Ủy ban đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ hôm thứ Ba 14/11 mở một cuộc điều trần về thẩm quyền của tổng thống, ra lệnh tấn công hạt nhân một quốc gia khác.
Cuộc điều trần diễn ra giữa lúc Tổng thống Donald Trump tiếp tục lời qua tiếng lại với lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un, người giám sát các chương trình phát triển tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên. Các chương trình này đã đạt được những bước tiến nhanh hơn dự đoán của hầu hết các chuyên gia vũ khí quốc tế.
Lần đầu tiên trong hơn bốn thập kỷ, Quốc hội Mỹ sẽ xem xét thẩm quyền của tổng thống trong việc tiến hành chiến tranh hạt nhân. Các thủ tục hiện hành đòi hỏi tổng thống trước tiên phải tham khải ý kiến của các nhà lãnh đạo quân sự và dân sự, nhưng tổng thống là người ra quyết định tối hậu.
Thượng nghị sĩ Bob Corker, nổi tiếng là thành viên của Đảng Cộng hoà hay chỉ trích ông Trump, sẽ chủ tọa buổi điều trần. Ông Corker cho biết một số nhà lập pháp đã đặt ra những câu hỏi về tiến trình triển khai kho vũ khí hạt nhân của Hoa Kỳ.
Khi loan báo về cuộc điều trần, ông Corker nói: "Cuộc thảo luận này lẽ ra phải được tiến hành từ lâu."
Hai nhà lập pháp thuộc đảng Dân chủ, là Dân biểu Ted Lieu và Thượng nghị sĩ Ed Markey từng giới thiệu một đạo luật riêng, ngăn cấm tổng thống Mỹ ra lệnh một cuộc tấn công phủ đầu bằng hạt nhân nếu Quốc hội chưa tuyên bố chiến tranh. Tuy nhiên, dự luật này vẫn chưa đạt bước tiến nào trong một Quốc hội do phe Cộng hòa kiểm soát.
Ông Corker cho biết trong một cuộc phỏng vấn với tờ New York Times rằng lời tuyên bố của Tổng thống Trump về Triều Tiên có thể làm tăng thêm căng thẳng, và có nguy cơ dẫn tới Thế chiến thứ III, khiến một số chuyên gia về vũ khí hạt nhân ủng hộ phiên điều trần.
Ông Alex Wellerstein, thuộc Viện nghiên cứu Công nghệ Stevens, từng nghiên cứu sâu rộng về thẩm quyền hạt nhân của các tổng thống Mỹ, nói rằng ông hy vọng buổi điều trần "có thể làm sáng tỏ các khía cạnh của các thủ tục sử dụng vũ khí hạt nhân của tổng thống mà theo ông, thực sự cần được biết đến và thảo luận."
