Một số cử tri gốc Việt ở Mỹ cho biết họ ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump trở thành ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng Hòa trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, trong bối cảnh hàng loạt tiểu bang của Mỹ tổ chức các cuộc bầu cử sơ bộ và đại hội cử tri mà có nhiều phần chắc sẽ đưa ông tiến gần hơn đến đề cử của đảng ông.
Ông Trump đang nhắm mục tiêu loại bỏ bà Nikki Haley, đối thủ duy nhất còn lại của ông trong cuộc đua giành ngôi vị đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa, ra khỏi ngày bầu cử được gọi là Siêu Thứ Ba khi các cuộc bỏ phiếu diễn ra ở 15 tiểu bang và ở vùng lãnh thổ Samoa của Mỹ trong ngày 5 tháng 3.
Chiến thắng ở những nơi này sẽ cho phép ông tập trung năng lượng tranh cử của mình vào việc ‘chiến đấu’ với Tổng thống Joe Biden bên Đảng Dân chủ.
Vị cựu tổng thống này đã thống trị chiến dịch tranh cử của Đảng Cộng hòa ngay từ đầu, bất chấp nhiều cáo buộc hình sự đang nhắm vào ông. Ông đã chiến thắng gần như tất cả các cuộc bầu cử sơ bộ trước đó, hạ gục một nhóm ứng cử viên Đảng Cộng hòa đông đảo mà giờ chỉ còn lại hai người.
Cho dù ông Trump chưa có đủ số đại biểu để chính thức giành được đề cử trong ngày thứ Ba đi chăng nữa thì một chiến thắng áp đảo khác cũng sẽ tiếp tục gây áp lực lên đối thủ Haley.
Bà Haley, cựu đại sứ tại Liên hiệp quốc từng phục vụ trong chính quyền của ông Trump, đối mặt với những câu hỏi ngày càng nhiều về việc bà sẽ tiếp tục chiến dịch tranh cử ít có cơ may thành công của mình tới bao giờ, đặc biệt là sau khi thua ở bang nhà South Carolina 10 ngày trước.
“Dù mọi người đều đẩy tôi ra khỏi cuộc đua nhưng tôi vẫn chưa sẵn sàng ra,” bà nói với Fox News trong một cuộc phỏng vấn.
Ứng cử viên Đảng Cộng Hòa Nikki Haley từng là đại sứ tại Liên hiệp quốc phục vụ trong chính quyền của ông Trump.
Ông Trump đang dẫn trước bà Haley ở mọi bang tổ chức bỏ phiếu vào ngày Siêu Thứ Ba nơi có dữ liệu khảo sát công chúng, theo website theo dõi khảo sát ý kiến 538.
Nhưng những đồng minh của bà Haley nhìn thấy cơ hội rất hẹp để giành chiến thắng ở các bang như Virginia, Massachusetts và Vermont, những nơi có nhiều cử tri giàu có, có trình độ đại học, vốn là những người có xu hướng ủng hộ bà.
Ông Trump nói với Fox trong một cuộc phỏng vấn riêng rằng trọng tâm của ông là nhắm vào ông Biden, đồng thời nói thêm: “Tối nay chúng ta sẽ giành chiến thắng ở mọi bang.”
Tại thành phố Houston thuộc bang Texas, bà Võ Giang Tỷ dành thời gian trong ngày thứ Ba để phục vụ trong vai trò tình nguyện viên tại một số điểm bỏ phiếu gần nơi bà sinh sống. Bà cho biết nhiệm vụ của bà chủ yếu là giúp vận động các cử tri gốc Việt tham gia bỏ phiếu và hướng dẫn họ cách điền phiếu cho hợp lệ.
Bà nói bản thân đã đi bỏ phiếu từ sớm và bà bỏ phiếu cho ông Trump, người mà bà từng ủng hộ nhiệt tình trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
“Vì tôi thấy ông ấy là người dám nói dám làm và làm việc vì dân, làm hết tấm lòng của mình,” bà nói. “Từ hồi mà tổng thống ra làm việc tới nay là tôi thấy nước Mỹ mình chưa có một vị nào như tổng thống Donald Trump hết cho nên mình rất là ủng hộ.”
Cử tri này cho biết bà “rất không hài lòng” về hiện trạng nước Mỹ dưới thời của Tổng thống Biden, người mà bà nói chịu trách nhiệm về lạm phát tăng cao và an ninh biên giới mà bà mô tả là lỏng lẻo. Texas nơi bà sinh sống là một trong những bang giáp với Mexico và đã chứng kiến di dân tràn qua biên giới với số lượng cao kỉ lục trong những tháng gần đây.
“Dân không có giấy tờ rõ ràng cũng cho vô, cái điều đó là điều cấm kị. Giống như nhà của mình, đương nhiên mình cũng phải rào xung quanh, mình không muốn ai tự động bước vô nhà mình. Bước vô nhà mình cũng phải xin phép mình hay gọi mình trước mới được vô đúng không?” bà đặt vấn đề.
