Indonesia, nước đang giữ chức Chủ tịch khối ASEAN, cho biết hôm thứ Năm 8/6 rằng khối của các nước Đông Nam Á sẽ tổ chức cuộc diễn tập quân sự chung lần đầu tiên từ trước đến nay ở Biển Đông, là cuộc diễn tập an ninh đa phương mới nhất vào thời điểm căng thẳng gia tăng và có những bất ổn trong khu vực.
Quyết định này được đưa ra tại cuộc họp của các vị chỉ huy quân sự thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) gồm 10 nước thành viên ở Indonesia, nước này sẽ là chủ nhà của cuộc diễn tập sẽ diễn ra ở Biển Bắc Natuna, là vùng biển cực nam thuộc Biển Đông.
Tư lệnh quân đội Indonesia, Đô đốc Yudo Margono, nói với hãng thông tấn nhà nước Antara rằng cuộc tập trận sẽ diễn ra vào tháng 9 và sẽ không bao gồm bất kỳ hoạt động huấn luyện tác chiến nào. Vẫn ông Margono nói rằng mục đích của cuộc diễn tập là để tăng cường "tính trung tâm của ASEAN".
Trong nhiều năm nay, sự đoàn kết của ASEAN đã bị thử thách vì Hoa Kỳ và Trung Quốc ganh đua với nhau ở Biển Đông. Một số nước thành viên ASEAN gồm Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia có tuyên bố chủ quyền đối chọi với Bắc Kinh, vốn khẳng định chủ quyền đối với những vùng biển rộng lớn bao gồm một phần vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Indonesia.
Người phát ngôn quân đội Indonesia Julius Widjojono cho biết cuộc diễn tập có liên quan đến “nguy cơ cao xảy ra thảm họa ở châu Á, đặc biệt là Đông Nam Á”.
Là nơi có lượng thương mại khoảng 3,5 nghìn tỷ đô la đi qua bằng tàu biển hàng năm, Biển Đông đã chứng kiến căng thẳng liên tục vào thời gian gần đây khi Trung Quốc thúc đẩy các yêu sách của mình bằng việc triển khai lực lượng hải cảnh và tàu đánh cá khổng lồ đi xa tới 1.500 km tính từ bờ biển của họ.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền bằng “đường 9 đoạn” rất rộng dựa vào các bản đồ cổ của họ, nhưng một tòa trọng tài quốc tế đã phán quyết vào năm 2016 rằng “đường 9 đoạn” đó, bị nhiều người Việt Nam gọi là “đường lưỡi bò”, không có cơ sở pháp lý.
ASEAN đã và đang thúc đẩy để hoàn tất bộ quy tắc ứng xử hàng hải với Trung Quốc được chờ đợi từ lâu và một số thành viên của khối đã có xung khắc với Bắc Kinh trong những tháng gần đây.
Việt Nam vừa chỉ trích việc Trung Quốc triển khai tàu nghiên cứu gần một số lô thăm dò, khai thác khí đốt trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cùng lúc, Bắc Kinh bị cáo buộc đã điều lực lượng nghi là dân quân biển đi vào vùng biển nơi hải quân Ấn Độ và các nước ASEAN tổ chức diễn tập.
(Reuters)