Vừa qua dư luận trong và ngoài nước có một số ý kiến bàn luận về Prong trào Con đường Việt Nam (PTCĐVN). Người đưa ra sáng kiến này vừa ở tù ra, cùng trao đổi với 2 bạn còn ở trong tù, trong hoàn cảnh không bình thường, nên không được đón nhận một cách thuận lợi và sôi nổi.
Có ý kiến cho rằng Dự thảo PTCĐVN đưa ra có phần vội vã, đơn giản, chưa chín chắn. Lại có ý kiến hoài nghi, cho rằng đây là một phương án thực hiện “một chế độ đa nguyên đa đảng dỏm” nhằm lừa dối nhân dân và thế giới, giúp cho đảng cộng sản thoát hiểm. Dù sao đây cũng là dịp để mọi người quan tâm đến vận nước nói lên suy nghĩ của mình về một vấn đề sinh tử của đất nước. Vì con đường cứu nước và dựng nước đúng hay sai luôn là vấn đề liên quan đến thành hay bại, suy vi hay hưng thịnh của quốc gia.
Trước đây, đã có con đường Cần Vương, Duy Tân, con đường Đông Du, nâng cao dân trí của các chí sỹ Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, rồi đến cuộc vận động cách mạng của các đảng phái quốc gia như Quốc Dân đảng, đảng Đại Việt, cùng với đường lối khởi nghĩa và bạo lực của đảng Cộng sản Đông dương, sau này là đảng Lao động, rồi nay là đảng Cộng sản VN. Hiện nay con đường của đảng CS thực hiện suốt gần 70 năm lâm vào tình trạng hoàn toàn phá sản và bế tắc cả về lý luận và thực hành. Điều này đã rõ như ban ngày không ai có thể che dấu nổi.
Mọi người Việt Nam yêu nước luôn ghi nhớ hiện nay Liên Hiệp Quốc đang xếp Việt Nam về quyền dân chủ vào nhóm đèn đỏ, gồm 20 nước độc đảng toàn trị tận cùng lạc hậu của thế giới, thứ 172 trên 198 nước về tự do báo chí, thứ 112 trên 198 nước về thu nhập tính theo đầu người. Đó là thành tích đen hiển nhiên, thất bại mọi mặt rõ ràng của đảng CS, phản ánh vào cuộc sống đầy bất công, cực nhọc, khốn khó muộn hàng ngày của số đông dân cư.
Tháng 10-2010, gần 40 trí thức cao cấp của đảng CS đã họp góp ý kiến cho dự thảo cương lĩnh trình Đại hội XI, trong đó có 2 nguyên phó thủ tướng, nhiều nguyên bộ trưởng, thứ trưởng, giáo sư, viện sỹ… - tinh hoa trí tuệ của đảng CS –, bác bỏ hoàn toàn với lập luận sắc bén mọi học thuyết làm cơ sở cho cương lĩnh, bác bỏ triệt để học thuyết Mác – Lênin, loại bỏ dứt khoát chuyên chính vô sản, phê phán nghiêm chế độ độc đảng quan liêu tham nhũng, đòi thực hiện chế độ đa đảng trong luật pháp, đòi từ bỏ phương châm lấy quốc doanh làm chủ đạo cho nền kinh tế. Họ đòi viết hẳn lại cương lĩnh dự thảo theo con đường mới.
Bộ chính trị đã bỏ ra ngoài tai tất cả mọi ý kiến khác biệt trên, khinh thị ngay trí tuệ và dũng khí trong đảng mình, tuyên chiến về lý luận ngay với một bộ phận khá đông trí thức đảng viên đã thức tỉnh đang đi tìm một con đường khác để cùng nhau cứu dân cứu nước.
Các bạn trí thức trên đây đã biết rõ rằng khi bức tường Berlin đổ sập, khi Liên bang Xô viết tan tành, khi đảng CS Liên Xô tan vỡ, rồi nước Nga và hàng chục nước Đông Âu đi vào nền dân chủ đa đảng, đó là sự tiến lên tất yếu rất đẹp đẽ của lịch sử nhân loại. Sớm muộn gì Việt Nam cũng sẽ phải đi theo con đường sáng ấy, với những đặc điểm, bước đi thích hợp riêng. Các bạn cũng biết rõ tại trung tâm thủ đô Hoa Kỳ Washington đã dựng lên một tượng đài lớn kỷ niệm hơn 100 triệu nạn nhân của chủ nghĩa cộng sản hiện thực trên toàn thế giới, trong đó có những người Việt Nam nạn nhân của đảng CS. Các bạn hẳn cũng biết Nghị viện châu Âu đã ra nghị quyết lịch sử lên án chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội kiểu Mác-xít cộng sản là tà thuyết chống nhân loại, bị đặt ra ngoài vòng pháp luật của toàn lãnh thổ châu Âu.
