Các cử tri Đức sẽ đi bỏ phiếu vào ngày 23/2 để bầu ra một quốc hội mới vốn sẽ quyết định cách thức đất nước được điều hành trong bốn năm tới.
Nền kinh tế lớn nhất châu Âu là quốc gia đông dân nhất của Liên minh gồm 27 quốc gia của châu Âu và là thành viên hàng đầu của NATO cũng như là nhà cung cấp vũ khí lớn thứ hai cho Ukraine, sau Hoa Kỳ, theo sau cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào năm 2022. Chính phủ tiếp theo của Đức sẽ đóng vai trò trung tâm trong phản ứng của châu Âu đối với một chính quyền mới quyết đoán của Mỹ.
Điều gì sẽ xảy ra vào ngày bầu cử?
Các điểm bỏ phiếu sẽ mở cửa lúc 8 giờ sáng và đóng cửa lúc 6 giờ chiều. Người Đức cũng có thể bỏ phiếu qua đường bưu điện, nhưng lá phiếu của họ phải đến trước thời điểm các điểm bỏ phiếu đóng cửa vào ngày bầu cử để được kiểm đếm.
Các cuộc thăm dò ý kiến cử tri sẽ diễn ra và việc kiểm phiếu sẽ bắt đầu ngay sau khi cuộc bỏ phiếu kết thúc, và bức tranh chung về kết quả sẽ rõ ràng rất nhanh chóng. Kết quả chính thức cuối cùng dự kiến sẽ có vào đầu ngày 24/2.
Những ứng cử viên là ai?
Có bốn ứng cử viên đang chạy đua để trở thành nhà lãnh đạo tiếp theo của Đức: Thủ tướng đương nhiệm Olaf Scholz, thuộc đảng Dân chủ Xã hội trung tả; Friedrich Merz, ứng cử viên của đảng Liên minh Dân chủ Cơ đốc giáo bảo thủ chính thống; Phó Thủ tướng hiện tại Robert Habeck, thuộc đảng Xanh bảo vệ môi trường; và Alice Weidel, thuộc đảng cực hữu Alternative for Germany (AfD), vốn phản đối nhập cư.
Các cuộc thăm dò trước bầu cử cho thấy khối Liên minh của ông Merz dẫn đầu với sự ủng hộ khoảng 30%, trước AfD, với khoảng 20%. Đảng Dân chủ Xã hội của ông Scholz và đảng Xanh của ông Habeck tụt lại phía sau.
Ông Merz được ủng hộ để thay thế ông Scholz làm thủ tướng, nhưng vẫn chưa rõ liên minh cầm quyền nào có thể được thành lập sau cuộc bầu cử. Việc chính phủ được thành lập dễ dàng như thế nào có thể phụ thuộc một phần vào số lượng đảng trong quốc hội mới. Các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy ba đảng dao động quanh mức 5% số phiếu cần thiết để giành được ghế.
Tất cả các đảng chính thống đều nói rằng họ sẽ không hợp tác với AfD.
Phải giành được gì?
Ít nhất 59,2 triệu người trong số 84 triệu người dân Đức đủ điều kiện bỏ phiếu cho Bundestag mới, tức hạ viện của quốc hội. Bundestag gồm 630 thành viên sẽ bầu ra thủ tướng tiếp theo của Đức.
Có 29 đảng trong cuộc bỏ phiếu, nhưng có khả năng từ 5 đến 8 đảng trong số họ sẽ giành đủ số phiếu để giành được ghế trong quốc hội. Trong hầu hết các trường hợp, các đảng phải giành được ít nhất 5% số phiếu để có được một phần số ghế.
Điều gì xảy ra sau khi kết thúc bỏ phiếu?
Hệ thống bầu cử của Đức hiếm khi trao cho bất kỳ đảng nào đa số tuyệt đối và các cuộc thăm dò ý kiến cho thấy không có đảng nào gần đạt được đa số tuyệt đối lần này. Không có truyền thống về chính phủ thiểu số ở cấp quốc gia ở Đức và điều đó có nghĩa là hai hoặc nhiều đảng rất có thể sẽ thành lập liên minh.
Không có trọng tài chính thức nào cho quá trình thành lập chính phủ mới và không có giới hạn thời gian cụ thể. Các bên tổ chức các cuộc đàm phán thăm dò để xác định xem họ có điểm chung nhất với ai và sau đó một nhóm các bên sẽ tiến tới các cuộc đàm phán liên minh chính thức.
Các cuộc đàm phán đó thường đưa ra một thỏa thuận liên minh chi tiết nêu rõ các kế hoạch của chính phủ mới. Thỏa thuận đó thường cần sự chấp thuận ít nhất là từ các nhóm lãnh đạo của các bên liên quan. Một số bên có thể chọn đưa ra bỏ phiếu kín trong toàn bộ thành viên.
Sau khi quá trình đó hoàn tất, Bundestag có thể bầu thủ tướng mới.
Điều quan trọng là gì?
Một chính phủ Đức mạnh mẽ sẽ rất quan trọng đối với phản ứng của châu Âu đối với chính quyền mới của Hoa Kỳ cũng như tình trạng hỗn loạn ở Ukraine và những nơi khác.
Đức và nước láng giềng Pháp theo truyền thống là động lực của EU, nhưng cả hai nước này đều bị ảnh hưởng bởi tình hình bất ổn chính trị trong nước trong những tháng gần đây.
Cuộc bầu cử này được tổ chức sớm hơn bảy tháng so với kế hoạch ban đầu vì liên minh ba đảng của ông Scholz đã sụp đổ vào tháng 11 khi các đảng này tranh luận về cách phục hồi nền kinh tế vốn đã suy thoái trong hai năm qua. Một trong những nhiệm vụ cấp bách nhất của chính phủ mới sẽ là tìm ra giải pháp thống nhất cho vấn đề đó.
Một thách thức khác sẽ là tiếp tục giảm tình trạng di cư bất hợp pháp, vốn là vấn đề hàng đầu trong chiến dịch tranh cử.
Ông Merz cho biết ông hy vọng sẽ thành lập một chính phủ mới vào giữa tháng 4 nếu ông thắng cử. Chính phủ sắp mãn nhiệm của Thủ tướng Scholz sẽ vẫn tại vị trên cơ sở tạm quyền cho đến khi Bundestag bầu ra thủ tướng mới.