Ngày thứ Hai 17/6, Iran loan báo sẽ sớm phá vỡ hạn chế về số lượng uranium tinh chế nước này có thể dự trữ theo thỏa thuận quốc tế năm 2015, trong một điểm tranh chấp mới với Hoa Kỳ khi Hoa Kỳ cáo buộc Tehran là “tống tiền hạt nhân’.”
Căng thẳng giữa Iran và Mỹ tăng cao hơn một năm sau khi Tổng thống Donald Trump loan báo Washington rút lui khỏi thỏa thuận hạt nhân. Lo ngại đối đầu tăng cao vào tuần trước sau khi các tàu chở dầu bị tấn công tại vùng Vịnh.
Thỏa thuận mà Iran và các nước ký kết khác vẫn tuân thủ sau quyết định của ông Trump giới hạn kho dự trữ chất uranium tinh chế thấp ở mức 300 kilôgram uranium tinh chế 3,67%.
Tuy nhiên phát ngôn viên Cơ quan Nguyên tử năng Iran Behrouz Kamalvandi ngày thứ Hai 17/6 nói “Chúng tôi đã tăng gấp bốn tỉ lệ tinh chế uranium và ngay cả mới đây tăng thêm nữa để trong 10 ngày sẽ vượt qua mức hạn chề 300 kilô.
“Dự trữ của Iran tăng mỗi ngày ở một tỉ lệ nhanh chóng hơn” ông nói với truyền hình nhà nước. Ông nói thêm động thái này sẽ đảo ngược một khi các đối tác khác hoàn thành những cam kết của họ.
Việc này phá hoại thêm thỏa thuận hạt nhân được Nga, Anh, Đức, Trung Quốc và Liên hiệp Châu Âu ký, nhưng Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói thỏa thuận tan vỡ sẽ không có lợi cho vùng này hay thế giới.
Một phát ngôn viên của Hội đồng An ninh Quốc gia Tòa Bạch Ốc nói kế hoạch của Iran đã trở thành “tống tiền hạt nhân” và phải được đáp ứng lại bằng cách gia tăng áp lực quốc tế.
Thỏa thuận hạt nhân nhằm chặn đứng việc Iran chế tạo vũ khí hạt nhân để đổi lấy việc nới lỏng các chế tài quốc tế.
Anh cho biết nếu Iran phá vở các hạn ché đã thỏa thuận, London sẽ cứu xét “tất cả các giải pháp.”
Israel, đối thủ không đội trời chung của Iran thúc đẩy các cường quốc thế giới tăng cường các chế tài đối với Tehran ngay lập tức nếu Iran vượt quá giới hạn uranium tinh chế.
Tuy nhiên người đứng đầu chính sách ngoại giao của Liên hiệp Châu Âu, bà Federica Mogherini nói EU chỉ sẽ phản ứng nếu bất cứ sự phá vỡ thỏa thuận nào được Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế chính thức xác nhận.