Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vị Dân gọi lãnh tụ Bắc Triều Tiên Kim Jong Il là một “nhà lãnh đạo vĩ đại” và “bạn thân” của Trung Quốc.
Ông nói chính phủ Trung Quốc kinh động trước tin cái chết của ông Kim. Ông cũng bầy tỏ lòng thương tiếc sâu xa của Trung Quốc với nhân dân Bắc Triều Tiên.
Nhiều câu hỏi đã được nêu ra với ông Lưu về phản ứng của Trung Quốc trước tin này. Các phóng viên hỏi ai sẽ là người Trung Quốc cử đi dự tang lễ ông Kim vào tuần tới; liệu Bắc Kinh có lo ngại về sự ổn định của Bắc Triều Tiên hay không; và Trung Quốc sẽ tưởng nhớ ông Kim Jong Il như thế nào. Ông Lưu đáp rằng ông không có thông tin gì để nói thêm và nêu ra thông cáo lúc ban đầu.
Ông Lưu nói Trung Quốc sẽ tiếp tục hợp tác với Bắc Triều Tiên để củng cố tình thân hữu lâu đời, và sẽ chú tâm đến việc bảo vệ hòa bình và ổn định trên bán đảo Triều Tiên.
Trung Quốc không phải là chỉ là một trong các nước láng giềng của Bắc Triều Tiên, mà thường còn là đồng minh ngoại giao chính của đất nước cô lập này. Bắc Kinh đã ủng hộ việc nối lại các cuộc đàm phán 6 bên về chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên. Những cuộc đàm phán đó, còn có sự tham dự của Nhật Bản, Nam Triều Tiên, Hoa Kỳ, và Nga, đã bị đình hoãn hơn 2 năm nay, sau khi Bắc Triều Tiên trục xuất các thanh sát viên hạt nhân quốc tế.
Trong mấy tháng vừa qua, đã có những cuộc thảo luận nhằm tái khởi động các cuộc đàm phán đó, nhưng vẫn còn chưa chắc chắn liệu tin về ông Kim jong Il có ảnh hưởng đến sự tham gia của Bắc Triều Tiên hay không.
Tại Nhật Bản, chánh văn phòng nội các Osamu Fujimura tuyên bố ông lo ngại về sự ổn định trên bán đảo Triều Tiên.
Ông Fujimura nói Nhật Bản đang trao đổi thông tin chặt chẽ với Hoa Kỳ, Nam Triều Tiên và Trung Quốc để “xúc tiến tất cả các biện pháp cần thiết để chuẩn bị cho những bất ngờ,” theo nguyên văn lời ông.
Ông Choi Dae-Suk là một chuyên gia về Bắc Triều Tiên tại trường Nữ Đại học Ehwa ở Seoul. Ông nói ông nghĩ cái chết của ông Kim sẽ có ảnh hưởng sâu xa đến chính sách đối ngoại của Nam Triều Tiên đối với miền Bắc.
Ông Choi nói: “Trước hết, tôi nghĩ chính sách của tổng thống Nam Triều Tiên Lee Myung-bak rất cứng rắn đối với Bắc Triều Tiên. Họ đã bắt đầu thay đổi hồi gần đây, nhưng vẫn còn rất cứng rắn. Nhưng nay ông Kim chết đi, thì họ không phải tiếp tục chính sách như thế nữa, cái chính sách cứng rắn, họ sẽ phải thay đổi.”
Ông Choi nói ông nghĩ rằng cái chết đó cũng có thể có tác động tích cực đến các cuộc đàm phán 6 bên nhằm thuyết phục Bắc Triều Tiên từ bỏ các chương trình vũ khí hạt nhân của họ, bởi vì ông nghĩ Bình Nhưỡng sẽ muốn làm giảm bớt điều mà họ coi là mối hiểm nguy từ bên ngoài.
Người ta cho rằng Bình Nhưỡng đã khai triển đủ chất liệu hạt nhân để chế tạo nhiều đầu đạn và đã thực hiện hai cuộc thử nghiệm hạt nhân dưới mặt đất.
http://www.youtube.com/embed/RTmtOuOAgu4