Hôm 25/8, tại Hà Nội, Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris đề nghị có thêm các chuyến thăm của tàu chiến Hoa Kỳ, bao gồm cả tàu sân bay đến Việt Nam, cũng như có thể hỗ trợ thêm cho Hà Nội một tàu tuần duyên thứ ba, theo thông tin từ Nhà Trắng.
Thông tin này được loan báo sau cuộc gặp của bà Harris và các nhà lãnh đạo hàng đầu của Việt Nam, trong đó bà đề nghị hỗ trợ trong một số lĩnh vực chính bao gồm tăng cường an ninh hàng hải trong nỗ lực chống lại sự lấn át ngày càng tăng của Trung Quốc ở Biển Đông.
Theo một quan chức Nhà Trắng không nêu tên, trong cuộc hội đàm với Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, và Thủ tướng Phạm Minh Chính, bà Harris cho rằng cần phải gia tăng sức ép đối với Bắc Kinh về các tuyên bố chủ quyền trên biển.
Hãng tin Reuters dẫn lời Phó Tổng thống Harris nói trong cuộc gặp với Chủ tịch Nguyễn Xuân Phúc: “Chúng ta cần tìm cách gây áp lực, tăng sức ép… buộc Bắc Kinh tuân thủ Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, và thách thức các hành vi bắt nạt và yêu sách hàng hải quá mức của họ.”
Chúng ta cần tìm cách gây áp lực, tăng sức ép… buộc Bắc Kinh tuân thủ Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, và thách thức các hành vi bắt nạt và yêu sách hàng hải quá mức của họ.Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris
Quan chức Nhà Trắng cho biết bà Harris đề cập vấn đề hợp tác an ninh với Việt Nam thông qua ba trụ cột lớn: thứ nhất, cam kết đối tác an ninh Hoa Kỳ và Việt Nam, bao gồm các cam kết nhân đạo như Đối tác Thái Bình Dương và các chuyến thăm của các tàu Hoa Kỳ, bao gồm cả tàu sân bay; thứ hai, tăng cường quan hệ đối tác cảnh sát biển, bao gồm cả việc có thể cung cấp tàu tuần duyên thứ ba của Cảnh sát biển Hoa Kỳ, đào tạo thực thi pháp luật và các hoạt động chung khác nhằm tăng cường năng lực của Việt Nam trong việc đóng góp vào an ninh hàng hải ở Biển Đông; thứ ba, mở rộng hợp tác nhân đạo và ứng phó thảm họa.
Tiến sĩ Hoàng Việt, một chuyên gia về luật biển quốc tế ở thành phố Hồ Chí Minh, nhận định với VOA về các cam kết hỗ trợ Việt Nam của Phó Tổng thống Harris:
Hai bên cũng thúc đẩy nhiều hơn, đặc biệt liên quan đến sự thăm viếng của các tàu chiến, tàu sân bay của phía Mỹ đến Việt Nam. Đây là những tín hiệu tốt cho việc phát triển an ninh Việt Nam – Hoa Kỳ.Tiến sĩ Hoàng Việt
“Việt Nam rất cần sự giúp đỡ từ phía Mỹ. Trong chuyến thăm của Phó Tổng thống Harris, Mỹ tiếp tục tăng cường cho Việt Nam trong lĩnh vực an ninh này – quyết định trao thêm cho Việt Nam một tàu tuần tra, như đã trao hai tàu trước đây - đóng vai trò quan trọng trong lực lượng Cảnh sát Biển của Việt Nam.”
“Hai bên cũng thúc đẩy nhiều hơn, đặc biệt liên quan đến sự thăm viếng của các tàu chiến, tàu sân bay của phía Mỹ đến Việt Nam.”
“Đây là những tín hiệu tốt cho việc phát triển an ninh Việt Nam – Hoa Kỳ. Điều này cho thấy rằng quan hệ giữa hai quốc gia không chỉ về thương mại, mà còn về an ninh, quốc phòng, là những vấn đề thiết thực của Việt Nam trong tình hình hiện nay,” Tiến sĩ Hoàng Việt cho biết thêm.
Chuyến công du 7 ngày của Phó Tổng thống Harris đến Singapore và Việt Nam là một phần trong chiến lược rộng lớn hơn của Hoa Kỳ nhằm thu hút các đồng minh mà Washington hy vọng sẽ giúp họ thách thức ảnh hưởng an ninh và kinh tế ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Bà Harris hôm 25/8 một lần nữa cáo buộc Trung Quốc bắt nạt các nước láng giềng Đông Nam Á, lần thứ hai trong hai ngày bà đã tấn công Bắc Kinh trong chuyến thăm khu vực nhằm chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, theo Reuters.
Trước đó, cũng hôm 25/8, truyền thông nhà nước Trung Quốc cáo buộc bà Harris đang tìm cách thúc đẩy mối quan hệ giữa Trung Quốc và các quốc gia Đông Nam Á với những bình luận ở Singapore rằng Bắc Kinh đã sử dụng biện pháp ép buộc và đe dọa để hỗ trợ các tuyên bố chủ quyền trái pháp luật ở Biển Đông.
“Trong khi chỉ tay vào Trung Quốc và cáo buộc Trung Quốc ‘ép buộc’ và ‘đe dọa’, bà Harris đã cố tình bỏ qua thói đạo đức giả của mình để cố gắng ép buộc và đe dọa các nước trong khu vực tham gia cùng Washington trong âm mưu kiềm chế Trung Quốc”, trang China Daily cho biết trong một bài xã luận đáp trả phát biểu của bà Harris ở Singapore.
