Biểu tình bạo lực gia tăng trước đợt bầu cử thành phố ở Nam Phi

Người dân giận dữ la hét sau khi từ chối chấp nhận sự thay thế của ứng cử viên thị trưởng Pretoria tại một trung tâm cộng đồng ở Atteridgeville, Pretoria, Nam Phi, ngày 21 tháng 6 năm 2016.

Những nhà phân tích chính trị nhận định tình trạng bạo lực dự kiến sẽ tiếp tục gia tăng ở Nam Phi trong khi những cuộc bầu cử địa phương sẽ diễn ra vào tháng 8.

Những cuộc biểu tình bạo lực, náo động đã xảy ra trước những cuộc bầu cử cấp thành phố ở Nam Phi, một xu hướng mà những nhà phân tích nói họ sợ là sẽ tiếp diễn cho tới vòng bầu cử toàn quốc ba năm nữa.

Nhà phân tích Jakkie Cilliers cho biết: "Tôi nghĩ điều rõ ràng là mọi thứ ở Nam Phi sẽ tệ hơn trong những năm tới về kinh tế, chính trị, và về tình trạng bạo lực. Có những triển vọng cho sự cải thiện, nhưng nhìn chung việc này chỉ có thể xảy ra sau năm 2019."

Trong khi bà Cilliers nêu luận điểm này bằng những hình ảnh và đồ thị xuất phát từ nghiên cứu kéo dài nhiều tháng tại Viện Nghiên cứu An ninh, cư dân của khu người da đen Atteridgeville ở thủ đô Pretoria minh họa thực trạng này theo cách riêng của họ, thẳng thừng hơn.

Chỉ cách Viện 20 kilômét, người biểu tình châm lửa đốt xe và lốp xe, cướp phá những cửa hàng và ném đá vào người lái xe chạy ngang qua để bày tỏ sự bất bình của họ với đảng Đại hội Dân tộc Châu Phi (ANC) đang cầm quyền.

Bà Cilliers lưu ý phần nhiều sự tức giận này xuất phát từ việc ANC chọn những nhà lãnh đạo, đặc biệt là Tổng thống Jacob Zuma, người đang ngày càng bị người dân chán ghét và đã hứng chịu những vụ bê bối tham nhũng đang lớn dần trong những năm gần đây. Nhiệm kì thứ hai và cuối cùng của ông ta sẽ kết thúc vào năm 2019.

Bà Cilliers nói: "Không có nghi ngờ nào về việc Tổng thống Zuma là cỗ máy tuyển mộ quan trọng nhất cho Liên minh Dân chủ và EFF. Và ông ta tại chức và lãnh đạo ANC càng lâu thì cả hai đảng đó càng nhận được sự ủng hộ."

Những người biểu tình ở Atteridgeville nói rằng họ bất bình vì giới lãnh đạo ANC đã tiến cử một ứng cử viên thị trưởng là người từ tỉnh khác, chứ không phải ứng cử viên địa phương mà họ thích.

Nam Phi không có lịch sử bầu cử dân chủ bạo động. Nhưng kể từ năm 2010, số liệu của ISS cho thấy những cuộc biểu tình bạo lực đã gia tăng, tới mức trung bình là ba cuộc biểu tình mỗi ngày.

Học giả Steven Friedman, người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Dân chủ, nói rằng không khó để chỉ ra vì sao rất nhiều người lại sẵn sàng ném đá giữa một ngày trong tuần.

Nền kinh tế của Nam Phi đã thu hẹp nghiêm trọng vào đầu năm nay. Gần 27 phần trăm dân số đang thất nghiệp. Và hơn hai thập kỷ sau khi chế độ thượng đẳng da trắng apartheid sụp đổ, thống kê của chính phủ cho thấy người Nam Phi da đen vẫn nghèo hơn nhiều so với người Nam Phi da trắng.

Nhưng ông Friedman cho rằng nhóm người tức giận nhất của Nam Phi còn nguy hiểm hơn nhiều về mặt chính trị.

Ông nói: "Nhóm người tức giận nhất của Nam Phi ngày nay không phải là những người thất nghiệp ở những khu người da đen. Nhóm người Nam Phi tức giận nhất, là những người cũng có khả năng làm điều gì đó về sự tức giận của họ, là người Nam Phi da đen thuộc tầng lớp trung lưu. Và họ đang tức giận chính xác là bởi vì, theo quan điểm của họ, họ có trình độ chuyên môn mà ông bà cha mẹ họ không có, họ có một số cơ hội việc làm mà ông bà cha mẹ họ không có, và theo quan điểm của họ, họ gặp phải cùng thái độ kì thị chủng tộc mà ông bà cha mẹ họ gặp phải."

Trong khi Nam Phi tiến tới cuộc bầu cử vào tháng 8 trong tình hình bạo lực, những nhà phân tích nói rằng nền dân chủ của Nam Phi đang đối mặt với thách thức khó khăn nhất của mình từ trước tới giờ.