Tổng thống Pháp hôm 7/10 cảnh báo các nước châu Âu rằng NATO đang chết dần, viện dẫn lý do thiếu sự phối hợp trong khối và tính chất khó lường của Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump. Bình luận của ông ngay lập tức bị Thủ tướng Đức phản đối, theo Reuters.
Trong một cuộc phỏng vấn với tuần san The Economist của Anh, ông Emmanuel Macron bày tỏ nghi ngờ về quy ước an ninh của khối NATO do Hoa Kỳ lãnh đạo, theo đó, một cuộc tấn công nhắm vào một đồng minh cũng bị xem là cuộc tấn công nhắm vào cả khối. Quy ước này đã củng cố mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương kể từ khi liên minh được thành lập vào năm 1949.
“Những gì chúng ta đang chứng kiến hiện nay là NATO đang sống thực vật”, Tổng thống Macron nói.
Khi được hỏi liệu ông có còn tin vào Điều 5 về bảo đảm phòng thủ tập thể của hiệp ước NATO hay không, ông Macron trả lời rằng “Tôi không biết”, mặc dù ông nói Hoa Kỳ sẽ vẫn là đồng minh.
Tổng thống Pháp cho rằng có tình trạng thiếu phối hợp chiến lược, một mặt là giữa các đồng minh châu Âu, mặt khác là giữa Hoa Kỳ và Thổ Nhĩ Kỳ, nước có quân đội lớn thứ hai trong NATO.
Thủ tướng Đức Angela Merkel nói ông Macron đã phản ứng thái quá.
“Tổng thống Pháp đã dùng những từ quyết liệt để bày tỏ quan điểm. Đây không phải là trình trạng mà tôi nhìn thấy về việc hợp tác trong NATO”, Reuters dẫn lời bà Merkel nói trong một cuộc họp báo ở Berlin cùng với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.
Ông Stoltenberg nói thêm với Reuters rằng NATO đã từng vượt qua những khác biệt trong quá khứ và viện dẫn cuộc khủng hoảng kên đào Suez năm 1956 và Chiến tranh Iraq năm 2003.
Tổng thư ký NATO và nhiều đồng minh muốn cho thấy hình ảnh đoàn kết tại hội nghị thượng đỉnh giữa thời điểm quân đội Trung Quốc đang trỗi dậy, và tình trạng mà các nhà lãnh đạo NATO xem là nỗ lực của Nga nhằm phá hoại các nền dân chủ phương Tây thông qua các cuộc tấn công mạng, chiến dịch bóp méo thông tin và các hoạt động bí mật.
Đang có mặt tại Leipzig, Đức, trước lễ kỷ niệm 30 năm Bức tường Berlin sụp đổ, vốn được xem là thành tựu nổi bật của NATO thông qua vai trò kéo dài bốn thập niên của nó làm suy kiệt chủ nghĩa bành trướng của Liên Xô, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nói rằng khối đồng minh này có lẽ là một trong những tổ chức quan trọng nhất “trong mọi thời đại lịch sử”.
Tại Nga, phát biểu của ông Macron được ca ngợi là sự mô tả chính xác về tình trạng của NATO.
“Những lời vàng ngọc định nghĩa chính xác về tình trạng hiện tại của NATO”, Reuters dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova, viết trên trang Facebook cá nhân.
