Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte hôm 28/9 dành lời khen ngợi hiếm hoi cho Hoa Kỳ, gọi nước này là một đồng minh an ninh quan trọng, và xí xóa rằng những sự đối nghịch trong lịch sử cũng như những phát ngôn đầy giận dữ của ông chống lại Washington trong thời gian gần đây là "nước trôi qua cầu".
Ông Duterte lên tiếng nhân kỷ niệm lần thứ 116 của một trong những trận chiến đẫm máu nhất trong chiến tranh giữa Mỹ và Philippines trên đảo Samar, nơi 39 thường dân Philippin bị giết hại để trả đũa cho vụ 48 quân nhân bị phiến quân giết.
Ông Duterte phát biểu tại Balangiga, một thị trấn bị quân Mỹ đốt trụi vào năm 1901.
Ông Duterte nói hôm 28/9 rằng Bộ Ngoại giao đã cố vấn ông nên giảm những lời lẽ lên gân chống Mỹ, và ông nên có những từ ngữ tích cực về quân đội Mỹ.
"Tôi không nói họ là những vị cứu tinh của chúng ta, mà là đồng minh và đã giúp chúng ta. Thậm chí ngày hôm nay, họ cung cấp trang bị thiết yếu cho binh sĩ của chúng ta ở Marawi để chống lại bọn khủng bố" khi đề cập đến thành phố nơi những kẻ trung thành với Nhà nước Hồi giáo bị vây hãm trong bốn tháng.
Kể từ khi ông Donald Trump thay thế ông Obama trong cương vị tổng thống Mỹ, các công kích của ông Duterte nhằm vào Hoa Kỳ đã giảm.
Ông Duterte đã gây bất ngờ hồi tháng trước khi đón tiếp nồng hậu Bộ trưởng Ngoại giao Rex Tillerson, khi Tổng thống Philippines tự gọi mình là một "người bạn khiêm tốn" của Hoa Kỳ.
Một số nhà bình luận cho rằng ông Duterte đã dịu giọng vì chính quyền ông Trump tránh chỉ trích cuộc chiến chống ma túy mang đậm dấu ấn của ông Duterte.
Bộ trưởng Ngoại giao của ông Duterte, ông Alan Peter Cayetano, nói Philippines sẵn sàng tiếp các nhà quan sát nước ngoài kiểm tra hồ sơ nhân quyền và cuộc chiến chống ma túy đã làm hàng ngàn người thiệt mạng.
