Trung Quốc hôm 28/11 nới lỏng một số quy định về kiểm soát dịch nhưng khẳng định chiến lược “zero-COVID” cho dù các cuộc biểu tình nổ ra trên khắp đất nước phản đối các hạn chế và một số người yêu cầu Chủ tịch Tập Cận Bình từ chức.
Chính phủ không đề cập đến các cuộc biểu tình vốn là sự phản đối lớn nhất đối với Đảng Cộng sản cầm quyền trong nhiều thập niên, nhưng việc nới lỏng một ít các quy tắc dường như nhằm dập tắt các cuộc biểu tình.
Cuối tuần qua, người biểu tình đã hô to khẩu hiệu, “Hãy dỡ bỏ lệnh phong tỏa!” tại một thành phố ở khu vực phía tây của Trung Quốc, trong khi ở Thượng Hải, trung tâm tài chính, người biểu tình giơ cao những tờ giấy trắng như một sự thể hiện bất đồng quan điểm thầm lặng.
Một cư dân Thượng Hải nói với VOA rằng ông không còn sợ dịch bệnh lây lan nữa vì nó đã trở nên bình thường.
Ông nói: “Tôi cứ ăn bất cứ thứ gì tôi muốn ăn, và làm bất cứ điều gì tôi muốn làm. Có gì phải lo lắng? Cảm lạnh thôi. Đó là chuyện bình thường.”
Những người khác ở Thượng Hải hô vang: “Tập Cận Bình! Hãy từ chức! Đảng Cộng sản Trung Quốc! Hãy từ bỏ quyền hành!”
Cảnh sát đã bắt giữ hàng chục người biểu tình, đưa họ đi bằng xe cảnh sát và xe buýt. Không rõ có bao nhiêu người bị bắt.
Chính sách “zero-COVID” của ông Tập đã hạn chế đáng kể tình trạng lây nhiễm thông qua các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt đã làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày ở đất nước 1,4 tỷ dân này. Các cuộc biểu tình nổ ra tại các địa điểm trên khắp đất nước dường như cho thấy rằng nhiều người Trung Quốc đã trở nên mệt mỏi với các đợt cách ly kéo dài và xét nghiệm đại trà.
Chính quyền thành phố Bắc Kinh ngày 28/11 nói sẽ không còn lập cổng để chặn người dân vào các khu chung cư có người bị COVID. Tuy nhiên, chính quyền không đề cập đến một vụ hỏa hoạn chết người vào tuần trước ở khu vực phía tây Tân Cương vốn làm dấy lên các cuộc biểu tình về việc liệu có phải nhân viên cứu hỏa và nạn nhân có bị chặn bởi các cánh cửa khóa chặt và các biện pháp kiểm soát COVID khác hay không.
“Các lối đi phải được thông thoáng để vận chuyển y tế, thoát hiểm khẩn cấp và cứu hộ”, hãng tin China News Service dẫn lời một quan chức kiểm soát dịch bệnh thành phố tuyên bố.
Chính phủ đổ lỗi cho “các thế lực có động cơ thầm kín” đã liên kết vụ cháy với các biện pháp nghiêm ngặt chống COVID.
Ngoài việc nới lỏng các quy định ở Bắc Kinh, các quan chức ở Quảng Châu, đô thị sản xuất và thương mại phía nam và là điểm nóng lớn nhất trong làn sóng lây nhiễm mới nhất của Trung Quốc, cho biết một số cư dân sẽ không còn phải xét nghiệm hàng loạt nữa.
Urumqi, nơi xảy ra vụ hỏa hoạn chết người, và một thành phố khác ở khu vực Tân Cương phía tây bắc cho biết các chợ và cơ sở kinh doanh ở những khu vực được coi là có nguy cơ lây nhiễm thấp sẽ mở cửa trở lại trong tuần này và dịch vụ xe buýt công cộng sẽ hoạt động trở lại.
Chính sách “zero-COVID” nhằm mục đích cách ly mọi người nhiễm bệnh đã giúp Trung Quốc giữ số ca bệnh, tính theo tỷ lệ phần trăm trên tổng dân số, thấp hơn so với Hoa Kỳ. Kết quả là hàng triệu người Trung Quốc đã bị giam giữ trong nhà tới 4 tháng.
Hôm 28/11, Trung Quốc ghi nhận 40.437 ca nhiễm, trong khi con số của Hoa Kỳ hôm 27/11 là 41.997 ca.
Bất chấp các cuộc phản đối và nới lỏng một số quy tắc, tờ Nhân dân Nhật báo của đảng cầm quyền kêu gọi thực hiện chiến lược chống virus corona một cách hiệu quả, cho thấy chính phủ của ông Tập không có kế hoạch thay đổi hướng đi.
Phản ứng của Hoa Kỳ đối với việc phong tỏa Trung Quốc
Phái bộ Hoa Kỳ tại Trung Quốc cho biết họ thường xuyên nêu quan ngại với chính phủ Trung Quốc về các hạn chế COVID và ảnh hưởng của chúng đối với người Mỹ sống hoặc đến thăm nước này.
“Chúng tôi khuyến khích tất cả công dân Hoa Kỳ dự trữ đủ thuốc men, nước đóng chai và thực phẩm đủ dùng trong 14 ngày cho chính họ và bất kỳ thân nhân nào trong gia đình họ,” các quan chức Hoa Kỳ nói.
Tại Washington, Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ cho biết họ ủng hộ quyền của người dân Trung Quốc được phản đối một cách ôn hòa các hạn chế COVID.
“Chúng tôi từ lâu đã nói rằng mọi người đều có quyền biểu tình một cách ôn hòa, tại Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Điều này bao gồm cả ở Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”, một phát ngôn viên nói.
“Chúng tôi nghĩ rằng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa rất khó có thể ngăn chặn loại virus này thông qua chiến lược zero COVID của họ.”