm Quang Nghị, Giáo sư Thayer thuộc Học Viện Quốc phòng Australia của Đại học New South Wales, nói:
“Ngoại trưởng Kerry đã mời ông Phạm Bình Minh, chuyến đi đó giờ đây sẽ diễn ra vào tháng 9 này, nhưng chuyến đi đã bị hoãn lại. Lúc bấy giờ tôi được cho biết lý do là vì nó quá nhạy cảm. Tôi đoán rằng Bộ Chính Trị không tin tưởng ở một người trẻ tuổi như Ngoại trưởng Phạm Bình Minh - được coi là sẵn sàng làm việc với Hoa Kỳ hơn như cha của ông trước đây, so một nhân vật lớn tuổi, bảo thủ hơn, ông này được tin tưởng ở Hà Nội hơn là so với ông Phạm Bình Minh, ít nhất theo chỗ tôi hiểu.”
Giáo sư Thayer cho rằng Bộ Chính Trị Đảng Cộng Sản Việt Nam đã tỏ thái độ nhượng bộ Trung Quốc quá mức khi không đáp ứng kịp thời lời mời của Ngoại trưởng Mỹ dành cho ông Phạm Bình Minh.
“Bộ Chính Trị đã tỏ ra hòa hoãn quá mức, nhượng bộ Trung Quốc đến nỗi Ngoại trưởng Phạm Bình Minh có thể gọi điện thoại nói chuyện với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, nhưng ông không được tới Washington”.
Giáo sư Thayer nói nếu giới lãnh đạo trong Bộ Chính Trị Việt Nam sợ tới mức không dám xích lại gần Mỹ chỉ vì Trung Quốc, thì Việt Nam sẽ mất cơ hội được tự do.
Bí Thư Thành Ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị hôm 23 tháng Bảy, đã rời thủ đô Washington để lên New York, tiếp tục chuyến đi thăm Hoa Kỳ.
