Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ bênh vực việc trao đổi tù nhân

Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel đã bênh vực thỏa thuận giúp cho Trung sĩ Bộ binh Bowe Bergdahl được trả tự do để đổi lấy 5 chiến binh Taliban như là một cuộc trao đổi tù binh bắt buộc vì sự an toàn của ông này. Một nhà phân tích về Nam Á đã bênh vực thỏa thuận này là công bằng và cứu được một sinh mạng.

Bộ trưởng Hagel nói trong chương trình Meet the Press của đài NBC vào ngày Chủ Nhật ông Bergdahl là một quân nhân Mỹ và thỏa thuận được Qatar làm trung gian là một cuộc trao đổi tù binh. Ông Hagel cũng bênh vực quyết định không thông báo cho Quốc hội trước khi diễn ra cuộc trao đổi theo như luật đòi hỏi.

Ông Hagel nói: “Sau 5 năm, ông ấy là một tù binh. Việc thông báo Quốc hội phải mất 30 ngày. Ngày hôm qua tôi đã thông báo cho giới lãnh đạo ủy ban liên hệ. Việc này nằm trong phạm vi trách nhiệm của tôi trong tư cách là bộ trưởng quốc phòng. Theo quan điểm của chúng tôi, điều này là cần thiết để cứu mạng Trung sĩ Bergdahl. Chúng tôi được tin là sức khỏe của ông có thể sa sút nhanh chóng. Cũng có vấn đề về sự an toàn của ông. Chúng tôi đã tìm thấy một cơ hội. Và chúng tôi đã nắm lấy cơ hội đó. Tôi sẽ bênh vực quyết định này.”

Được hỏi là liệu thỏa thuận có thể mở đường cho việc tái tục các cuộc hòa đàm với Taliban hay không, Ông Hagel nói là có thể.

Bộ trưởng Quốc phòng Chuck Hagel cho biết: “Như quý vị biết, chúng ta cực lực ủng hộ nỗ lực do Afghanistan đứng đầu để đạt được một thỏa thuận với Taliban. Như quý vị biết, chúng ta tiếp xúc với Taliban cho đến năm 2012. Tổ chức này đã rời khỏi các cuộc thương thuyết. Chúng ta không có mối quan hệ chính thức nào với họ kể từ đó.”

Bộ trưởng quốc phòng Mỹ nói ông không tin là thỏa thuận sẽ làm nguy hại đến binh sĩ hay thường dân Mỹ bằng cách khuyến khích việc bắt giữ con tin để đòi tiền chuộc. Ông nói thành tích của Hoa Kỳ truy lùng khủng bố và những kẻ bắt con tin rất rõ ràng.

Thượng nghị sĩ Cộng hoà John McCain.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain, một tù binh trong cuộc chiến tranh Việt Nam, ngày Chủ Nhật nói trong chương trình Face the Nation của đài CBS là 5 phần tử chủ chiến của Taliban được ra khỏi trại giam quân đội Mỹ ở Guantanamo, Cuba là “những thành phần dữ dội nhất trong số những thành phần nguy hiểm” và có thể chịu trách nhiệm đối với cái chết của hàng ngàn người. Ông McCain cũng nói những người được trả tự do trước đây được ghi nhận là đã trở lại chiến đấu.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa nói: “Tôi nghĩ vấn đề lớn ở đây là điều gì sẽ xảy ra đối với 5 người này. Nếu họ lại tham gia cuộc chiến thì sẽ làm cho sinh mạng của người Mỹ lâm vào tình trạng nguy hiểm, và không ai trong chúng ta muốn việc này xảy ra, kể cả Bộ trưởng Hagel hay bất cứ người nào khác. Tuy nhiên nếu họ có thể-sau một năm cư trú tại Qatar, làm những việc gì họ muốn, thì không nghi ngờ gì họ sẽ lại gia nhập cuộc chiến. Những người khác được ra khỏi Guantanamo đã tái gia nhập cuộc chiến.”

Nhà phân tích về Nam Á của RAND Corporation Jonah Blank nói không có lý do gì để nghi ngờ về sự quan tâm của ông Hagel về việc định thời điểm để binh sĩ Mỹ được trả tự do và sự lo ngại cho an toàn của ông này. Ông nói một số phe phái trong Taliban có thể đã có khuynh hướng muốn xử tử một binh sĩ Mỹ. Và ông tin là việc trao đổi ông Bergdahl với 5 chiến binh Taliban là một việc trao đổi công bằng.

Ông Blank cho biết: “Hãy nhớ rằng trao đổi tù binh không phải là chuyện mới mẻ gì. Hoa Kỳ đã trao đổi tù binh kể từ Cuộc chiến tranh Cách mạng vào thế kỷ 18, cuộc Nội chiến thế kỷ 19, Thế chiến Thứ nhất, Thế chiến Thứ hai, Chiến tranh Triều Tiên và Chiến tranh Việt Nam trong thế kỷ 20. Nếu chúng ta có thể trao đổi tù binh với Đức Quốc Xã và Cộng sản Bắc Triều Tiên, thì dường như đối với tôi không nên đặt Taliban ra ngoài giới hạn này.”

Binh sĩ Mỹ Bowe Bergdahl đã được đưa vào một quân y viện tại Đức.

Ông Blank nói việc trao đổi sẽ không xảy ra nếu những nhân vật của al-Qaida đã có dính líu vào. Tuy nhiên ông nói thêm Taliban là một lực lượng nổi dậy.

Và với việc trao đổi này ông Blank nói ông không nghĩ là các nhân viên quân sự và dân sự Mỹ gặp nhiều rủi ro hơn là họ có nguy cơ bị bắt làm con tin như hiện nay. Ông nói Taliban luôn luôn muốn bắt người Mỹ.

Tình huống quanh việc Bergdahl bị bắt vẫn chưa rõ rệt. Ông Hagel nói sức khỏe của quân nhân này là mối quan tâm cao nhất và vấn đề về tính chất của việc ông bị bắt giữ là chuyện sẽ đến sau. Ông Blank nói trong khi vẫn còn nghi vấn về việc ông Bergdahl mất tích, ông này đã được thăng cấp hai lần trong thời gian bị bắt và việc này cho ông thấy là hành động của ông không có gì khác là sai nguyên tắc.