Trung Quốc đã phê duyệt việc xây dựng đập thủy điện lớn nhất thế giới, khởi động một dự án đầy tham vọng ở rìa phía đông của cao nguyên Tây Tạng, vốn có thể ảnh hưởng đến hàng triệu người ở hạ lưu tại Ấn Độ và Bangladesh.
Theo ước tính của Tổng công ty xây dựng điện Trung Quốc vào năm 2020, đập này sẽ nằm ở hạ lưu sông Yarlung Zangbo và có thể sản xuất 300 tỷ kilowatt-giờ điện mỗi năm.
Con đập này sẽ gấp hơn ba lần công suất thiết kế 88,2 tỷ kWh của đập Tam Hiệp, hiện là đập lớn nhất thế giới, ở miền trung Trung Quốc.
Theo hãng thông tấn nhà nước Xinhua đưa tin hôm 25/12, dự án sẽ đóng vai trò chính trong việc đáp ứng các mục tiêu đạt đỉnh carbon và trung hòa carbon của Trung Quốc, kích thích các ngành công nghiệp liên quan như kỹ thuật và tạo việc làm ở Tây Tạng.
Một đoạn của sông Yarlung Zangbo có độ dốc 2.000 mét trong phạm vi ngắn 50 km, mang lại tiềm năng thủy điện lớn cũng như những thách thức kỹ thuật riêng.
Chi phí xây dựng đập, bao gồm cả chi phí kỹ thuật, cũng dự kiến sẽ vượt qua đập Tam Hiệp, vốn có chi phí 254,2 tỷ nhân dân tệ (34,83 tỷ đô la). Chi phí này bao gồm việc tái định cư 1,4 triệu người dân bị di dời và cao gấp bốn lần so với ước tính ban đầu là 57 tỷ nhân dân tệ.
Chính quyền chưa ước tính dự án Tây Tạng sẽ di dời bao nhiêu người và nó sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hệ sinh thái địa phương, một trong những hệ sinh thái phong phú và đa dạng nhất trên cao nguyên.
Nhưng theo các quan chức Trung Quốc, các dự án thủy điện ở Tây Tạng, mà họ cho là nắm giữ hơn một phần ba tiềm năng thủy điện của Trung Quốc, sẽ không có tác động lớn đến môi trường hoặc nguồn cung cấp nước hạ lưu.
Tuy nhiên, Ấn Độ và Bangladesh đã nêu lên những lo ngại về con đập, với dự án có khả năng làm thay đổi không chỉ hệ sinh thái địa phương mà còn cả dòng chảy và hướng đi của dòng sông ở hạ lưu.
Sông Yarlung Zangbo trở thành sông Brahmaputra khi nó rời Tây Tạng và chảy về phía nam vào các bang Arunachal Pradesh và Assam của Ấn Độ và cuối cùng là vào Bangladesh.
Trung Quốc đã bắt đầu sản xuất thủy điện ở thượng nguồn sông Yarlung Zangbo, chảy từ phía tây sang phía đông Tây Tạng. Họ đang lên kế hoạch cho nhiều dự án hơn ở thượng nguồn.