Cựu Phó Tổng thống Mike Pence, người đã trung kiên phục vụ ông Donald Trump nhưng sau đó đã quay lưng lại với ông sau cuộc tấn công vào Điện Capitol của Hoa Kỳ năm 2021, đã chính thức thách thức sếp cũ của mình cho vị trí ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa vào thứ Tư (7/6).
“Tôi sẽ luôn tự hào về những tiến bộ mà chúng ta đã cùng nhau đạt được vì một nước Mỹ hùng mạnh và thịnh vượng hơn”, ông Pence nói trong video vận động tranh cử của mình, đồng thời chỉ trích tổng thống đương nhiệm của đảng Dân chủ Joe Biden nhưng không bao giờ nêu đích danh ông Trump.
Việc một phó tổng thống tranh cử với tổng thống mà ông từng phục vụ dưới quyền là cực kỳ hiếm và điều đó chỉ xảy ra một vài lần trong lịch sử Hoa Kỳ.
Ông Pence bước vào cuộc bầu cử sơ bộ tổng thống của Đảng Cộng hòa với thách thức được ví như một ngọn núi phải leo, khi chỉ đạt 5% ủng hộ và kém ông Trump 44 điểm, theo một cuộc thăm dò dư luận của Reuters/Ipsos vào tháng Năm.
Ông Pence, vừa bước sang tuổi 64 vào thứ Tư, sẽ đối mặt với ông Trump và ít nhất 10 người khác trong sân đấu đông người của Đảng Cộng hòa, mà về cơ bản là cuộc đua hai người giữa ông Trump và Thống đốc Florida Ron DeSantis.
Ông Pence sẽ tổ chức một sự kiện khởi động chiến dịch vào cuối ngày thứ Tư gần Des Moines, thủ đô của Iowa, sau đó là một sự kiện của CNN vào tối thứ Tư. Chiến dịch tranh cử của ông Pence đã công bố ứng cử của ông cho Ủy ban Bầu cử Liên bang vào thứ Hai.
Ông Pence, một người theo đạo Cơ đốc bảo thủ, sẽ tập trung phần lớn chiến dịch tranh cử của mình vào Iowa, bang đầu tiên bỏ phiếu đề cử vào năm tới.
Iowa có một số lượng đáng kể cử tri theo Kitô giáo trong số các cử tri thuộc Đảng Cộng hòa. Ông Pence hy vọng một màn thể hiện mạnh mẽ trong bang sẽ tạo động lực cho ông và thúc đẩy ông vào cuộc tranh đua.
Trong 4 năm đầy biến động của ông Trump ở Nhà Trắng, ông Pence đã nhiều lần bảo vệ ông Trump qua nhiều vụ bê bối.
Nhưng ông Pence đã hứng chịu cơn thịnh nộ của ông Trump và những người ủng hộ ông khi, với tư cách là chủ tịch nghi lễ của Thượng viện, ông đã từ chối ngừng lại việc xác nhận chiến thắng của ông Biden trước ông Trump trong cuộc bầu cử năm 2020.
Ông Pence nói ông không có thẩm quyền theo hiến pháp để can thiệp vào kết quả bầu cử. Những người ủng hộ ông Trump đã xông vào Điện Capitol trong quá trình chứng nhận vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, buộc ông Pence, các nhà lập pháp và nhân viên phải chạy trốn đến nơi an toàn.
“Tôi không có quyền lật ngược cuộc bầu cử, và những lời nói liều lĩnh của ông ấy đã gây nguy hiểm cho gia đình tôi và mọi người tại Điện Capitol ngày hôm đó, và tôi biết rằng lịch sử sẽ buộc ông Donald Trump phải chịu trách nhiệm”, ông Pence nói vào tháng Ba.
Trong các tweet trong quá trình chứng nhận, ông Trump đã cáo buộc ông Pence hèn nhát. Một số kẻ bạo loạn hô vang đòi treo cổ ông Pence.
“Tôi rất thích Mike Pence. Ông ấy là một người đàn ông rất tốt. Ôn ấy là một người rất tốt. Ông ấy đã phạm sai lầm”, ông Trump nói trong một cuộc nói chuyện của CNN vào tháng trước.
Các đại diện cho chiến dịch tranh cử của ông Trump không đưa ra bình luận ngay lập tức vào thứ Tư.
Nhiều người ủng hộ nhiệt thành của ông Trump coi việc ông Pence từ chối lật ngược kết quả bầu cử là phản bội, có khả năng làm phức tạp con đường giành được đề cử của ông.
Ông Pence, người từng là thống đốc bang Indiana và là cựu nghị sĩ, vẫn ủng hộ nhiều chính sách của ông Trump trong khi thể hiện mình là một người thay thế đồng thuận và có quyết tâm cao.
Thành công của chiến dịch tranh cử của ông sẽ phụ thuộc vào việc liệu ông có thể thu hút đủ những người ủng hộ các chính sách của ông Trump, những người đã bị từ chối bởi lời lẽ và hành vi của cựu tổng thống để xây dựng một liên minh khả thi hay không.
Trong video của mình, ông Pence đã trích dẫn rủi ro lạm phát, nhập cư và suy thoái. Ông cũng nói, qua hình ảnh của các nhà lãnh đạo Nga và Trung Quốc, rằng “những kẻ thù của tự do đang diễu hành khắp thế giới”.