Chỉ còn một tháng nữa là bầu cử tại Israel, Thủ tướng Benjamin Netanyahu và lãnh tụ đối lập đều gặp riêng Tổng thống Donald Trump tại Washington ngày 27/1. Đề tài thảo luận được gọi là “Thỏa thuận của Thế kỷ” của Tổng thống Trump. Thỏa thuận này được biết sẽ trao cho Israel kiểm soát một phần lớn Bờ Tây. Một số người tại Israel nói ông Trump đang nỗ lực ảnh hưởng đến cuộc bầu cử.
Tổng thống Donald Trump làm việc về thỏa thuận hòa bình Israel-Palestin hầu như trong suốt thời gian ông tại chức. Tuy nhiên chỉ mới đây thôi, trước cuộc bầu cử vòng 3 của Israel tổ chức vào ngày 2/3, ông công bố chi tiết của kế hoạch. Thủ tướng Benjamin Netanyahu nói kế hoạch này là một cơ hội lớn lao cho Israel.
Thủ tướng Israel nói ông đến Washington với một trách nhiệm nặng nề, và ông hy vọng ông và Tổng thống Trump sẽ làm nên lịch sử.
Đối thủ của ông Netanyahu, ông Benny Gantz, có cuộc họp riêng với ông Trump, hy vọng chứng tỏ ông là một người cạnh tranh quyết liệt trong chức vụ Thủ tướng. Tuy nhiên trọng tâm tại Israel hiện nay đã chuyển từ những cáo buộc ông Netanyahu tham nhũng sang khía cạnh chính trị và ngoại giao mà ông Netanyahu vượt trội hơn.
Chi tiết về kế hoạch chưa được tiết lộ, nhưng báo chí Israel loan tin là kế hoạch này trao cho Israel quyền kiểm soát phần lớn Bờ Tây kể cả thung lũng Jordan, chạy dài dọc theo biên giới giữa Bờ Tây và Jordan.
Ông Amos Yadlin, cựu chỉ huy tình báo quân đội nói, kế hoạch này là một ước mơ theo quan điểm của Israel.
Ông Yadlin nói kế hoạch này tạo bối cảnh tốt hơn cho Israel và nó bao gồm việc kiểm soát hoàn toàn Thung lũng Jordan, kiểm soát không phận Bờ Tây và một quốc gia Palestin phi quân sự.
Palestin vốn cắt đứt các mối quan hệ với chính quyền ông Trump, phản ứng giận giữ trước tin này. Thủ tướng Palestin Mohammad Shtayyeh nói ông Trump đang can thiệp vào cuộc bầu cử Israel.
Ông Shtayyeh nói động thái này để cứu ông Trump khỏi bị luận tội và ông Netanyahu khỏi bị tù.
Một số nhà phân tích đồng ý là ông Trump đang nỗ lực giúp ông Netanyahu, bạn ông, thắng cử. Ông Mark Zell là Chủ tịch Người Do Thái ở nước ngoài theo đảng Cộng hòa, một tổ chức chính trị ủng hộ đảng Cộng hòa sống bên ngoài nước Mỹ. Ông Zell nói với Đài Phát thanh Israel là việc này có thể có nghĩa là kết quả cuộc bầu cử lần thứ ba này sẽ giúp Israel điều họ muốn từ bao lâu nay--là một mối hợp tác giữa ông Netanyahu và ông Gantz.
Ông Zell nói:
“Tôi nghĩ tổng thống có thể đang nỗ lực làm một điều gì đó có liên hệ đến kế hoạch hòa bình nhưng cũng tách biệt khỏi kế hoạch này, và việc này giúp Israel và những nhân vật chính trong cuộc tranh giành chính phủ Israel, ông Netanyahu và ông Gantz, vượt qua những khó khăn, và cùng nhau thành lập một chính phủ đoàn kết, để chúng ta có thể tiếp tục thi hành chính sách và quốc phòng tại Trung Đông.”
Ông Zell nói những cuộc bầu cử trước đây đã thất bại trong việc thành lập một chính phủ, và Thỏa thuận của Thế kỷ có thể thay đổi việc này.
(BTV Linda Gladstein)
