Hội nghị ngoại trưởng của các nước BRICS ở Nam Phi hôm thứ Năm 1/6 bị lu mờ bởi những câu hỏi về việc liệu Tổng thống Nga Vladimir Putin có bị bắt giữ hay không nếu ông tham dự hội nghị thượng đỉnh của khối gồm 5 quốc gia vào tháng 8.
Bộ trưởng Ngoại giao Nam Phi Naledi Pandor cho hay nước của bà đang cân nhắc các lựa chọn pháp lý nếu ông Putin tham dự hội nghị thượng đỉnh ở Johannesburg theo kế hoạch. Ông Putin là đối tượng của một lệnh bắt giữ tội phạm chiến tranh do Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) ban hành.
Là thành viên của ICC, về mặt lý thuyết, Nam Phi buộc phải bắt giữ ông Putin nếu ông ấy tham dự, và bà Pandor đã bị nhiều phóng viên hỏi dồn về vấn đề này khi bà đến dự vòng hội đàm đầu tiên với các đại diện của Nga, Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil.
Bà nói với các phóng viên: “Chính phủ của chúng tôi hiện đang xem xét các lựa chọn pháp lý liên quan đến vấn đề này”.
"Câu trả lời là tổng thống (Cyril Ramaphosa) sẽ xác định lập trường cuối cùng của Nam Phi. Thực tế là lời mời đã được gửi đến tất cả các nguyên thủ quốc gia (của BRICS)", bà Pandor nói.
Ông Putin chưa xác nhận về kế hoạch của mình, Điện Kremlin chỉ nói rằng Nga sẽ tham gia ở "cấp phù hợp".
Hồi tháng 3, ICC cáo buộc ông Putin phạm tội ác chiến tranh khi trục xuất trẻ em khỏi lãnh thổ bị Nga chiếm đóng ở Ukraine. Moscow phủ nhận các cáo buộc. Nam Phi gửi lời mời đến ông Putin vào tháng 1.
Các bộ trưởng ngoại giao Brazil, Nga, Ấn Độ tham dự hội nghị hôm 1/6 tại Cape Town, trong khi Trung Quốc cử đại diện là một thứ trưởng. Chương trình nghị sự chính thức chưa được công bố.
Các nhà phân tích cho rằng khối này đang tìm cách đưa khối trở thành đối trọng với phương Tây sau sự kiện Nga xâm lược Ukraine. Họ nói rằng việc mở rộng khối có thể nằm trong chương trình nghị sự.
Từng được coi là một hiệp hội lỏng lẻo, chủ yếu mang tính biểu tượng của một số nền kinh tế mới nổi, BRICS trong những năm gần đây đã định hình cụ thể hơn, ban đầu do Bắc Kinh làm động lực và kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine vào tháng 2/2022, là sự thúc đẩy thêm từ Moscow.
Các nhà lãnh đạo BRICS cho biết họ sẵn sàng kết nạp các thành viên mới, bao gồm cả các nước sản xuất dầu mỏ.
Các quan chức cho biết Venezuela, Argentina, Iran, Algeria, Ả rập Xê út và Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất nằm trong danh sách những nước đã chính thức đăng ký tham gia hoặc bày tỏ sự quan tâm.
(Reuters)