Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 bất ngờ trở nên sôi động khi ứng cử viên của Đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump, và đối thủ tiềm năng bên Đảng Dân chủ, Phó Tổng thống Kamala Harris, nhanh chóng chỉ trích nhau bằng những lời lẽ chê bai, tạo ra không khí chung của cuộc đua dẫn tới cuộc bỏ phiếu ngày 5/11.
Sau khi Tổng thống Joe Biden, 81 tuổi, rút lui khỏi cuộc đua hôm 21/7 dưới áp lực từ các đồng nghiệp bên Đảng Dân chủ vì tình trạng yếu đuối, trí tuệ kém và số phiếu thăm dò sụt giảm của ông, cựu tổng thống Donald Trump ngay lập tức đả kích bà Harris.
“Kamala Harris dối trá đụng tới đâu là phá hoại tới đó” ông Trump viết trên nền tảng Truth Social của mình hôm 23/7. Trước đó, ông cáo buộc bà Harris đã che đậy tình trạng của ông Biden.
Ông Trump nói: “Đảng Dân chủ đã nói dối và đánh lừa công chúng về Joe Biden gian dối, và bây giờ chúng tôi phát hiện ra rằng ông ta là hoàn toàn hỗn loạn về Nhận thức và Thể chất”. “Họ cũng đánh lừa Đảng Cộng hòa, khiến Đảng Cộng hòa lãng phí rất nhiều thời gian và tiền bạc” vào việc quảng cáo chính trị nhắm vào ứng cử viên Biden, người không còn là đối thủ của Trump.”
Bà Harris, cựu công tố viên ở California, bang đông dân nhất đất nước, phát biểu tại một cuộc vận động hôm 23/7 rằng bà biết những người như ông Trump. Vào cuối tháng 5, ông Trump bị kết tội 34 trọng tội liên quan đến khoản tiền bịt miệng năm 2016, ngay trước cuộc bầu cử mà ông Trump đã thắng 8 năm trước, cho một ngôi sao phim khiêu dâm để bịt miệng tuyên bố của bà – bị Trump phủ nhận – rằng bà đã có tình một đêm với ông một thập niên trước.
Bà Harris nói với tư cách là một công tố viên, bà đã xử lý đủ loại thủ phạm: “Những kẻ lạm dụng phụ nữ, những kẻ lừa đảo lừa gạt người tiêu dùng, những kẻ lừa đảo vi phạm các quy tắc để trục lợi. Vì vậy, hãy nghe tôi, tôi biết loại người của Donald Trump.”
Ông Biden, khi kết thúc chiến dịch tranh cử của chính mình, trong khi vẫn giữ chức tổng thống trong sáu tháng nữa, đã hết lòng tán thành bà Harris, người phó của ông trong 3 năm rưỡi qua.
Hôm 22/7, ông nói: “Tên người đứng đầu tấm vé tranh cử thay đổi, nhưng sứ mệnh không hề thay đổi. Và nhân tiện, tôi sẽ không đi đâu cả. Tôi sẽ tham gia chiến dịch tranh cử với bà ấy, với Kamala.”
“Tôi rất vinh dự và vinh hạnh - từ tận đáy lòng, lời tôi nói với tư cách là một Biden - vì tất cả những gì quý vị đã làm cho tôi và gia đình tôi,” ông Biden nói, đồng thời thêm rằng bây giờ, “Tôi hy vọng quý vị sẽ dành trọn trái tim và tâm hồn đã trao cho tôi cho bà Kamala.”
Ông Biden sẽ phát biểu trước toàn dân từ Tòa Bạch Ốc vào tối 24/7 về quyết định rút lui khỏi cuộc đua tổng thống và cách ông dự định điều hành trong thời gian còn lại tại vị. Ông là tổng thống đầu tiên kể từ thời Lyndon Johnson năm 1968 rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử.
Dù một số quan chức Đảng Dân chủ ban đầu cho rằng việc ông Biden rút lui khỏi nỗ lực tái tranh cử có thể dẫn đến một cuộc chạy đua đầy tranh cãi giữa một số ứng cử viên cho đề cử tổng thống của đảng, nhưng các thống đốc hàng đầu của Đảng Dân chủ, những người có nhiều khả năng sẽ tranh cử tổng thống, đã nhanh chóng ủng hộ việc ứng cử của bà Harris.
Đến cuối ngày 22/7, bà Harris đã tập hợp đủ số đại biểu tham dự đại hội toàn quốc của Đảng Dân chủ từ ngày 19-22 tháng 8 ở Chicago để tuyên bố đề cử một cách không chính thức.
Cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, vẫn là một chiến lược gia có ảnh hưởng của Đảng Dân chủ, đã tán thành bà Harris, cũng như nam diễn viên George Clooney, một nhà gây quỹ lớn của Đảng Dân chủ ở Hollywood, người hai tuần trước đã viết một bài báo trên tờ New York Times kêu gọi ông Biden chấm dứt tranh cử, mặc dù chính ông Clooney vào tháng 6 đã giúp tổ chức một buổi gây quỹ hoành tráng cho ông Biden.
Hai nhà lãnh đạo hàng đầu của Đảng Dân chủ trong quốc hội, Lãnh đạo đa số ở Thượng viện Chuck Schumer và Lãnh đạo thiểu số ở Hạ viện Hakeem Jeffries, đã tán thành bà Harris hôm 23/7.
Chiến dịch tranh cử của bà Harris cho biết họ đã huy động được hơn 100 triệu đô la từ chiều 21/7, khi ông Biden kết thúc cuộc tranh cử, cho đến tối 22/7.
Trong khi đó, bà Harris đang cân nhắc xem sẽ chọn ai làm người đồng hành tranh cử vị trí phó tổng thống.
Trong số những cái tên xuất hiện có Thượng nghị sĩ bang Arizona Mark Kelly, một cựu phi hành gia Hoa Kỳ; và sáu thống đốc bang gồm Andy Beshear của Kentucky, Gretchen Whitmer của Michigan, J.B. Pritzker của Illinois, Tim Walz của Minnesota, Josh Shapiro của Pennsylvania và Roy Cooper của North Carolina.
Hôm 23/7 bà Harris đã tới Milwaukee, thuộc bang chiến địa chính trị Wisconsin, để tham gia cuộc vận động tranh cử đầu tiên với tư cách là người có khả năng là ứng cử viên của Đảng Dân chủ.
Ông Trump, sau khi giành được đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa vào tuần trước, sẽ tiếp tục chiến dịch tranh cử của mình vào ngày 24/7 với một cuộc vận động tranh cử ở thành phố Charlotte, bang North Carolina, cũng là một bang chiến địa. Ông Trump đã giành chiến thắng ở bang này bốn năm trước dù ông thua trong cuộc bầu cử toàn quốc lần đó.