80 quốc gia hôm 16/6 cùng nhau lên tiếng rằng “toàn vẹn lãnh thổ” của Ukraine là cơ sở cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào nhằm chấm dứt cuộc chiến kéo dài hai năm của Nga, mặc dù một số quốc gia đang phát triển chủ chốt tại hội nghị ở Thụy Sĩ đã không cùng kêu gọi.
Thông cáo chung kết thúc hội nghị kéo dài hai ngày tại khu nghỉ dưỡng Bürgenstock ở Thụy Sĩ, vốn được đánh dấu bằng sự vắng mặt của Nga, quốc gia không được mời, nhưng nhiều người tham dự hy vọng có thể tham gia vào lộ trình hòa bình trong tương lai.
Cuộc chiến tổng lực kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022 đã giết chết hoặc làm bị thương hàng trăm nghìn người, làm xáo trộn thị trường thế giới đối với các hàng hóa như ngũ cốc và phân bón, khiến hàng triệu người phải rời bỏ nhà cửa và tạo ra sự chia rẽ giữa phương Tây - vốn đã trừng phạt Moscow về cuộc chiến - và Nga, Trung Quốc và một số nước khác.
Khoảng 100 phái đoàn, chủ yếu là các nước phương Tây nhưng cũng có một số quốc gia đang phát triển quan trọng, đã có mặt tại hội nghị được coi là bước đầu tiên hướng tới hòa bình tại thời điểm hai nước tham chiến dường như ngày càng xa cách nhau hơn bao giờ hết.
Sự kiện này có sự tham dự của các tổng thống và thủ tướng các nước Pháp, Đức, Anh, Nhật Bản, Ba Lan, Argentina, Ecuador, Kenya và Somalia.
Ấn Độ, Mexico, Ả Rập Saudi, Nam Phi, Thái Lan và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất – được đại diện bởi các bộ trưởng ngoại giao hoặc đặc phái viên cấp thấp hơn – nằm trong số những quốc gia không ký văn bản cuối cùng, vốn tập trung vào các vấn đề an toàn hạt nhân, an ninh lương thực và trao đổi tù nhân.
Brazil, một quốc gia “quan sát viên”, đã không ký vào nhưng Thổ Nhĩ Kỳ - quốc gia đôi khi tìm cách đóng vai trò trung gian giữa Nga và Ukraine - đã ký.
Thông cáo nói rằng Hiến chương Liên Hợp Quốc và “sự tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ… có thể và sẽ làm cơ sở để đạt được một nền hòa bình toàn diện, công bằng và lâu dài ở Ukraine”.
Bà Viola Amherd, Tổng thống Thụy Sĩ chủ trì sự kiện này, phát biểu trong cuộc họp báo cuối cùng rằng “đại đa số” những người tham gia đã đồng ý với tài liệu cuối cùng, “cho thấy những gì ngoại giao có thể đạt được”.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ca ngợi “những bước đầu tiên hướng tới hòa bình” tại cuộc họp và cho biết thông cáo chung vẫn “mở cho tất cả những ai tôn trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc tham gia”.