Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết một tàu sân bay Trung Quốc đi qua eo biển Đài Loan hôm thứ Sáu 18/3, chỉ vài giờ trước khi tổng thống Mỹ và chủ tịch Trung Quốc có lịch điện đàm.
Bắc Kinh tuyên bố Đài Loan có chính quyền dân chủ là lãnh thổ của Trung Quốc, và trong hai năm qua đã tăng cường hoạt động quân sự gần hòn đảo này để khẳng định yêu sách chủ quyền của mình, khiến Đài Bắc và Washington thấy báo động.
Một nguồn tin nắm trực tiếp về vấn đề này, nhưng không được phép nói chuyện với báo giới và muốn giấu tên, nói với Reuters rằng tàu sân bay Sơn Đông đã di chuyển gần đảo Kim Môn do Đài Loan kiểm soát, nằm ngay đối diện với thành phố Hạ Môn của Trung Quốc.
"Khoảng 10h30 sáng, tàu CV-17 xuất hiện cách Kim Môn khoảng 30 hải lý về phía tây nam và một hành khách trên máy bay dân dụng chụp ảnh được", nguồn tin nói, nhắc đến số hiệu chính thức của tàu Sơn Đông.
Tàu USS Ralph Johnson của Mỹ, một tàu khu trục mang tên lửa điều hướng thuộc lớp Arleigh Burke, đã bám theo tàu sân bay Trung Quốc ít nhất là một đoạn trong hành trình di chuyển. Nguồn tin cho biết thêm rằng tàu Sơn Đông không có máy bay trên boong và đi qua eo biển về phía bắc.
Nguồn tin cho hay Đài Loan cũng cử tàu chiến tới để theo dõi tình hình.
Bộ Quốc phòng Đài Loan, trong một tuyên bố ngắn gọn, xác nhận việc tàu Sơn Đông đi qua nhưng không đưa ra chi tiết nào ngoài việc nói rằng lực lượng của họ "nắm được đầy đủ" những gì tàu thuyền và máy bay của Trung Quốc làm ở eo biển Đài Loan.
Người phát ngôn Hải quân Hoa Kỳ, Trung úy Mark Langford cho biết tàu Ralph Johnson đã "thực hiện một chuyến đi quá cảnh thường lệ qua eo biển Đài Loan vào ngày 17/3 (giờ địa phương) qua các vùng biển quốc tế theo luật pháp quốc tế". Ông không đi vào chi tiết.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Zhao Lijian (Triệu Lập Kiên) khuyên phóng viên nên hỏi Bộ Quốc phòng Trung Quốc, song bộ này không hồi đáp lời đề nghị đưa ra bình luận. Về phần ông Zhao, ông cho biết tàu Sơn Đông có "lịch trình huấn luyện thường lệ".
Chuyến hải hành của tàu diễn ra khoảng 12 giờ trước khi Tổng thống Mỹ Joe Biden có cuộc điện đàm đã được lên lịch với người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình.
Nguồn tin cho rằng chuyến hải hành của tàu Sơn Đông rất sát giờ với cuộc điện đàm đến mức có thể xem là có tính chất "khiêu khích" và điều bất thường là tàu đi vào ban ngày, trong khi các hoạt động trước đó của tàu diễn ra vào ban đêm.
Kuo Yu-jen, một chuyên gia an ninh tại Đại học quốc gia Tôn Trung Sơn Đài Loan, cho rằng tàu Sơn Đông có khả năng đang trên đường tới miền bắc Trung Quốc để tham gia lễ kỷ niệm ngày thành lập hải quân Trung Quốc vào tháng tới.
"Nó không chở máy bay và không có tàu hộ tống", ông nói thêm.
(Reuters)