Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken vừa gặp nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ Năm (13/7) bên lề các cuộc họp của ASEAN tại thủ đô Indonesia, diễn biến mới nhất trong một loạt các tương tác giữa hai siêu cường đối địch.
Ông Vương đại diện cho Trung Quốc tham dự cuộc họp ở Jakarta của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và các nước đối tác sau khi Bắc Kinh cho biết Bộ trưởng Ngoại giao Tần Cương không tham dự được vì lý do sức khỏe.
Ông và ông Blinken được nhìn thấy ngồi đối diện nhau trong phòng họp của một khách sạn ở trung tâm Jakarta và không nói chuyện với báo chí.
Ông Blinken đã gặp ông Tần và ông Vương tại Bắc Kinh vào tháng trước, đánh dấu chuyến thăm đầu tiên tới Trung Quốc của một ngoại trưởng Hoa Kỳ sau 5 năm. Chuyến đi nhằm mục đích giảm bớt sự cạnh tranh gay gắt giữa hai siêu cường, cũng là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen cũng đã đến thăm Trung Quốc vào đầu tháng này và đặc phái viên về khí hậu John Kerry sẽ đến thăm vào tuần tới.
Ông Vương, người phụ trách chính sách đối ngoại của Đảng Cộng sản Trung Quốc và có thứ bậc trên ông Tần, người với chức vụ bộ trưởng ngoại giao, đứng đầu về chính sách đối ngoại của chính phủ Trung Quốc.
Đại sứ Trung Quốc tại Hoa Kỳ đã tổ chức một cuộc họp hiếm hoi tại Lầu Năm Góc vào thứ Tư với quan chức quốc phòng hàng đầu của Hoa Kỳ về châu Á, Lầu Năm Góc cho biết, vốn nằm trong các cuộc họp diễn ra sau khi Hoa Kỳ chỉ trích việc Trung Quốc miễn cưỡng tham gia vào các hoạt động liên lạc quân sự.
Các nhà phân tích coi những cuộc họp này là một phần trong nỗ lực dọn đường cho hội nghị thượng đỉnh giữa Tổng thống Joe Biden và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình vào cuối năm, nhưng căng thẳng hiện vẫn ở mức cao.
Cuộc gặp cuối cùng của ông Blinken với ông Vương Nghị ở Bắc Kinh dường như là cuộc gặp khó khăn nhất trong chuyến thăm của ông, khi ông Vương nói với ông rằng “nguyên nhân sâu xa” của mối bất hòa giữa họ là “những hiểu lầm của Hoa Kỳ về Trung Quốc” và “các chính sách sai lầm của Hoa Kỳ đối với Trung Quốc”.
Trong khi Washington đang tìm cách tạo nền tảng cho mối quan hệ mà Bắc Kinh mô tả là đang ở điểm thấp nhất kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, hai bên vẫn bất đồng về một loạt vấn đề thương mại, an ninh và địa chính trị.
Đối với Đài Loan, hòn đảo dân chủ mà Bắc Kinh luôn tuyên bố là của mình, giọng điệu của ông Vương trong cuộc gặp cuối cùng với ông Blinken đặc biệt rõ ràng.
“Trung Quốc không có chỗ cho sự thỏa hiệp hay nhượng bộ”, ông Vương nói.
Hoa Kỳ bị ràng buộc theo luật phải cung cấp cho Đài Loan các phương tiện để tự bảo vệ mình nhưng từ lâu đã mắc kẹt trong chính sách “mơ hồ chiến lược” về việc liệu họ có đáp trả quân sự trước một cuộc tấn công vào Đài Loan hay không, điều mà Bắc Kinh đã từ chối loại trừ.
Tuần trước, quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao phụ trách Đông Á, Daniel Kritenbrink, cho biết ông Blinken sẽ làm việc với các thành viên ASEAN tại Jakarta để đối phó với “xu hướng ngày càng tăng của các hành động vô dụng, cưỡng chế và vô trách nhiệm của Trung Quốc”.