Chủ trì cuộc họp tại của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hôm 22/11, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng ca ngợi công tác phòng chống tham nhũng đang ngày càng làm tốt, nhưng yêu cầu các cơ quan phải “hợp đồng tác chiến” và chớ “làm ví dụ, làm để cho có”, theo trang tin chính thức của chính phủ Việt Nam.
Bình luận của người đứng đầu Đảng Cộng sản được đưa ra vào thời điểm nhiều vụ đại án diễn ra gần đây đang làm chấn động công chúng, gần nhất là vụ Vạn Thịnh Phát với số tiền các quan chức nhận hối lộ hàng triệu đô la.
Báo cáo tại cuộc họp cho biết rằng gắn với vụ Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng SCB và các đơn vị, tổ chức có liên quan, nhà chức trách đã khởi tố thêm 2 vụ án, khởi tố mới 72 bị can; vụ án trong lĩnh vực đăng kiểm đến nay đã khởi tố 114 vụ án, 808 bị can tại 49 địa phương; các vụ án Công ty Việt Á, Tập đoàn FLC, Tân Hoàng Minh, Sài Gòn Co.op hiện đã kết luận điều tra và đề nghị truy tố.
Đã có 76 tổ chức đảng bị kiểm tra vì liên quan đến các vụ án ở Tập đoàn FLC, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Công ty AIC. Theo đó, 57 đảng viên đã bị xử lý kỷ luật, trong đó có 7 cán bộ diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý, bao gồm 3 nguyên Bí thư Tỉnh ủy, 4 Chủ tịch, nguyên Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh, vẫn theo trang tin của chính phủ Việt Nam.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Phú Trọng ca ngợi công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực “làm ngày càng tốt, có thêm nhiều kinh nghiệm, bài học”, và nói thêm rằng “cần xây dựng lý luận về công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực của Việt Nam”.
Các vụ đại án tham nhũng nghiêm trọng, gây bức xúc trong dư luận như vụ Việt Á, AIC, FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát… được yêu cầu phải tập trung điều tra và “xử lý nghiêm”.
Ông Trọng cũng lưu ý về việc xử lý chậm chạp, trì trệ. Ông nói công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực “cần phải làm triệt để, hiệu quả, chứ không phải làm ví dụ, làm để cho có”, đồng thời yêu cầu các cơ quan chức năng phải tăng cường phối hợp, “hợp đồng tác chiến” hiệu quả hơn, chứ “đừng cua cậy càng, cá cậy vây” hay “sư nói sư phải, vãi nói vãi hay”.
Một số tổ chức, định chế quốc tế theo dõi Việt Nam lâu nay đánh giá rằng tham nhũng là một vấn đề dai dẳng ở đất nước này trong nhiều năm và càng trở nên trầm trọng hơn do những thách thức cố hữu của nhà nước độc đảng, như nền pháp quyền yếu kém, thiếu minh bạch và trách nhiệm giải trình, cũng như mối quan hệ mạnh mẽ giữa chính trị và kinh doanh.
Kể từ khi ông Nguyễn Phú Trọng phát động chiến dịch “đốt lò” (chống tham nhũng) vào năm 2016, rất nhiều quan chức đã bị cách chức, khai trừ khỏi đảng hoặc bỏ tù vì tội tham nhũng. Tuy nhiên, chiến dịch chống tham nhũng của ông của gây tranh cãi bởi một số ý kiến cho rằng nó cũng là công cụ thanh trừng lẫn nhau giữa các phe nhóm trong đảng.
Về mặt xã hội, những con số “khủng” về lượng tiền nhận hối lộ trong nhiều vụ đại án tham nhũng những năm gần đây đã khiến người dân sốc và bức xúc, nhưng điều công chúng quan tâm nhiều hơn là số tiền thu hồi có được trả lại cho dân hay không.
Báo cáo trong cuộc họp ngày 22/11 cho biết từ đầu năm đến nay, các cơ quan tiến hành tố tụng đã tạm giữ, kê biên tài sản, phong tỏa tài khoản, ngăn chặn giao dịch tài sản có giá trị trên 232.000 tỷ đồng và nhiều tài sản có giá trị khác. Các cơ quan thi hành án dân sự đã thu hồi được trên 9.000 tỷ đồng, nâng tổng số tiền thu hồi được trong các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo đến nay là 75.800 tỷ đồng.