Cho nên không có một lý do nào để duy trì dù thêm một ngày chế độ độc quyền đảng trị tệ hại. Không bao giờ, không ở đâu có nền dân chủ một đảng cả. Chế độ một đảng sáng suốt trong sạch là một ảo tưởng tuyệt đối, như mò kim đáy biển vậy. Trên thế giới, tất cả các nước phát triển cao nhất, xã hội hài hòa, nhân dân tự do, hạnh phúc đều theo chế độ dân chủ đa đảng. Không có ngọai lệ. Ngay ở Singapore, trong quốc hội bên cạnh đảng PAP - đảng Nhân dân Hành động – nay có thêm đại biểu đảng công nhân (Workers Party), ngoài ra còn có đảng xã hội (Socialist Front). Hầu hết 10 nước ASEAN đều theo nền dân chủ đa đảng, chỉ trừ 2 nước Việt Nam và Lào.
Cho nên vấn đề cơ bản nhất, bức thiết nhất của đất nước ta là sớm chuyển hóa cả hệ thống từ độc đảng sang đa đảng trong trật tự và pháp luật. Đây là vấn đề then chốt thử thách bản lãnh của đảng CS, nhất là của Bộ Chính trị hiện nay.
Phương cách tốt nhất là lãnh đạo đảng nên chủ động nêu vấn đề cho toàn dân thảo luận trong một cuộc trưng cầu dân ý, rồi cùng nhân dân thực hiện. Hãy tự tin, quyết tâm theo gương yêu nước thương dân của những nhà cầm quyền sáng suốt có nhân cách, như Gorbachev, như Havel, như Walésa, như Mandela, hay như bà Aung San Suu Kyi, cả như tướng Thein Sein… Họ đi vào lịch sử như những nhân vật khai phá con đường mới, biết sử dụng đúng lúc có hiệu quả quyền lực trong tay, dựa vững vào đông đảo nhân dân để xoay chuyển tình thế.
Nếu như trong lãnh đạo không có những con người sáng suốt và dũng cảm như thế thì sẽ đến lúc tức nước ắt vỡ bờ, thế cùng tất biến, quần chúng xuống đường đông đảo như hải triều sóng cuốn. Quần chúng thức tỉnh và phẫn nộ luôn làm nên lịch sử. Nâng thuyền hay lật thuyền đều là nhân dân.
Chuyển biến ở Tunisia là vậy, ở Ai Cập và Libya cũng là vậy. Ở Syria đang diễn ra là vậy.
Trước đó ở Ấn Độ, ở Nam Phi cũng là vậy. Quần chúng tay không sát cánh chung lòng là tất thắng. Ở Moscow, tháng 8 năm 1990 cuộc đảo chính phản cách mạng phản dân chủ nhằm lật đổ tổng thống Gorbachov đã bị đập tan do sức mạnh hùng hậu của nửa triệu quần chúng tay không cùng bộ đội cách mạng tập trung trước trụ sở Quốc hội Nga, quyết tâm đưa đất nước vào kỷ nguyên dân chủ đa đảng.
Vấn đề có tổ chức để lãnh đạo phong trào dân chủ của quần chúng đông đảo đang được đặt ra cấp bách. Hiến pháp hiện hành khẳng định quyền lập hội của công dân. Do đó việc nhà dân chủ Lê Thăng Long đưa ra sáng kiến dự thảo Phong trào Con đường Việt Nam là một việc làm có ích, theo hướng đi tích cực. Ít ra việc này có tác dụng gợi lên một vấn đề cấp bách hệ trọng, kích thích suy nghĩ của mọi người, nhất là của anh chị em dân chủ trong và ngoài nước. Nó có thể là đầu đề bàn thảo cởi mở và rộng rãi, để có thêm nhiều sáng kiến phong phú thiết thực hơn.
