Tác giả và nhà viết kịch người Na Uy Jon Fosse đoạt giải Nobel Văn học năm 2023 “vì những vở kịch và văn xuôi sáng tạo đã lên tiếng cho những điều không thể nói được”, cơ quan trao giải cho biết hôm thứ Năm (5/10).
Sinh năm 1959 tại Haugesund trên bờ biển phía tây Na Uy, ông Fosse nổi tiếng với các bộ phim truyền hình, mặc dù tác phẩm của ông bao gồm cả thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi và các bản dịch.
Tác phẩm của ông “chạm đến những cảm xúc sâu sắc nhất mà bạn có, những lo lắng, bất an, những câu hỏi về sự sống và cái chết”, thành viên Viện Hàn lâm Thụy Điển Anders Olsson nói.
“Nó có một loại tác động phổ quát đối với mọi thứ ông ấy viết, dù đó là kịch, thơ hay văn xuôi, nó đều mang sức hấp dẫn của chủ nghĩa nhân văn căn bản”, ông Olsson nói thêm.
Ông Fosse được coi là ứng cử viên lâu năm cho giải thưởng và là một trong những ứng cử viên được yêu thích nhất năm nay về tỷ lệ bầu chọn. Ông cho biết ông “choáng ngợp và có phần sợ hãi” trước giải thưởng.
“Tôi coi đây là một giải thưởng dành cho văn học mà mục tiêu trước hết phải là văn học, không có sự cân nhắc nào khác”, ông nói trong một tuyên bố.
Ông Fosse đã nói rất nhiều về quá trình hồi phục sau cơn nghiện rượu và cuộc đấu tranh để vượt qua nỗi lo lắng về mặt xã hội cũng như vai trò của đức tin tôn giáo.
Ông Fosse cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Đội quân cứu tế Na Uy vào năm 2021: “Có thể thoát khỏi chứng nghiện rượu, nhưng thật khó để chuyển từ một cuộc sống bị thống trị bởi chứng nghiện sang một cuộc sống vì thứ gì đó khác ngoài rượu dẫn dắt”.
Vào thời điểm đó, ông Fosse nói: “Việc cải đạo của tôi (sang Công giáo) và việc tôi là một người Công giáo thực hành đã giúp ích cho tôi”.
Nhà văn 64 tuổi này là người Na Uy thứ tư và là người đầu tiên kể từ năm 1928 đoạt giải Nobel văn học. Giải thưởng năm nay trị giá 11 triệu curon Thụy Điển (khoảng 1 triệu USD).
Bước đột phá của ông Fosse với tư cách là một nhà viết kịch là vở kịch năm 1996 “Nokon kjem til å komme” (“Ai đó sẽ đến” của Claude Régy ở Paris năm 1999).
Kiệt tác văn xuôi của ông là bộ ba cuốn sách “Septology” gồm bảy phần được ông hoàn thành vào năm 2021 – “Det andre namnet” (“The Other Name” - 2019), “Eg er ein annan” (“I is Another” - 2020) và “Eit nytt namn” (“A New Name” - 2021).