Israel sẵn sàng tạm dừng các cuộc tấn công vào Gaza nhân tháng chay Ramadan của người Hồi giáo theo một lệnh ngừng bắn có thể được ký ngay trong tuần tới, Tổng thống Joe Biden cho biết, mặc dù các quan chức Hamas nói rằng phát ngôn của tổng thống Mỹ là quá sớm vì họ đang xem xét đề nghị đình chiến.
Phát biểu của ông Biden, được ghi hình vào thứ Hai và phát đi sau nửa đêm vào thứ Ba, được đưa ra khi các nhà đàm phán đang nỗ lực để đạt được thỏa thuận đình chiến kéo dài đầu tiên trong cuộc chiến đã xóa sổ Dải Gaza kể từ tháng 10 năm ngoái.
“Sắp đến tháng Ramadan và người Israel đã đạt được thỏa thuận rằng họ sẽ không tham gia các hoạt động trong tháng Ramadan để cho chúng ta có thời gian đưa tất cả con tin ra ngoài”, ông Biden nói trên chương trình truyền hình “Late Night với Seth Meyers” của đài NBC.
Trước đó vào thứ Hai, ông Biden nói ông hy vọng một thỏa thuận ngừng bắn sẽ được ký kết vào thứ Hai, ngày 4/3. Tháng Ramadan sẽ bắt đầu vào ngày 10/3.
“Cố vấn an ninh quốc gia nói với tôi rằng họ gần đạt được. Họ đang tiến đến rất gần. Họ vẫn chưa xong. Tôi hy vọng vào thứ Hai tới, chúng ta sẽ có lệnh ngừng bắn”, ông Biden nói.
Hamas đang xem xét một đề xuất đã được thống nhất tại cuộc họp ở Paris vào tuần trước giữa Israel, Mỹ và các nhà hòa giải từ Ai Cập và Qatar, nỗ lực lớn nhất nhằm đạt được lệnh ngừng bắn kể từ khi thỏa thuận ngừng bắn cuối cùng sụp đổ sau một tuần hồi tháng 11.
Hai quan chức cấp cao của Hamas nói phát biểu của ông Biden cho rằng thỏa thuận đã đạt được về nguyên tắc là quá sớm.
“Vẫn còn những khoảng trống lớn cần được lấp đầy”, một quan chức Hamas nói với Reuters. “Các vấn đề chính và cơ bản của lệnh ngừng bắn và việc rút quân của Israel không được nêu rõ ràng, điều này làm trì hoãn việc đạt được thỏa thuận”.
Một nguồn tin cấp cao thân cận với cuộc đàm phán nói với Reuters rằng dự thảo đề xuất gửi tới Hamas là về một lệnh ngừng bắn kéo dài 40 ngày, trong đó Hamas sẽ thả khoảng 40 con tin, bao gồm cả phụ nữ, những người dưới 19 hoặc trên 50 tuổi và người bệnh, để đổi lại khoảng 400 người Palestine đang bị giam giữ theo tỷ lệ 10:1.
Israel sẽ tái bố trí quân đội bên ngoài các khu định cư. Cư dân Gaza, ngoài nam giới trong độ tuổi chiến đấu, sẽ được phép trở về nhà ở những khu vực đã sơ tán trước đó và viện trợ sẽ được tăng cường, bao gồm cả trang thiết bị khẩn cấp để làm nơi ở cho những người phải di tản.
Nhưng đề xuất này dường như không đáp ứng được yêu cầu chính của Hamas trong các cuộc đàm phán trước đó rằng lệnh ngừng bắn bao gồm cam kết chấm dứt vĩnh viễn chiến tranh và Israel phải rút quân.
Đề xuất cũng không bao gồm việc thả các con tin Israel là binh lính hoặc những người đàn ông khỏe mạnh trong độ tuổi chiến đấu, hoặc yêu cầu của Hamas về việc trả tự do cho khoảng 1.500 người bị giam giữ.
Các phái đoàn của Hamas và Israel đều có mặt tại Qatar trong tuần này để thảo luận chi tiết về lệnh ngừng bắn.
Ông Biden nói với NBC rằng Israel có nguy cơ mất đi sự hỗ trợ quốc tế trừ khi thực hiện thêm các bước để bảo vệ thường dân. Israel đã đe dọa tấn công Rafah, thành phố cuối cùng ở rìa phía nam của Dải Gaza, nơi hơn một nửa trong số 2,3 triệu cư dân Dải Gaza đang bị bao vây, hầu hết phải ngủ trong những căn lều tạm bợ hoặc các tòa nhà công cộng.
“Có quá nhiều người vô tội đang bị giết. Và Israel đã chậm lại các cuộc tấn công ở Rafah”, ông Biden nói và cho biết thêm rằng Israel đã cam kết tạo điều kiện cho người Palestine sơ tán khỏi Rafah trước khi tăng cường chiến dịch ở đó.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu bác bỏ đề nghị ngừng bắn trước đó của Hamas, trong đó yêu cầu tất cả các con tin được trả tự do, Israel rút quân khỏi Gaza và một thỏa thuận sẽ đạt được về chấm dứt chiến tranh.
Phía Irsael nói rằng họ sẽ không dừng chiến tranh cho đến khi Hamas bị tiêu diệt.
Hôm thứ Hai, ông Netanyahu lặp lại mô tả của ông về các yêu cầu của Hamas là “từ hành tinh khác” và nói rằng tuỳ nhóm này quyết định có chấp nhận lời đề nghị mới nhất của Israel hay không.
Trên NBC, ông Biden nói rằng lệnh ngừng bắn tạm thời sẽ khởi động quá trình để người Palestine có nhà nước riêng. Ông Netanyahu đã bác bỏ việc thành lập một nhà nước Palestine độc lập vì không phù hợp với yêu cầu của Israel trong việc kiểm soát an ninh toàn diện đối với toàn bộ vùng đất nằm giữa sông Jordan và Biển Địa Trung Hải.