Đầu Xuân năm nay, tôi đã kỳ vọng anh em dân chủ trong nước đã phát triển khá đông đảo, rải khắp mọi miền đất nước, thuộc mọi tầng lớp trí thức, văn nghệ sỹ, thanh niên, sinh viên, nông dân, nhà báo,nhà giáo, nhà khoa học, nhà kinh doanh, cựu binh sỹ cùng một bộ phận đảng viên cộng sản lão thành hoặc ở cơ sở có lập trường dân chủ… chung sức dấy lên một phong trào yêu nước yêu dân chủ đông đảo, mang tên thí dụ như Tập họp Công dân Việt Nam, làm đối trọng, ganh đua phục vụ đất nước với đảng Cộng sản, lấy lá phiếu tự do của công dân làm trọng tài.
Hàng ngàn công dân ký một loạt kiến nghị chống bành trướng Bắc Kinh, đòi chấm dứt khai thác bauxite, bênh vực luật sư Hà Vũ, nhà báo Điếu Cày, cô Trần Thanh Nghiên, cô Bùi Minh Hằng. Hàng ngàn công dân kiến nghị bênh vực nông dân bị cướp đất, ủng hộ nông dân Tiên Lãng, Văn Giang, Đak Nông, rồi 11 ngày Chủ nhật liên tiếp xuống đường hào hùng… là những sự kiện chưa từng có, những thử thách, tập dượt, tôi luyện rất thiết thực gắn bó phong trào trưởng thành với biết bao kinh nghiệm quý giá cho cuộc đấu tranh mạnh mẽ hơn sắp tới.
Lãnh đạo đảng CS không nên vừa quá kiêu ngạo để tự cho mình độc quyền lãnh đạo, không ai có thể thay thế, lại quá nhút nhát mất tự tin không dám ganh đua công bằng bình đẳng với một đảng khác, lấy nhân dân làm trọng tài. Một khi có ganh đua bình đẳng, đảng CS sẽ có thể trở nên trong sạch, khắc phục có hiệu quả tệ quan liêu, tham nhũng, nếu không có ganh đua quá trình suy thoái trầm trọng hiện nay của đảng CS là vô phương cứu chữa.
Trên đây là vài suy nghĩ liên quan đến con đường cứu và dựng nước xin được trao đổi với các bạn quan tâm đến vận nước, lại còn do tôi cũng được mời tham gia PTCĐVN. Có tham gia hay không, xin để ngỏ một thời gian để nghe ngóng, theo dõi ý kiến của đông đảo các bạn trong và ngoài nước.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
Có ý kiến cho rằng Dự thảo PTCĐVN đưa ra có phần vội vã, đơn giản, chưa chín chắn. Lại có ý kiến hoài nghi, cho rằng đây là một phương án thực hiện “một chế độ đa nguyên đa đảng dỏm” nhằm lừa dối nhân dân và thế giới, giúp cho đảng cộng sản thoát hiểm. Dù sao đây cũng là dịp để mọi người quan tâm đến vận nước nói lên suy nghĩ của mình về một vấn đề sinh tử của đất nước. Vì con đường cứu nước và dựng nước đúng hay sai luôn là vấn đề liên quan đến thành hay bại, suy vi hay hưng thịnh của quốc gia.
Trước đây, đã có con đường Cần Vương, Duy Tân, con đường Đông Du, nâng cao dân trí của các chí sỹ Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, rồi đến cuộc vận động cách mạng của các đảng phái quốc gia như Quốc Dân đảng, đảng Đại Việt, cùng với đường lối khởi nghĩa và bạo lực của đảng Cộng sản Đông dương, sau này là đảng Lao động, rồi nay là đảng Cộng sản VN. Hiện nay con đường của đảng CS thực hiện suốt gần 70 năm lâm vào tình trạng hoàn toàn phá sản và bế tắc cả về lý luận và thực hành. Điều này đã rõ như ban ngày không ai có thể che dấu nổi.
Mọi người Việt Nam yêu nước luôn ghi nhớ hiện nay Liên Hiệp Quốc đang xếp Việt Nam về quyền dân chủ vào nhóm đèn đỏ, gồm 20 nước độc đảng toàn trị tận cùng lạc hậu của thế giới, thứ 172 trên 198 nước về tự do báo chí, thứ 112 trên 198 nước về thu nhập tính theo đầu người. Đó là thành tích đen hiển nhiên, thất bại mọi mặt rõ ràng của đảng CS, phản ánh vào cuộc sống đầy bất công, cực nhọc, khốn khó muộn hàng ngày của số đông dân cư.
