Dư luận mạng xã hội Việt Nam mấy ngày qua đã bày tỏ sự phẫn nộ trước việc chính quyền một địa phương ở tỉnh Cà Mau đem tiêu hủy một đàn chó mèo của người chủ nhiễm Covid-19, trong khi chính quyền cho đây là việc cần làm trong bối cảnh ‘chống dịch như chống giặc’.
Đàn vật nuôi gồm 15 con chó và 1 con mèo này trước đó đã theo chủ nhân của chúng vượt quãng đường trên 300 cây số từ tỉnh Long An về đến huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau sau khi những giới hạn về đi lại được nới lỏng. Hình ảnh đàn chó ngồi vắt vẻo trên xe máy vượt đường trường dưới trời mưa nắng đã gây xúc động cho cộng đồng mạng.
Áp lực từ người dân?
Đoàn 7 người gồm 2 gia đình về Cà Mau tránh dịch này ngay khi về đến nơi hôm 8/10 đã được đưa vào cách ly tại một trường học thuộc xã Khánh Hưng, huyện Trần Văn Thời, cùng với đàn chó mèo của họ. Năm người trong số đó sau đó bị phát hiện đã nhiễm virus corona. Toàn bộ đàn chó mèo đã nhanh chóng bị đưa đi tiêu hủy.
Trước sự lên án của dư luận, chính quyền địa phương đã lên tiếng biện hộ cho quyết định tiêu hủy này với lý do ‘đảm bảo tính mạng con người là trên hết’ và ‘do áp lực của người dân địa phương’.
“Do các chủ nhân của đàn chó đã dương tính nCoV (virus corona) nên người trong khu cách ly rất sợ, phản ánh với cán bộ y tế,” ông Trần Tấn Công, Chủ tịch huyện Trần Văn Thời, được báo mạng Vietnamnet dẫn lời nói. “Trước tình hình chó mèo như thế, cán bộ sợ lây lan dịch bệnh nên tiến hành tiêu hủy.”
Cũng theo lời ông Công, thì việc tiêu hủy này ‘có sự đồng ý của chủ nhân đàn chó mèo’ vì họ ‘sợ lây nhiễm cho người khác’.
“Lý do vì sao chúng tôi không cách ly dài ngày đối với đàn chó thì vẫn quan điểm chống dịch là trên hết,” ông Công được dẫn lời nói thêm và cho biết việc này ‘được sự đồng tình của bà con’.
“Bà con mừng lắm, nếu không khéo để đàn chó này chạy ra ngoài hay cắn người nào đó, trong khi chủ thì nằm điều trị ở bệnh viện, không ai chịu trách nhiệm hậu quả,” ông Công nói.
Vì chủ tịch huyện này cho rằng địa phương ông chịu áp lực phòng chống dịch rất lớn nên không thể chu toàn cho đàn chó mèo được. “Phòng, chống dịch phải đi trước, trên một bước, lo cho tính mạng con người là đầu tiên,” ông giãi bày.
Ông Công còn dẫn quy định của Bộ Y tế khuyến cáo không nên tiếp xúc gần với vật nuôi của chủ nhân đã bị nhiễm Covid để biện hộ cho quyết định của chính quyền.
Tại cuộc họp báo về vụ việc hôm 10/10, chính quyền huyện Trần Văn Thời cho biết ở khu cách ly, đàn chó mèo ‘không ai quản lý nên chạy rông gây mất vệ sinh, làm ảnh hưởng đến những người trong khu cách ly và người dân sống quanh khu cách ly cũng như việc phòng, chống dịch’, theo tường thuật của Báo Cà Mau.
Cũng tại cuộc họp báo, ông Công, chủ tịch huyện, đã lên án chủ nhân đàn chó mèo đã ‘gây thêm nhiều khó khăn cho địa phương trong công tác phòng, chống dịch’ vì đang lúc dịch diễn biến phức tạp ‘còn mang theo chó mèo về địa phương’.
‘Có thể cách ly đàn chó’
Trao đổi với VOA, ông B., một bác sỹ thú y có phòng khám thú y tại huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh, nói cũng như nhiều người khác, ông rất ‘phẫn nộ’ và ‘bức xúc’ trước hành động tiêu hủy đàn chó mèo ở Cà Mau. Ông B. chia sẻ với VOA với điều kiện giấu tên do sợ ảnh hưởng đến công việc.
“Khoa học chưa chứng minh được là thú nuôi lây ngược lại virus Sars-CoV2 cho con người,” ông giải thích. Do đó, ông cho rằng ‘nếu chủ dương tính thì nên cách ly vật nuôi’.
“Theo tôi thì mình sẽ nhốt riêng đàn chó ra, có một chuồng riêng cho chúng rồi bắt đầu theo dõi triệu chứng, cơ quan y tế sẽ theo dõi dịch tễ của chúng,” ông nói.
Nếu chính quyền địa phương bận chống dịch không có người lo cho đàn chó thì ông nói ‘liên hệ bên chi cục thú y để nhờ họ xử lý’.
Theo phân tích của vị bác sỹ thú y này thì vật nuôi ‘có thể là trung gian truyền bệnh nếu trên lông của chúng có mang virus’ nhưng virus ‘chỉ có thể sống được vài tiếng thôi’. “Virus corona không thể có trong cơ thể vật nuôi,” ông khẳng định.
“Con vật theo chủ mấy trăm cây số về tới dưới, còn vượt qua bao nhiêu chốt nữa, mà sao lại hành động vội như vậy để bây giờ cộng đồng mạng và thế giới lên án,” ông nói.
Ông cũng phản bác việc chủ nhân đàn chó mèo đồng ý với quyết định tiêu hủy theo lời của chính quyền huyện Trần Văn Thời.
“Chủ nhân người ta nuôi như vậy thì không bao giờ đồng ý với quyết định như vậy. Người ta kiếm được chẳng hạn 100 ngàn đồng thì người ta đã bỏ 50 ngàn đồng lo cho thú cưng rồi. Người ta thương thú cưng như con cái thì làm sao đồng ý cho tiêu hủy được,” ông phân tích. “Họ không có tiếng nói nên chính quyền nói sao thì nghe vậy thôi’.
Còn trong trường hợp chủ nhân không đồng ý thì chính quyền ‘không có quyền đem đi tiêu hủy vì đó là tài sản cá nhân của người ta’, cũng theo lời vị bác sỹ thú y này.
Gây tranh luận
Vụ việc này đã gây ra tranh luận với những luồng ý kiến trái chiều nhau.
Trả lời báo Pháp Luật về vụ việc, nữ diễn viên Hồng Ánh, thành viên của Four Paws, một tổ chức về phúc lợi cho động vật toàn cầu, nói: “Ai đã từng yêu thương chó mèo nghe tin như vậy mà không đau thắt ruột?”
“Liên quan đến sinh mạng không chỉ là con người hay vật nuôi chúng ta phải cân nhắc thấu đáo trước mỗi quyết định… Điều tôi rùng mình là việc họ ra quyết định quá nhanh, thực hiện chớp nhoáng và thấy đó là việc rất bình thường,” cô nói.
Trên diễn đàn báo Vietnamnet, một độc giả có tên Trần Tuấn Nghĩa viết: “Không tiêu hủy đàn chó từ vùng dịch về không lẽ xét nghiệm PCR cho chúng rồi thực hiện cách lý 14 ngày sao? Ai dám đến gần chăm sóc trong khi cả hai người chủ của chúng đều dương tính với Covid-19? Rồi ai trả phí cách ly, xét nghiệm cho đàn chó?”
