Chính sách hai con mới của Trung Quốc khơi lên tranh luận

Quyết định của Trung Quốc chấm dứt hoàn toàn chính sách một con sau ba thập niên đã nhanh chóng lan truyền trên mạng và khơi lên một cuộc tranh luận sôi nổi, với nhiều người Trung Quốc phàn nàn rằng chi phí nuôi một đứa con đã là quá sức chịu đựng. Một số người nói rằng họ sẽ không ủng hộ chính sách này, và những người khác thì cho rằng quyền mà một cặp vợ chồng chọn có bao nhiêu con là một quyết định cá nhân, không phải quyết định của chính phủ hay đảng.

Nhà chức trách Trung Quốc cần sự thay đổi chính sách này là một thành công để bù đắp cho cách biệt giới tính quá lớn của nước này và một lực lượng lao động đang thu hẹp lại. Dân số của Trung Quốc đang ngày càng già đi, và số lượng người lao động đang giảm đi đáng kể mỗi năm. Văn hóa trọng nam và chính sách một con đã khiến đất nước dôi ra 30 triệu đàn ông so với phụ nữ, theo một số ước tính.

Trên mạng, một số người đang phàn nàn rằng không biết chính sách này sẽ có lợi như thế nào cho những người chỉ có một con. Những người khác lo lắng rằng chính phủ sẽ sử dụng những hình phạt tài chính để buộc những cặp vợ chồng phải có hai con, cùng một cách mà nhà chức trách kế hoạch hóa gia đình đã áp đặt tiền phạt lên những cặp vợ chồng có nhiều hơn một con trong nhiều thập niên.

Một người dân ở tỉnh Liêu Ninh dè bỉu nhà chức trách trong một bình luận đăng lên mạng: "Trước đây thì không được có nhiều con. Giờ thì tình thế thay đổi, nhưng tôi sẽ không có con đâu. Để xem các người làm được gì để phạt tôi vì không có con."

Fei Fei, một giáo viên và họa sĩ đã về hưu, nói rằng chính phủ nên xem xét vấn đề từ quan điểm của người dân, bởi vì không nhất thiết việc gì chính phủ cũng phải quyết định.

Quyết định trong tuần này đến quá muộn đối với ông Fei Fei, người nói rằng chính phủ hành động vì lợi ích của việc thúc đẩy lực lượng lao động nhiều hơn là lợi ích của công chúng.

"Tôi tiếc lắm. Khi tôi còn trẻ, 25 hay 27 tuổi, tôi muốn có thêm con, nhưng chuyện đó bị cấm. Bây giờ tôi già rồi, vợ tôi cũng già rồi. Ngay cả khi vợ tôi còn trẻ thì tôi cũng không muốn có thêm con nữa."

Qi, gần đây vừa học xong cao học, là người thuộc một dân tộc thiểu số từ vùng Nội Mông. Cô hy vọng sẽ có nhiều hơn một đứa con khi cô kết hôn, nhưng bây giờ cô thậm chí còn chưa có bạn trai. Cô ủng hộ quyết định của chính phủ, mặc dù cô cũng cho rằng việc nhà chức trách ra lệnh được có bao nhiêu con là không hợp lý.

"Có con là quyền mà mọi người cần phải có. Nhưng vì khi tôi sống ở đất nước này và tôi không làm ra những quy định nên tôi chỉ có thể tuân theo thôi," cô nói. "Tôi không có quyền gì thay đổi quy định. Và để sống một cuộc sống yên ổn tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc phải tuân thủ những quy định."

Nhưng điều đó không có nghĩa là những quy định sẽ không bị vi phạm. Trước khi bỏ quy định một con, cô Qi cho biết một số bạn bè của cô chọn cách đóng tiền phạt của chính phủ và sinh con thứ hai.

Những người đã có con thứ hai lâu nay vẫn thắc mắc liệu chính phủ có trả lại tiền phạt mà họ đã đóng hay không. Đó là điều không thể. Thực tế là truyền thông Trung Quốc đã nói rằng cha mẹ nào đẻ con thứ hai trước khi chính quyền địa phương ban hành những sửa đổi luật để áp dụng chính sách mới vẫn sẽ bị phạt.

Chính phủ Trung Quốc hôm thứ Sáu nói rằng họ sẽ cho phép các tỉnh vạch ra chi tiết liên quan đến những chính sách này. Một số nhà phân tích dự đoán sự thay đổi chính sách quốc gia đột ngột này có thể khơi ra một phản ứng dữ dội, vì chính quyền địa phương từ lâu đã hưởng lợi từ những khoản tiền phạt mà họ đã định ra để chấp hành chính sách một con.

Trung Quốc bắt đầu nới lỏng chính sách một con của mình vào năm 2013, cho phép những cặp vợ chồng ít nhất một trong hai người là con một có thêm đứa con thứ hai. Tuy nhiên rất ít người quyết định làm điều đó, và tỉ lệ sinh ở các thành phố lớn của Trung Quốc vẫn ở mức thấp.

Mo, một phụ nữ trẻ làm việc trong ngành công nghệ thông tin, cho biết cô chắc chắn có ý định có nhiều hơn một đứa con. Và cô nói thêm rằng quyết định như vậy là một vấn đề hoàn toàn mang tính cá nhân mà không nên bị ảnh hưởng bởi chính trị.

Cô nói, "Khi mẹ tôi sinh em trai của tôi, bà ấy phải sinh trong bí mật" để tránh bị phạt. "Với chính sách mới, chuyện đó không cần phải xảy ra nữa."

Lin, một sinh viên ở Bắc Kinh hoan nghênh sự thay đổi này, xem việc hạn chế kích cỡ gia đình là vấn đề nhân quyền. Khi anh kết hôn, anh nói, "Nếu chúng tôi muốn có con, chúng tôi sẽ không chỉ có hai đứa. Chúng tôi có thể có nhiều hơn. Nhiều như chúng tôi muốn."