Nỗ lực của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy nhằm khởi động lại chương trình chi tiêu bị đình trệ của ông đã thất bại hôm thứ Năm (21/9) khi đảng Cộng hòa lần thứ ba ngăn chặn một cuộc bỏ phiếu theo thủ tục về chi tiêu quốc phòng, làm tăng nguy cơ chính phủ đóng cửa sau chỉ 10 ngày nữa.
Hạ viện đã bỏ phiếu với tỷ lệ 216-212 chống lại việc bắt đầu cuộc tranh luận về dự luật phân bổ ngân sách quốc phòng trị giá 886 tỷ USD trong bối cảnh có sự phản đối của một nhóm nhỏ đảng viên Cộng hòa bảo thủ theo đường lối cứng rắn.
Điều này cho thấy một bước lùi đối với ông McCarthy vào buổi sáng sau khi nhóm đa số 221-212 của ông họp trong 2 tiếng rưỡi để tìm kiếm điểm chung về dự luật nhằm ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa lần thứ tư trong vòng một thập niên, bắt đầu từ ngày 1/10.
Khi cuộc bỏ phiếu thất bại, ông McCarthy nói với các phóng viên rằng ông sẽ theo đuổi “chiến lược tương tự mà tôi đã có từ tháng Một: cứ tiếp tục làm, không bao giờ bỏ cuộc”.
Các cơ quan liên bang sẽ phải bắt đầu đóng cửa vào ngày 1/10 trừ khi Quốc hội thông qua dự luật ngân sách tạm thời, được gọi là CR, hoặc dự luật ngân sách cả năm. Cho đến nay, các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã không thống nhất được cả hai khả năng và những ý tưởng mà họ cân nhắc chỉ nhận được sự ủng hộ của Đảng Cộng hòa, khiến chúng khó có thể giành được sự ủng hộ tại Thượng viện do đảng Dân chủ chiếm đa số hoặc được Tổng thống Joe Biden ký thành luật.
Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ hàng đầu tại Thượng viện Chuck Schumer nói: “Thay vì giảm khả năng đóng cửa, Chủ tịch McCarthy thực sự đang gia tăng nguy cơ này bằng cách lãng phí thời gian vào những đề xuất cực đoan không thể trở thành luật tại Thượng viện”.
Dự luật đã được hoạch định bỏ phiếu trong năm phút, nhưng đảng Cộng hòa đã mở hơn nửa giờ với hy vọng trong vô vọng là giành được thêm phiếu bầu.
Đại diện Đảng Cộng hòa Keith Self, người đã bỏ phiếu thông qua dự luật, nói sự thất bại của đề xuất này cho thấy sự thiếu tin tưởng vào khả năng lãnh đạo của ông McCarthy.
“Đó là vấn đề về niềm tin”, ông Self nói với các phóng viên nhưng không giải thích thêm.
Ông Donald Trump, người dẫn đầu cho cuộc đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2024, đã khiến ông McCarthy mất tập trung khi kêu gọi đóng cửa chính phủ, điều đã xảy ra ba lần trong bốn năm ông ở Nhà Trắng.
Cựu tổng thống nói trên nền tảng Truth Social của mình: “Các đảng viên Cộng hòa trong Quốc hội có thể và phải cắt ngân sách tất cả các lĩnh vực trong chương trình vũ khí hóa của chính quyền Joe Biden gian dối, vốn đã từ chối đóng cửa Biên giới và coi một nửa đất nước là kẻ thù của Nhà nước”.
Ông Trump hiện đang chờ bốn phiên tòa hình sự, trong đó có hai phiên tòa do các công tố viên liên bang đưa ra, về các cáo buộc bao gồm cả nỗ lực lật ngược thất bại trong cuộc bầu cử năm 2020. Ông đã tuyên bố mà không có bằng chứng rằng cả bốn vụ truy tố đều có động cơ chính trị.
Chương trình chi tiêu của Đảng Cộng hòa đã vấp phải sự phản đối của một nhóm nhỏ những người bảo thủ theo đường lối cứng rắn của Đảng Cộng hòa, những người muốn đảm bảo rằng các khoản phân bổ tài chính năm 2024 sẽ không vượt quá mức cao nhất năm 2022 là 1,47 nghìn tỷ USD, ít hơn 120 tỷ USD so với mức mà ông McCarthy và ông Biden đã đồng ý vào tháng 5.
Một nhóm lưỡng đảng gồm 64 nhà lập pháp được gọi là “Nhóm những người giải quyết vấn đề” đã đề xuất một biện pháp tài trợ cho chính phủ cho đến ngày 11/1, mặc dù nếu không có sự ủng hộ của ông McCarthy thì không rõ biện pháp này sẽ tiến triển như thế nào.
Ông McCarthy hôm thứ Ba đã phải tiến hành bỏ phiếu theo thủ tục về CR 30 ngày được đề xuất. Sau đó là cuộc bỏ phiếu để mở cuộc tranh luận về dự luật phân bổ ngân sách quốc phòng đã thất bại. Dự luật quốc phòng đã bị trì hoãn hồi đầu tháng.
Ông McCarthy đã đề xuất CR kéo dài 30 ngày để cắt giảm chi tiêu xuống mức năm 2022, theo hai nguồn tin am tường. CR sẽ bao gồm một ủy ban để giải quyết nợ liên bang và các hạn chế mang tính bảo thủ đối với vấn đề nhập cư và biên giới.
Các nguồn tin cho biết đề xuất của ông McCarthy cũng sẽ đặt ra mức chi tiêu cao nhất cho cả năm tài chính 2024 ở mức dưới 1,53 nghìn tỷ USD. Con số đó vẫn thấp hơn 60 tỷ USD so với mức mà ông đã đồng ý với ông Biden vào tháng 5.