Hai trong số những tiếng nói hàng đầu của Đảng Cộng hòa về chính sách đối ngoại đang đặt nghi vấn về việc chính quyền Trump tái tục chính sách trục xuất một số người tị nạn Việt Nam, vốn đã gây ra nên phản ứng mạnh mẽ từ khắp các cộng đồng người Việt ở Mỹ và các nhà lập pháp đại diện những nơi này.
Dân biểu bang California Ed Royce, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện, và người kế nhiệm ông, Dân biểu Mike McCaul của bang Texas, đã gửi thư cho Ngoại trưởng Mike Pompeo và Bộ trưởng An ninh Nội địa Kirstjen Nielsen hôm thứ Năm nói rằng họ “rất lo ngại về bản tin cho hay chính sách mới của Chính quyền trục xuất một số người Mỹ gốc Việt cụ thể đã sống ở Mỹ lâu hơn 23 năm,” theo báo The Sacramento Bee ở California.
Bức thư mà báo Bee nói họ có được lưu ý rằng chính sách này sẽ là “một sự chệch hướng khỏi chính sách trước đó,” và yêu cầu hai bộ trưởng nội các cung cấp thêm thông tin về chính sách mới liên quan đến đối tượng mà nó sẽ áp dụng và ảnh hưởng của nó sẽ như thế nào đến quan hệ ngoại giao với Việt Nam.
Tin tức về sự thay đổi chính sách được loan đi vào tuần trước, khi một phát ngôn viên của Đại sứ quán Mỹ tại Hà Nội nói với tạp chí The Atlantic rằng chính quyền Trump đang diễn giải lại một thỏa thuận năm 2008 giữa Mỹ và Việt Nam xác định những người nào thuộc diện có thể bị trục xuất. Các chính quyền trước tin rằng thỏa thuận này không cho phép trục xuất người tị nạn Việt Nam đến Mỹ trước năm 1995, nhiều người trong số này đến từ thời Chiến tranh Việt Nam.
Chính quyền Trump đang lập luận rằng thỏa thuận này vẫn cho phép chính phủ Mỹ trục xuất những người gốc Việt đến Mỹ bất hợp pháp trước năm 1995, hoặc những người đã phạm tội. Hơn 7.000 người có thể bị ảnh hưởng vì chính sách mới.
Đây cũng là một phần trong nỗ lực trấn áp di trú rộng lớn hơn của Tổng thống Donald Trump và Nhà Trắng của ông mà hiện cũng đang nhắm vào người tị nạn Lào và Campuchia từ thời Chiến tranh Việt Nam.
Chính sách mới “dường như không xét đến bất kì sự hoàn lương hay đóng góp nào cho cộng đồng của họ trong những thập niên qua,” hai dân biểu Cộng hòa viết trong lá thư đề ngày 20 tháng 12. “Đất nước chúng ta có trách nhiệm đặc biệt đối với những người đã chiến đấu vì và với Hoa Kỳ trong Chiến tranh Việt Nam, và người nhà của họ, những người đã phải đối diện sự bức hại, cái chết và sự tàn bạo của các trại tù cải tạo Cộng sản vì liên hệ của họ với chúng ta.”
Ông Royce là dân biểu đại diện một địa hạt Quốc hội có đông người Việt sinh sống ở miền nam bang California. Ông sẽ về hưu vào cuối năm nhưng người kế nhiệm được ông lựa chọn, ứng cử viên Cộng hòa Young Kim, một người nhập cư gốc Hàn, đã thua ứng cử viên Dân chủ Gil Cisneros trong cuộc bầu cử hồi tháng 11.
Hai nghị sĩ Cộng hòa địa phương - Nghị viên Viện lập pháp California đại diện khu vực thành phố Westminster Tyler Diệp và Giám sát viên Quận Cam Andrew Đỗ - cũng đã gửi thư cho tổng thống vào tuần trước cảnh báo rằng trục xuất những người từng là người tị nạn “sẽ có tác động nghiêm trọng và không thể đảo ngược” đối với những người bị ảnh hưởng.
Lá thư của ông Royce và McCaul càng làm tăng thêm sức nặng cho những chỉ trích nhắm vào chính sách mới, tờ Bee nhận định. Ông Royce làm dân biểu Quốc hội Hoa Kỳ trong 25 năm, giữ chức Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện kể từ năm 2013. Ông McCaul hiện là chủ tịch Ủy ban An ninh Nội địa Hạ viện, nhưng sẽ đảm nhận vai trò thành viên cao cấp của phe Cộng hòa trong Ủy ban Đối ngoại vào năm sau.
