Washington chuẩn bị bơm vốn vào lĩnh vực chip của Việt Nam nhằm củng cố chuỗi cung ứng và mong muốn nước này “tận dụng” nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc, Nikkei dẫn lời đặc phái viên về kinh tế của Hoa Kỳ cho biết trong chuyến thăm Việt Nam vào cuối tuần qua.
Ông Jose Fernandez, Thứ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ phụ trách về Tăng trưởng kinh tế, Năng lượng và Môi trường, cho biết Hoa Kỳ đang nhắm mục tiêu vào bảy quốc gia, theo Đạo luật CHIPS và Khoa học, với 500 triệu USD để cải thiện đào tạo về bán dẫn, an ninh mạng và môi trường kinh doanh trên toàn cầu. Ông nói với Nikkei rằng Việt Nam cũng nên hành động trước khi quá muộn để thu hút đầu tư vào các ngành công nghiệp quan trọng như năng lượng sạch và khoáng sản, có thể sử dụng cho xe điện và pin.
Hoa Kỳ sẽ phân bổ viện trợ nước ngoài theo Đạo luật CHIPS và Khoa học dựa trên các khuyến nghị của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế, dự kiến được đưa ra vào tháng Hai. Nghiên cứu bao gồm việc hỏi các công ty Việt Nam cần những gì để phát triển ngành bán dẫn, chẳng hạn như đào tạo, ông Fernandez cho biết thêm.
“Chúng tôi đã xem qua danh sách các quốc gia mà chúng tôi cảm thấy có tiềm năng hưởng lợi từ sự hỗ trợ của chúng tôi, và Việt Nam là một trong những quốc gia đầu tiên mà chúng tôi nghĩ đến”, Nikkei dẫn lời ông Fernandez nói trong một cuộc phỏng vấn.
Việt Nam là nước xuất khẩu hàng điện tử, quần áo và thực phẩm và là nút thắt quan trọng trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm chuyển chuỗi cung ứng ra khỏi Trung Quốc.
Dữ liệu của Cơ quan Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ cho thấy Việt Nam đứng thứ hai trên toàn cầu về trữ lượng kim loại đất hiếm, chỉ sau Trung Quốc, mặc dù chưa rõ có thể khai thác được bao nhiêu.
Mỹ đặt mục tiêu xây dựng lại sự hiện diện của mình tại thị trường đất hiếm vốn bị thống trị bởi hoạt động sản xuất giá rẻ của Trung Quốc trong nhiều thập niên qua, điều mà Washington coi là một điểm yếu chiến lược, theo nhận định của Nikkei. Mỹ đã thôi sản xuất đất hiếm kể từ năm 2017. Hiện nước này đang khôi phục lại các mỏ của mình và đã ký thỏa thuận phối hợp hỗ trợ tài chính và ngoại giao về khoáng sản với 13 quốc gia, đồng thời đề nghị giúp Việt Nam khảo sát trữ lượng của mình.
“Có một cơn đói lớn trên thế giới đối với các khoáng sản quan trọng”, Nikkei dẫn lời ông Fernandez nói. “Lợi thế cạnh tranh” của Hoa Kỳ và các đối tác là khai thác mỏ “mang lại lợi ích cho cộng đồng, không làm suy thoái môi trường và mang lại thêm công nghệ và đầu tư”.
Theo lời Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ, một trong những thách thức lớn nhất của Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn là thiếu nhân lực có đủ kỹ năng tay nghề phù hợp.
“Có những công ty đang nói với chúng tôi rằng họ muốn đầu tư vào Việt Nam nhưng gặp khó khăn khi tìm kiếm nguồn nhân sự đủ năng lực”, Dân Trí dẫn lời ông Fernandez nói tại buổi họp báo hôm 26/1.
Ông ủng hộ và tái khẳng định cam kết của Mỹ nhằm giúp Việt Nam đạt mục tiêu đào tạo 50.000 – 100.000 kỹ sư ngành bán dẫn trong các năm tới, thông qua các khoản hỗ trợ từ quỹ do đạo luật CHIPS và Khoa học.
Khi được hỏi về việc đầu tư của Mỹ cho kế hoạch rời khỏi Trung Quốc, ông Fernandez nói: “Đây là một cơ hội. Việt Nam có tiềm năng trở thành một trung tâm sản xuất lớn hơn nữa”, theo Nikkei.
Quan chức Mỹ nói thêm rằng lực lượng lao động trẻ của Việt Nam là một tài sản và ông đã nói với các sinh viên trong chuyến thăm của mình rằng “Hãy tận dụng lợi thế này vì nó có thể không tồn tại ở đây mãi mãi”.
Kể từ khi Tổng thống Joe Biden nâng cấp quan hệ song phương trong chuyến thăm Việt Nam vào tháng 9, Hà Nội đã đẩy mạnh chiến dịch thúc ép Mỹ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, một động thái giúp mang lại việc cắt giảm thuế quan.
“Đây không phải là một quyết định chính trị”, ông Fernandez nói. “Đó là một quá trình gần như bán tư pháp được điều chỉnh bởi pháp luật”.
Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Jose Fernandez có chuyến công du 3 nước châu Á bao gồm Việt Nam, Philippines và Hàn Quốc từ ngày 22/1 tới ngày 1/2. Việt Nam là chặng dừng chân đầu tiên của chuyến công du này.