Ông Tập Cận Bình hôm 10/3 đã giành được nhiệm kỳ chủ tịch Trung Quốc lần thứ ba – điều chưa có tiền lệ - tại kỳ họp Quốc hội đang diễn ra, để thắt chặt quyền lực ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong lúc nó đang thoát ra khỏi sự suy giảm do dịch bệnh và thách thức ngoại giao đang chồng chất.
Gần 3.000 đại biểu Quốc hội bù nhìn của Trung Quốc, Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc (tức Nhân đại), đã nhất trí bầu cho ông Tập, 69 tuổi, tại Đại lễ đường Nhân dân với ông Tập là ứng cử viên duy nhất.
Ông Tập đã đưa Trung Quốc đi theo con đường độc đoán hơn kể từ khi lên nắm quyền cách nay một thập kỷ, và ông kéo dài nhiệm kỳ thêm 5 năm nữa trong bối cảnh mối quan hệ ngày càng đối đầu với Mỹ và các đồng minh về vấn đề Đài Loan, sự ủng hộ của Bắc Kinh dành cho Nga, giao thương mại và nhân quyền.
Ở trong nước, Trung Quốc phải đối mặt với sự phục hồi đầy thách thức sau ba năm thực thi chính sách Zero COVID của ông Tập, niềm tin người tiêu dùng và doanh nghiệp trở nên mong manh và nhu cầu hàng xuất khẩu của Trung Quốc suy yếu.
Nền kinh tế Trung Quốc chỉ tăng trưởng 3% trong năm ngoái, tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Tại kỳ họp Quốc hội này, chính phủ đã đặt mục tiêu tăng trưởng khiêm tốn chỉ khoảng 5% cho năm nay
“Trong nhiệm kỳ thứ ba của mình, ông Tập sẽ cần tập trung phục hồi kinh tế,” ông Willy Lam, nghiên cứu viên cấp cao tại Quỹ Jamestown, một tổ chức nghiên cứu chiến lược của Mỹ, cho biết.
“Nhưng nếu ông ấy tiếp tục làm những gì ông ấy đã và đang làm – kiểm soát chặt chẽ hơn của Đảng và Nhà nước đối với khu vực tư nhân và đối đầu với phương Tây, triển vọng thành công của ông ấy sẽ không đáng khích lệ.”
Tổng thống Nga Vladimir Putin là một trong những lãnh đạo nước ngoài đầu tiên chúc mừng ông Tập cận Bình đắc cử nhiệm kỳ thứ ba. Cả hai đã ký kết quan hệ đối tác ‘không giới hạn’ giữa Trung Quốc và Nga hồi tháng 2 năm ngoái, vài ngày trước khi Nga xua quân xâm lược Ukraine.
Cũng tại Quốc hội, ông Lý Cường, cựu bí thư Thành ủy Thượng Hải và là đồng minh của ông Tập, sắp được chuẩn y làm Thủ tướng Trung Quốc vào ngày 11/3.
Các cán bộ khác được ông Tập chuẩn thuận sẽ được bầu hay bổ nhiệm vào nội các chính phủ vào cuối tuần này, bao gồm các phó thủ tướng, thống đốc ngân hàng trung ương và bộ trưởng và lãnh đạo các cơ quan.
Kỳ họp Quốc hội thường niên, lần đầu tiên kể từ khi Trung Quốc bỏ các hạn chế chống dịch sau ba năm, sẽ kết thúc vào ngày 13/3, khi ông Tập sẽ có bài phát biểu trước Quốc hội và sau đó là phần trả lời báo chí của tân Thủ tướng Lý.
Tại phiên họp hôm 10/3, ông Tập và hàng nhà lãnh đạo bước vào hội trường không đeo khẩu trang nhưng các đại biểu khác thì đeo.
Cũng trong hôm 10/3, Quốc hội đã bầu ông Triệu Lạc Tế, 66 tuổi, làm chủ tịch quốc hội và Hàn Chính, 68 tuổi, làm phó chủ tịch nước. Cả hai ông đều thuộc nhóm cánh hẩu trước đây của ông Tập tại Thường vụ Bộ Chính trị.