Đại diện của Hoa Kỳ tại các cuộc đàm phán 6 bên về vũ khí hạt nhân của Bắc Triều Tiên tuyên bố các cuộc thương nghị đang có hiệu quả tích cực. Thương thuyết gia Christopher Hill bác bỏ các lập luận của giới chỉ trích nói rằng các cuộc đàm phán đã thất bại vì Bắc Triều Tiên không chấp nhận các bước nhằm kiểm chứng rằng họ đang vô hiệu hóa các cơ sở hạt nhân của họ. Thông tín viên Kent Klein của đài VOA tại Washington ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.
Trợ lý bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ đặc trách vụ Đông Á Thái bình dương, ông Christopher Hill nói rằng trong 3 năm diễn tiến của các cuộc đàm phán, Bắc Triều Tiên chưa phát triển thêm vũ khí hạt nhân nào.
Ông Hill nói: “Kể từ bản thỏa thuận tháng 9 năm 2005, họ đã không sản xuất 1 gram plutonium nào. Và tôi cho rằng có thể là nhờ một phần vào tiến trình đàm phán 6 bên.”
Sáu bên tham gia các cuộc đàm phán là Bắc Triều Tiên, Nam Triều Tiên, Nhật Bản, Trung quốc, Nga và Hoa Kỳ. Tại một cuộc họp của Hội châu Á – Asia Society hôm qua, ông Hill nói rằng không có ai đề xuất một phương án tốt hơn cho các cuộc đàm phán 6 bên này.
“Nếu không có tiến trình 6 bên này thì ta sẽ có gì? Và tôi sẽ lập luận với quý vị rằng nếu chúng ta không có tiến trình đó và không có gì cả, thì chúng ta phải đương đầu với khối lượng plutonium nhiều hơn,” ông Hill nhận định.
Các cuộc đàm phán ở Bắc Kinh đã tan vỡ hồi tuần trước, sau khi Bắc Triều Tiên bác bỏ một kế hoạch kiểm chứng mà 5 nước kia đã chấp thuận, theo đó Bình Nhưỡng phải ghi thành văn bản các cam kết bằng lời mà họ đã đưa ra về việc giải giới hạt nhân.
Ông Hill nói rằng vẫn có thể đạt được thêm tiến bộ trong các cuộc đàm phán, mặc dầu chính phủ Bush sẽ hết nhiệm kỳ trong 5 tuần nữa.
Ông Hill nói: “Vấn đề thủ tục kiểm chứng mà chúng ta đang phải đối phó là làm một vài việc. Thứ nhất, là kiểm chứng những gì họ đã đưa vào bản tuyên bố. Đó là, nếu họ ghi là 30 kilo plutonium thì ta phải kiểm chứng đó là 30 kilo chứ không phải là 40 hay 50. Chúng ta cũng cần kiểm chứng sự vắng mặt của bất kỳ chương trình làm giầu uranium nào.”
Sau 3 năm thương lượng với Bắc Triều Tiên, ông Hill thừa nhận rằng 'xây dựng một mức độ tin tưởng là một việc rất gay go'. Nhưng ông hy vọng thuyết phục được các giới chức ở Bình Nhưỡng rằng các lợi ích của việc từ bỏ các tham vọng hạt nhân của họ quan trọng hơn rất nhiều so với những gì mà họ có thể có được qua việc tiếp tục khai triển vũ khí.
Ông Hill nói: "Và có thể đến lúc đó thì Bắc Triều Tiên sẽ hiểu ra rằng đa số các quốc gia trên thế giới đã hiểu được, đó là chúng ta không cần đến vũ khí hạt nhân để tự vệ; chúng ta cần quan hệ tốt với các lân bang để tự vệ.”
Ông Hill cho biết ông chưa nói chuyện với ai về việc liệu ông có ở lại chức vụ hiện thời sau khi tổng thống tân cử Barack Obama lên nhậm chức vào ngày 20 tháng giêng tới.
