NATO hôm 26/6 chọn Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte làm người đứng đầu tiếp theo của NATO, trong lúc cuộc chiến Ukraine đang diễn ra ác liệt trước ngưỡng cửa châu Âu và thái độ tương lai của Mỹ đối với liên minh xuyên Đại Tây Dương đang bất định.
Việc bổ nhiệm ông Rutte giờ chỉ còn là thủ tục sau khi đối thủ duy nhất của ông cho vị trí này, Tổng thống Romania Klaus Iohannis, hồi tuần trước đã tuyên bố rút khỏi cuộc đua, vì chiến dịch của ông không có động lực.
Ông Rutte sẽ tiếp quản vị trí vào ngày 1/10 từ ông Jens Stoltenberg của Na Uy, người sẽ từ nhiệm sau một thập kỷ nắm quyền.
Các đại sứ từ 32 nước thành viên của liên minh đã đưa ra quyết định này tại một cuộc họp tại trụ sở NATO ở Brussels.
Rutte cho biết ông trông đợi tiếp nhận công việc ‘với năng lượng mãnh liệt’.
“Liên minh đang và sẽ vẫn là hòn đá tảng cho an ninh tập thể của chúng ta. Làm lãnh đạo tổ chức này là trách nhiệm mà tôi không hề xem nhẹ,” ông viết trên X.
Sau khi bày tỏ sự quan tâm đến vị trí này hồi năm ngoái, ông Rutte đã nhận được sự ủng hộ sớm từ các thành viên chủ chốt của liên minh bao gồm Mỹ, Anh, Pháp và Đức.
Những nước khác thì dè dặt hơn, nhất là các nước Đông Âu vốn cho rằng vị trí này nên được lần đầu tiên trao cho ai đó từ Đông Âu.
Nhưng cuối cùng họ cũng ủng hộ ông Rutte, người chỉ trích gay gắt Tổng thống Nga Vladimir Putin và là đồng minh trung thành của Ukraine.
Ông Stoltenberg cho biết ông nhiệt liệt hoan nghênh việc ông Rutte được chọn làm người kế nhiệm.
“Ông Mark thực sự là người ủng hộ liên minh xuyên Đại Tây Dương, một lãnh đạo mạnh mẽ và người xây dựng sự đồng thuận,” ông nói. “Tôi biết tôi bước ra khỏi NATO và giao lại cho một người đáng tin cậy.”
NATO quyết định trên cơ sở đồng thuận nên ông Rutte, vốn sẽ rút khỏi chính trường Hà Lan sau gần 14 năm làm thủ tướng, chỉ có thể được phê chuẩn làm lãnh đạo sau khi tất cả 32 thành viên ủng hộ.
Ông Rutte sẽ đối mặt thách thức trong việc duy trì sự ủng hộ của các đồng minh đối với cuộc chiến của Ukraine chống lại cuộc xâm lăng của Nga trong khi đề phòng khả năng NATO bị lôi kéo vào cuộc chiến trực tiếp với Moscow.
Ông cũng sẽ phải đối mặt với khả năng ông Donald Trump – người hoài nghi NATO – có thể trở lại Nhà Trắng sau cuộc bầu cử vào tháng 11 tới ở Mỹ.
Khả năng ông Trump trở lại đã khiến các nhà lãnh đạo NATO lo lắng khi ứng viên đảng Cộng hòa bày tỏ nghi ngờ về việc Mỹ sẵn sàng hỗ trợ các nước khác trong liên minh nếu họ bị tấn công.
Diễn đàn