Tháng 10-2010, gần 40 trí thức cao cấp của đảng CS đã họp góp ý kiến cho dự thảo cương lĩnh trình Đại hội XI, trong đó có 2 nguyên phó thủ tướng, nhiều nguyên bộ trưởng, thứ trưởng, giáo sư, viện sỹ… - tinh hoa trí tuệ của đảng CS –, bác bỏ hoàn toàn với lập luận sắc bén mọi học thuyết làm cơ sở cho cương lĩnh, bác bỏ triệt để học thuyết Mác – Lênin, loại bỏ dứt khoát chuyên chính vô sản, phê phán nghiêm chế độ độc đảng quan liêu tham nhũng, đòi thực hiện chế độ đa đảng trong luật pháp, đòi từ bỏ phương châm lấy quốc doanh làm chủ đạo cho nền kinh tế. Họ đòi viết hẳn lại cương lĩnh dự thảo theo con đường mới.
Bộ chính trị đã bỏ ra ngoài tai tất cả mọi ý kiến khác biệt trên, khinh thị ngay trí tuệ và dũng khí trong đảng mình, tuyên chiến về lý luận ngay với một bộ phận khá đông trí thức đảng viên đã thức tỉnh đang đi tìm một con đường khác để cùng nhau cứu dân cứu nước.
Các bạn trí thức trên đây đã biết rõ rằng khi bức tường Berlin đổ sập, khi Liên bang Xô viết tan tành, khi đảng CS Liên Xô tan vỡ, rồi nước Nga và hàng chục nước Đông Âu đi vào nền dân chủ đa đảng, đó là sự tiến lên tất yếu rất đẹp đẽ của lịch sử nhân loại. Sớm muộn gì Việt Nam cũng sẽ phải đi theo con đường sáng ấy, với những đặc điểm, bước đi thích hợp riêng. Các bạn cũng biết rõ tại trung tâm thủ đô Hoa Kỳ Washington đã dựng lên một tượng đài lớn kỷ niệm hơn 100 triệu nạn nhân của chủ nghĩa cộng sản hiện thực trên toàn thế giới, trong đó có những người Việt Nam nạn nhân của đảng CS. Các bạn hẳn cũng biết Nghị viện châu Âu đã ra nghị quyết lịch sử lên án chủ nghĩa Mác - Lênin và chủ nghĩa xã hội kiểu Mác-xít cộng sản là tà thuyết chống nhân loại, bị đặt ra ngoài vòng pháp luật của toàn lãnh thổ châu Âu.
Cho nên không có một lý do nào để duy trì dù thêm một ngày chế độ độc quyền đảng trị tệ hại. Không bao giờ, không ở đâu có nền dân chủ một đảng cả. Chế độ một đảng sáng suốt trong sạch là một ảo tưởng tuyệt đối, như mò kim đáy biển vậy. Trên thế giới, tất cả các nước phát triển cao nhất, xã hội hài hòa, nhân dân tự do, hạnh phúc đều theo chế độ dân chủ đa đảng. Không có ngọai lệ. Ngay ở Singapore, trong quốc hội bên cạnh đảng PAP - đảng Nhân dân Hành động – nay có thêm đại biểu đảng công nhân (Workers Party), ngoài ra còn có đảng xã hội (Socialist Front). Hầu hết 10 nước ASEAN đều theo nền dân chủ đa đảng, chỉ trừ 2 nước Việt Nam và Lào.
Cho nên vấn đề cơ bản nhất, bức thiết nhất của đất nước ta là sớm chuyển hóa cả hệ thống từ độc đảng sang đa đảng trong trật tự và pháp luật. Đây là vấn đề then chốt thử thách bản lãnh của đảng CS, nhất là của Bộ Chính trị hiện nay.
Phương cách tốt nhất là lãnh đạo đảng nên chủ động nêu vấn đề cho toàn dân thảo luận trong một cuộc trưng cầu dân ý, rồi cùng nhân dân thực hiện. Hãy tự tin, quyết tâm theo gương yêu nước thương dân của những nhà cầm quyền sáng suốt có nhân cách, như Gorbachev, như Havel, như Walésa, như Mandela, hay như bà Aung San Suu Kyi, cả như tướng Thein Sein… Họ đi vào lịch sử như những nhân vật khai phá con đường mới, biết sử dụng đúng lúc có hiệu quả quyền lực trong tay, dựa vững vào đông đảo nhân dân để xoay chuyển tình thế.
