Tổng thống Pháp Emmanuel Macron hôm 25/4 kêu gọi các nhà lập pháp Mỹ hãy đảm bảo Hoa Kỳ không từ bỏ hiệp định quốc tế với Iran để kiềm chế nước này phát triển vũ khí hạt nhân.
Trong một bài diễn văn hùng hồn đọc trước lưỡng viện Quốc hội Hoa Kỳ, Tổng thống Macron tuyên bố: Iran "sẽ không bao giờ sở hữu vũ khí hạt nhân, không trong năm năm nữa, 10 năm nữa, không bao giờ."
Nhà lãnh đạo Pháp không đề cập đến những chống đối mạnh mẽ của Tổng thống Donald Trump đối với thỏa thuận đạt được năm 2015 với Iran, giữa lúc ông Trump cân nhắc thiệt hơn trước khi ra quyết định vào tháng tới liệu có nên áp đặt lại các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Tehran hay không.
Tổng thống Macron nói: "Chúng ta phải đảm bảo sự ổn định" và không nên hủy bỏ thỏa thuận với Iran, ông nhắc lại rằng nước Pháp "đã ký vào văn kiện đó như một sáng kiến do Hoa Kỳ đưa ra", một thỏa thuận được thương thuyết bởi Tổng thống tiền nhiệm của ông Trump, Barack Obama.
Tương tự như đã làm trong các cuộc trao đổi với ông Trump hôm thứ Ba tại Toà Bạch Ốc, ông Macron kêu gọi thương thuyết một thỏa thuận mới với Iran về các cuộc thử nghiệm tên lửa đạn đạo của Tehran, và về sự can dự quân sự ở Syria, Yemen, Li-băng và Iraq. Nhưng Tổng thống Iran Hassan Rouhani hôm thứ Tư bác bỏ mọi ý tưởng về một thỏa thuận mới hoặc bất kỳ thay đổi nào trong hiệp định hạt nhân đã được ký kết sau các cuộc đàm phán kéo dài với Anh, Đức, Nga, Trung Quốc, Pháp và Hoa Kỳ.
Tổng thống Trump tiếp tục đả kích thỏa thuận hạt nhân với Iran là "điên rồ" và "vô lý". Ông không hứa duy trì hiệp định quốc tế đó giữa lúc hạn chót ngày 12 tháng Năm đang tới gần để ông ra quyết định về các biện pháp chế tài mới. Trong các bên đã ký thỏa thuận, ông Trump là người duy nhất chống lại thỏa thuận đó.
Ca ngợi hợp tác Pháp-Mỹ
Nhà lãnh đạo Pháp đưa ra những lập luận mạnh mẽ bảo vệ các thỏa thuận đa phương đạt được giữa các quốc gia, ông nói châu Âu và Hoa Kỳ phải trực diện với "những mối đe dọa và thách thức mới" của thế kỷ 21.
"Chúng ta có thể chọn chủ nghĩa cô lập, nhưng nó sẽ không ngăn chặn sự tiến hóa của thế giới"Tổng Thống Pháp Emmanuel Macron
. Ông Macron nói các đồng minh phương Tây không thể để mặc cho các bản năng dân tộc chủ nghĩa chi phối và "làm suy yếu nền trật tự theo lý tưởng tự do mà chúng ta đã thiết lập sau Đệ nhị Thế chiến. Bây giờ là thời điểm có tầm quan trọng thiết yếu."
Ông Macron được một số nhà lập pháp hoan nghênh nhiệt liệt khi ông nói các quyết định ảnh hưởng tới biến đổi khí hậu cần phải "dựa trên khoa học", một lời đối đáp chống những nhân vật bảo thủ từng bày tỏ ý kiến hoài nghi liệu con người có góp phần làm biến đổi khí hậu hay không. Ông Macron quả quyết loài người chỉ có một hành tinh duy nhất. "Không có một hành tinh "B", ông nói.
Ông Trump loan báo ý định rút khỏi hiệp đinh biến đổi khí hậu Paris năm 2015, nói rằng hiệp định này sẽ phương hại đến các lợi ích kinh doanh của Hoa Kỳ.
Nhưng ông Macron dự đoán: "Tôi chắc chắn là sẽ có một ngày, Hoa Kỳ sẽ quay lại để gia nhập hiệp định Paris."
Thứ Tư 24/4 là ngày cuối cùng trong chuyến đi thăm Washington của Tổng thống Pháp. Chuyến công du ba ngày qua nhanh như một cơn lốc với các cuộc đàm phán chính thức nối tiếp các sự kiện xã hội, và cũng là chuyến công du cấp quốc gia đầu tiên của một nhà lãnh đạo nước ngoài trong nhiệm kỳ tổng thống 15 tháng của ông Trump.
Đêm thứ Ba, Tổng thống Trump và Đệ nhất phu nhân Melania đã mở quốc tiệc, long trọng khoản đãi Tổng thống Macron và phu nhân Brigitte, với sự hiện diện của hơn 100 quan khách, gồm nhiều quan chức trong chính phủ Tổng thống Trump và các giám đốc điều hành các tập đoàn công ty hàng đầu nước Mỹ.
