Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức sẽ nói trong bài phát biểu mừng ngày quốc khánh hôm 10/10 rằng Trung Quốc đã sử dụng mọi biện pháp có thể để gây ra "hỗn loạn", theo bản thảo bài phát biểu, trong khi hòn đảo này cho biết có thêm nhiều máy bay chiến đấu của Trung Quốc bay quanh ngay trước ngày quốc khánh.
Ông Lại, người nhậm chức tổng thống Đài Loan hồi tháng 5 sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 1, bị Trung Quốc ghét bỏ và coi là "kẻ ly khai". Bắc Kinh tuyên bố rằng Đài Loan, vốn được quản trị dân chủ, là lãnh thổ của riêng mình, một quan điểm mà ông Lại và chính phủ của ông phản đối.
Trong bài phát biểu của mình, ông Lại sẽ nói rằng Đài Loan đang trong "tình huống phức tạp" và rằng Trung Quốc tiếp tục quấy rối hòn đảo này về mặt quân sự và tâm lý, theo bản thảo bài phát biểu mà một quan chức được biết về nội dung mô tả với Reuters.
Theo nguồn tin này, ông Lại sẽ nói rằng Trung Quốc tiếp tục đàn áp "không gian quốc tế" của Đài Loan và sử dụng mọi cách có thể để gây ra "hỗn loạn", nhưng ông cũng cam kết sẽ đi theo con đường của người tiền nhiệm Thái Anh Văn và duy trì hòa bình cũng như ổn định một cách có trách nhiệm trên eo biển Đài Loan.
Các quan chức Đài Loan cho biết rằng Trung Quốc nhiều khả năng sẽ tiến hành các cuộc tập trận quân sự gần Đài Loan để đáp trả bài phát biểu của ông Lại, như một cái cớ để gây sức ép buộc hòn đảo này chấp nhận các yêu sách chủ quyền của mình.
Quân đội Trung Quốc hoạt động gần như hàng ngày xung quanh Đài Loan và thường xuyên tổ chức những gì Đài Loan gọi là "tuần tra sẵn sàng chiến đấu chung", bao gồm cả hôm 9/10, ngay trước ngày ông Lại sẽ phát biểu.
Bộ quốc phòng Đài Loan cho biết họ đã phát hiện 20 máy bay quân sự Trung Quốc ở phía bắc, khu vực giữa và phía tây nam của hòn đảo, khi đang hoạt động cùng với các tàu chiến của Trung Quốc.
Bộ quốc phòng Trung Quốc không trả lời các cuộc gọi yêu cầu bình luận ngoài giờ làm việc, nhưng trước đó vào ngày 9/10 đã nhắc lại sự phản đối của mình đối với việc Hoa Kỳ bán vũ khí cho Đài Loan sau khi chính quyền Biden phê duyệt khoản hỗ trợ quốc phòng trị giá 567 triệu USD.
"Điều cần nhấn mạnh là việc trang bị vũ khí cho Đài Loan là khuyến khích Đài Loan độc lập, và độc lập của Đài Loan có nghĩa là chiến tranh", bộ này cho biết, lặp lại ngôn từ mà họ đã sử dụng trước đó.
‘Ảo tưởng độc lập’
Cuối ngày 8/10, khi đưa ra phản hồi về những gì mà ông Lại nói hồi cuối tuần trước về việc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa “không thể” trở thành đất mẹ của Đài Loan vì Đài Loan có nguồn gốc chính trị lâu đời hơn, Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc cho biết tổng thống Đài Loan đã nhầm lẫn giữa đúng và sai.
Tuyên bố của văn phòng này nói rằng ông Lại tiếp tục rao bán một lý thuyết cho rằng hai bên eo biển Đài Loan là hai quốc gia riêng biệt.
"Ảo tưởng về độc lập cho Đài Loan của Lại Thanh Đức chỉ là rượu cũ trong bình mới, và một lần nữa phơi bày lập trường ngoan cố của ông ta về độc lập của Đài Loan và ý định nham hiểm của ông ta là leo thang thù địch và đối đầu", văn phòng này nói thêm.
Ngày quốc khánh ở Đài Loan đánh dấu sự lật đổ triều đại Trung Quốc cuối cùng vào năm 1911 và sự ra đời của Trung Hoa Dân quốc.
Chính quyền dân quốc bại trận đã chạy sang Đài Loan vào năm 1949 sau khi thua trong cuộc nội chiến với những người cộng sản của Mao Trạch Đông.
Trung Hoa Dân Quốc vẫn là tên chính thức của Đài Loan và chưa từng có hiệp ước hòa bình hay hiệp định đình chiến nào được ký kết.
Tại Washington, một người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết họ không thể suy đoán về việc Trung Quốc sẽ hay sẽ không làm gì để đáp trả bài phát biểu của Tổng thống Lại, dự kiến diễn ra bên ngoài văn phòng tổng thống ở trung tâm Đài Bắc.
"Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng việc sử dụng các lễ kỷ niệm thường niên hoặc phát biểu công khai như một cái cớ hoặc lời bào chữa cho các biện pháp khiêu khích hoặc cưỡng ép sẽ làm suy yếu hòa bình và ổn định", người phát ngôn cho biết.
Trung Quốc cũng đã tiến hành một loạt các cuộc tập trận khác trong những tuần gần đây, bao gồm các hoạt động với Nga ở Tây Thái Bình Dương và thử nghiệm bắn tên lửa đạn đạo xuyên lục địa vào tháng trước.
Ông lại nói rằng chỉ có người dân Đài Loan mới có thể quyết định tương lai của họ, và ông đã nhiều lần đề nghị đàm phán với Bắc Kinh nhưng bị từ chối.
Diễn đàn