Phái đoàn Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) đã gặp gỡ các đại diện của cộng đồng Công giáo sinh sống ở Vườn rau Lộc Hưng, nơi đầu năm nay bị chính quyền thành phố Hồ Chí Minh cưỡng chế giải tỏa toàn bộ hơn 500 căn nhà.
Đây là lần đầu tiên phái đoàn USCIRF tiếp xúc với các đại diện của “dân oan” Vườn rau Lộc Hưng (VRLH), theo ông Cao Hà Trực, một đại diện của cộng đồng tham gia buổi gặp gỡ, cho VOA biết hôm 23/9.
Cuộc gặp, diễn ra hôm 17/9 tại TP HCM, nhằm mục đích tìm hiểu về “sự kiện nhà cầm quyền cộng sản Việt Nam phá hủy 503 căn nhà và cưỡng chiếm mảnh đất VRLH hồi đầu tháng 1/2019” và “đặc biệt là ảnh hưởng, hậu quả sau biến cố trên đối với đời sống tôn giáo của người dân tại khu đất này,” theo blogger Phạm Thanh Nghiên, cũng là một cư dân VRLH tham gia buổi gặp gỡ với đại diện USCIRF, cho biết trên trang Facebook cá nhân.
“Tại buổi gặp, chúng tôi có trình bày về sự việc nhà cầm quyền đã cưỡng chế một cách kinh hoàng đối với bà con Vườn rau Lộc Hưng trong 2 ngày mồng 1 và 8 tháng 1 năm 2019, làm cho bà con thiệt hại rất nặng nề, với 503 căn nhà, và hàng trăm tỷ đồng tài sản đầu tư trên mảnh đất đó,” ông Trực nói. “Và hiện nay nhà cầm quyền đã không trả lại đất cho người dân.”
Tuy nhiên, theo truyền thông trong nước, hệ thống công quyền TP HCM đã làm đúng chức trách khi cho biết 112 căn nhà bị phá bỏ đều thuộc loại “xây dựng trái phép” trên đất công tại quận Tân Bình của thành phố. Khu đất vườn rau thuộc quyền quản lý của Nhà nước từ sau năm 1975, theo Tuổi Trẻ.
Còn theo ông Trực, người xuất thân từ gia đình có mặt trên mảnh đất rộng gần 5ha chuyên trồng rau, đây là nơi cư trú hợp pháp của cả xóm đạo di cư từ Bắc vào Nam từ năm 1954. Trong những năm gần đây, khu vực này cũng là nơi cư trú của một số người hoạt động bảo vệ nhân quyền và những nạn nhân của sự bức hại của chính quyền
Vấn đề chính quyền Việt Nam cưỡng chế đất của người dân Công giáo VRLH đã được đưa vào bản phúc trình của USCIRF công bố hồi tháng 3.
Dân biểu Mỹ Alan Lowenthal hồi tháng 1 đã yêu cầu Đại sứ Mỹ ở Việt Nam Daniel Kritenbrink xem xét việc cưỡng chế và phá hủy vườn rau và nhà cửu ở cộng đồng Lộc Hưng. Theo vị dân biểu thường lên tiếng về các vấn đề nhân quyền của Việt Nam, mặc dù đất đai do nhà nước quản lý nhưng việc tịch thu đất đã trở thành điểm gây tranh cãi khi một số dân cư cho rằng chính phủ “đang gạt những người chủ sở hữu đất nhỏ sang một bên để ủng hộ các dự án bất động sản sinh lời”.
Ông Trực, người cũng từng đại diện cho “dân oan” VRLH gặp các phái đoàn của Đức và Đại sứ quán Mỹ, hy vọng rằng phái đoàn USCIRF sẽ có tiếng nói can thiệp tới chính phủ Việt Nam.
“Tôi hy vọng rằng nhóm Ủy ban Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ sẽ gióng lên một tiếng nói rằng đây là một việc đàn áp tôn giáo tinh vi hơn của thời đại mới này, (bằng cách) giảm bớt số lượng giáo dân đi nhà thờ, gây khó khăn cho bà con đi nhà thờ như vậy.”
Tuần trước, USCIRF cũng đã gặp gỡ một số chức sắc tôn giáo thuộc Hội đồng Liên tôn tại Chùa Giác Hoa và được hội đồng này trao cho một Bản phúc trình tóm tắt các vi phạm về tự do tôn giáo tại Việt Nam. Các đại diện của Mỹ cũng đã đến thăm Đức Tăng thống Thích Quảng Độ thuộc Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống Nhất tại chùa Từ Hiếu ở TP HCM trong tuần trước.
Vấn đề tự do tôn giáo quốc tế gần đây được chính quyền Tổng thống Donald Trump quan tâm hơn khi người đứng đầu nước Mỹ đã gặp gỡ các nhà hoạt động tự do tôn giáo từ khắp thế giới tại Nhà Trắng hồi tháng 7 vừa qua, trong đó có hai đại diện Việt Nam.