“Thì nước Mỹ cũng vậy thôi. Nếu mà đã làm tổng thống thì mình phải bảo vệ nước Mỹ mình đầu tiên. Cái đó là cái căn bản đầu tiên mà Tổng thống Biden không làm được thì còn cái gì nữa để mà nói.”
Tổng thống Biden theo dự đoán sẽ giành chiến thắng dễ dàng trong các cuộc bỏ phiếu bên phía Đảng Dân chủ, Reuters cho biết.
Giám đốc truyền thông Tòa Bạch Ốc Ben LaBolt được AP dẫn lời nói rằng ông Biden sẽ bảo vệ các chính sách tạo ra việc làm, tăng lương và phúc lợi hộ gia đình, cũng như giảm chi phí năng lượng và thuốc kê toa. Ông LaBolt cũng đưa ra sự tương phản với các ưu tiên của ông Trump mà ông mô tả là “thưởng cho các tỷ phú và tập đoàn bằng cách giảm thuế, tước bỏ các quyền và tự do, đồng thời phá hoại nền dân chủ của chúng ta.”
Dù tám tháng nữa cuộc bầu cử tổng thống toàn quốc mới diễn ra, song cơ may tái đắc cử của ông Biden đang trở thành một vấn đề khơi lên lo ngại nơi một số người ủng hộ vào thời điểm này, khi nhiều cuộc khảo sát ý kiến công chúng cho thấy tỉ lệ ủng hộ dành cho ông vẫn ở mức thấp.
An ninh biên giới là một trong những vấn đề khiến ông Biden mất điểm nhiều nhất với cử tri và là thế mạnh vượt trội của ông Trump, theo một số cuộc khảo sát gần đây.
Đó cũng là vấn đề quan tâm hàng đầu của những người theo Đảng Cộng hòa, trong đó có ông Đỗ Nguyễn Quốc Vinh ở gần thành phố Minneapolis bang Minnesota.
Ông cho biết ông không có ý định đi bỏ phiếu trong đợt bầu cử sơ bộ. Ông cho rằng dù ứng cử viên Cộng hòa là ai đi nữa thì cũng khó vượt qua được ông Biden trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 vì Minnesota thường ngả về các ứng cử viên Dân chủ (Năm 2020, ông Biden đánh bại ông Trump tại đây với cách biệt bảy điểm phần trăm.)
Khi được hỏi giả sử nếu tham gia bầu cử sơ bộ thì ông sẽ bỏ phiếu cho ai, ông nói sẽ bỏ phiếu cho ông Trump và rằng quyết định này xuất phát từ kinh nghiệm cá nhân của ông trong tư cách một nhân viên ngân hàng.
“Mình thích một người như ông Trump vì mình muốn một người ít nhất phải giành được lợi trong mỗi một cuộc thương thuyết. Ví dụ như mình đây, mình vừa mới soạn một hợp đồng mà mình giành chiến thắng, giúp khách hàng được giảm giá 30,000 đô la,” ông lý giải. “Chắc chắn một người có nhiều kinh nghiệm như ông Trump trong hầu hết các cuộc thương thuyết ông ấy sẽ giành được lợi thế.”
“Ông Trump sẽ biết cách dùng quyền lực của một người ở cương vị đứng đầu đất nước và quyền lực của nước Mỹ để làm sao nước Mỹ được thịnh vượng nhất. Rõ ràng bà Haley cũng là một ứng cử viên sáng giá nhưng đứng sau ông Trump thôi.”
Các cố vấn của ông Trump cho biết họ kì vọng ông sẽ bịt đường chiến thắng của bà Haley không muộn hơn ngày 19 tháng 3, khi hai phần ba số bang sẽ bỏ phiếu, theo Reuters.
Hãng tin này nhận định việc bà Haley kiên trì tranh cử cũng làm nổi bật những điểm yếu tiềm năng của ông Trump trong cuộc tổng tuyển cử. Bà đã đạt được tỉ lệ ủng hộ 40% trong một số cuộc tỉ thí ở cấp bang và lập luận rằng điều đó cho thấy những người có quan điểm độc lập và những người theo Đảng Cộng hòa có quan điểm ôn hòa có sự bất an về nhiệm kì thứ hai của ông Trump.
Ông Trump đang đối mặt với cáo buộc ở cấp liên bang và cấp tiểu bang về tội can thiệp bầu cử, dù không rõ liệu một trong hai vụ án này có được đưa ra xét xử trước cuộc bầu cử vào tháng 11 hay không. Ông cũng đối mặt với cáo buộc cấp liên bang về việc giữ lại các tài liệu bảo mật sau khi rời nhiệm sở.
Ông Trump tuyên không có tội trong cả bốn vụ án hình sự mà ông đang đối mặt.
Thời gian sớm nhất mà một trong hai người, ông Trump hay ông Biden, có thể trở thành ứng cử viên của đảng mình là ngày 12/3 cho ông Trump và ngày 19/3 cho ông Biden.