Philippines cam kết chắc chắn đàm phán về bộ quy tắc ứng xử giữa Trung Quốc và các nước Đông Nam Á nhằm ngăn chặn đối đầu ở Biển Đông, Ngoại trưởng nước này cho biết hôm 15/2.
Ngoại trưởng Enrique Manalo cũng nói rằng căng thẳng ở Biển Đông không phải chỉ là sự cạnh tranh giữa các siêu cường Mỹ và Trung Quốc, mà Philippines và các nước khác có quyền và lợi ích hợp pháp cần được bảo vệ.
Ông nói với các phóng viên rằng quan điểm như vậy sẽ “không giúp ích gì trong việc hiểu biết trung thực về tình hình”.
“Nó che khuất khả năng đánh giá đúng đắn, những hành động rõ ràng là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và trái với hiến chương Liên Hợp Quốc đôi khi được hợp lý hóa với lý do là vì sự cạnh tranh này”, ông nói.
Ông cũng bày tỏ quan ngại về căng thẳng khu vực xung quanh Đài Loan lân cận và kêu gọi tất cả các bên giữ liên lạc trực tiếp.
Ý tưởng về một bộ quy tắc ứng xử, gọi tắt là COC, đã được ấp ủ từ hơn hai thập kỷ trước nhưng các bên chỉ cam kết bắt đầu tiến trình này vào năm 2017. Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều tiến triển trong khi các cuộc đàm phán về nội dung của bộ quy tắc này vẫn chưa tiến triển.
Vấn đề này rất nhạy cảm, khi các nước láng giềng của Trung Quốc muốn xây dựng COC dựa trên luật pháp quốc tế, điều mà Bắc Kinh nhiều lần bị cáo buộc coi thường khi khẳng định yêu sách chủ quyền đối với 90% diện tích Biển Đông, bất chấp điều đó đã bị tòa án trọng tài quốc tế bác bỏ.
Ông Manalo nói: “Chúng tôi lo ngại về những diễn biến trong vùng đặc quyền kinh tế của chúng tôi”.
Philippines và nước láng giềng Trung Quốc đã bất hòa trong năm qua về lãnh thổ trên biển, trong đó Manila cáo buộc Bắc Kinh liên tục thực hiện các hành động gây hấn bên trong vùng đặc quyền kinh tế của mình. Trung Quốc chỉ trích Philippines xâm phạm vùng mà họ nói là lãnh thổ của mình.
Tranh chấp càng gia tăng vào thời điểm Philippines tăng cường hợp tác quốc phòng với Mỹ, bao gồm việc mở rộng quyền tiếp cận các căn cứ của nước này cũng như một loạt các cuộc tập trận và tuần tra quân sự trên biển, khiến Bắc Kinh khó chịu.
Ông Manalo cho biết rằng một cuộc họp cấp cao "2 + 2" giữa các bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao của Philippines và Hoa Kỳ đã được lên kế hoạch và ngày tháng vẫn chưa được ấn định.