Các đơn vị từ các quốc gia ASEAN bắt đầu cuộc tập trận quân sự chung đầu tiên ở Biển Nam Natuna của Indonesia trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng giữa các cường quốc và các cuộc phản đối những hoạt động của Trung Quốc ở Biển Đông.
Quân đội Indonesia cho biết trong một tuyên bố rằng cuộc diễn tập phi tác chiến dài 5 ngày này nhằm mục đích phát triển các kỹ năng quân sự, bao gồm an ninh hàng hải và tuần tra cũng như phân phát hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai.
Tất cả 10 thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) sẽ tham gia cuộc tập trận này, bao gồm cả thành viên tương lai Đông Timor.
Ông Yudo Margono, người đứng đầu quân đội Indonesia, nói với các phóng viên sau lễ khai mạc trên đảo Batam của Indonesia hôm 19/9: “Đây không phải là một hoạt động chiến đấu vì ASEAN tập trung hơn vào kinh tế. Việc huấn luyện thiên về các hoạt động xã hội nhiều hơn”.
Cuộc tập trận này, vốn đã bị dời lại vì tính nhạy cảm của địa điểm ban đầu, được tổ chức trong bối cảnh có những phản đối ngoại giao về việc Trung Quốc công bố bản đồ “đường 10 đoạn” vào tháng trước, mở rộng tuyên bố chủ quyền của nước này đối với khoảng 90% Biển Đông.
Cuộc tập trận ban đầu dự kiến diễn ra ở vùng biển cực nam của Biển Đông, nơi Bắc Kinh cũng tuyên bố chủ quyền.
Philippines, Malaysia, Đài Loan và Việt Nam bác bỏ bản đồ này của Trung Quốc, cho rằng nó vô căn cứ. Malaysia cũng đã gửi công hàm phản đối liên quan đến việc này.
Trong Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 43 tại Jakarta hồi đầu tháng này, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos cho biết đất nước của ông không tìm kiếm xung đột ở Biển Đông, nhưng có nghĩa vụ “ứng phó với bất kỳ thách thức nào đối với chủ quyền của chúng tôi”.
Đầu tháng này, Philippines lên án lực lượng hải cảnh Trung Quốc quấy rối các tàu tiếp tế cho quân đội Philippines trên đảo ngầm không có người ở thuộc quần đảo Trường Sa đang tranh chấp ở Biển Đông.
ASEAN thảo luận về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông trong hơn 20 năm nhưng cho đến nay vẫn chưa có nhiều tiến triển.
Philippines và một số thành viên ASEAN khác ngày càng thất vọng vì bộ quy tắc này không đạt được tiến bộ nào.
Khi được hỏi về căng thẳng địa chính trị gia tăng, ông Margono của Indonesia nhắc lại rằng cuộc tập trận tuần này mang tính chất phi chiến đấu.