Nếu như trong lãnh đạo không có những con người sáng suốt và dũng cảm như thế thì sẽ đến lúc tức nước ắt vỡ bờ, thế cùng tất biến, quần chúng xuống đường đông đảo như hải triều sóng cuốn. Quần chúng thức tỉnh và phẫn nộ luôn làm nên lịch sử. Nâng thuyền hay lật thuyền đều là nhân dân.
Chuyển biến ở Tunisia là vậy, ở Ai Cập và Libya cũng là vậy. Ở Syria đang diễn ra là vậy.
Trước đó ở Ấn Độ, ở Nam Phi cũng là vậy. Quần chúng tay không sát cánh chung lòng là tất thắng. Ở Moscow, tháng 8 năm 1990 cuộc đảo chính phản cách mạng phản dân chủ nhằm lật đổ tổng thống Gorbachov đã bị đập tan do sức mạnh hùng hậu của nửa triệu quần chúng tay không cùng bộ đội cách mạng tập trung trước trụ sở Quốc hội Nga, quyết tâm đưa đất nước vào kỷ nguyên dân chủ đa đảng.
Vấn đề có tổ chức để lãnh đạo phong trào dân chủ của quần chúng đông đảo đang được đặt ra cấp bách. Hiến pháp hiện hành khẳng định quyền lập hội của công dân. Do đó việc nhà dân chủ Lê Thăng Long đưa ra sáng kiến dự thảo Phong trào Con đường Việt Nam là một việc làm có ích, theo hướng đi tích cực. Ít ra việc này có tác dụng gợi lên một vấn đề cấp bách hệ trọng, kích thích suy nghĩ của mọi người, nhất là của anh chị em dân chủ trong và ngoài nước. Nó có thể là đầu đề bàn thảo cởi mở và rộng rãi, để có thêm nhiều sáng kiến phong phú thiết thực hơn.
Đầu Xuân năm nay, tôi đã kỳ vọng anh em dân chủ trong nước đã phát triển khá đông đảo, rải khắp mọi miền đất nước, thuộc mọi tầng lớp trí thức, văn nghệ sỹ, thanh niên, sinh viên, nông dân, nhà báo,nhà giáo, nhà khoa học, nhà kinh doanh, cựu binh sỹ cùng một bộ phận đảng viên cộng sản lão thành hoặc ở cơ sở có lập trường dân chủ… chung sức dấy lên một phong trào yêu nước yêu dân chủ đông đảo, mang tên thí dụ như Tập họp Công dân Việt Nam, làm đối trọng, ganh đua phục vụ đất nước với đảng Cộng sản, lấy lá phiếu tự do của công dân làm trọng tài.
Hàng ngàn công dân ký một loạt kiến nghị chống bành trướng Bắc Kinh, đòi chấm dứt khai thác bauxite, bênh vực luật sư Hà Vũ, nhà báo Điếu Cày, cô Trần Thanh Nghiên, cô Bùi Minh Hằng. Hàng ngàn công dân kiến nghị bênh vực nông dân bị cướp đất, ủng hộ nông dân Tiên Lãng, Văn Giang, Đak Nông, rồi 11 ngày Chủ nhật liên tiếp xuống đường hào hùng… là những sự kiện chưa từng có, những thử thách, tập dượt, tôi luyện rất thiết thực gắn bó phong trào trưởng thành với biết bao kinh nghiệm quý giá cho cuộc đấu tranh mạnh mẽ hơn sắp tới.
Lãnh đạo đảng CS không nên vừa quá kiêu ngạo để tự cho mình độc quyền lãnh đạo, không ai có thể thay thế, lại quá nhút nhát mất tự tin không dám ganh đua công bằng bình đẳng với một đảng khác, lấy nhân dân làm trọng tài. Một khi có ganh đua bình đẳng, đảng CS sẽ có thể trở nên trong sạch, khắc phục có hiệu quả tệ quan liêu, tham nhũng, nếu không có ganh đua quá trình suy thoái trầm trọng hiện nay của đảng CS là vô phương cứu chữa.
Trên đây là vài suy nghĩ liên quan đến con đường cứu và dựng nước xin được trao đổi với các bạn quan tâm đến vận nước, lại còn do tôi cũng được mời tham gia PTCĐVN. Có tham gia hay không, xin để ngỏ một thời gian để nghe ngóng, theo dõi ý kiến của đông đảo các bạn trong và ngoài nước.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
