Một đơn vị của chính phủ Hoa Kỳ, cơ quan phụ trách cấp bằng sáng chế và nhãn hiệu, còn gọi tắt là USPTO, đang bị đặt dưới sự giám sát của cả Quốc hội lẫn giới truyền thông tin tức vì bị cáo buộc là để cho nhân viên gian lận chế độ 'teleworking' tức là làm việc ở nhà.
Khoảng 3.800 trong số 8.300 giám định viên sáng chế làm việc toàn thời gian ở nhà. Thêm 2.700 nhân viên khác làm việc ở nhà bán thời gian.
Nhân viên điều tra đã xem xét các báo cáo nói rằng một số những nhân viên làm việc theo chế độ “telework” này làm việc rất ít; hoặc không làm gì cả mà vẫn lãnh lương đầy đủ. Và, theo tố cáo, thì các cấp trên không những biết chuyện này mà còn có các hành động bao che.
Trong khi đã có những lời bình phẩm từ nhiều năm nay trong cộng đồng làm công tác chứng nhận bằng sáng chế về những vi phạm vừa kể, một cuộc điều tra chính thức đã được Tổng thanh tra Bộ Thương mại Todd Zinser phát động vào năm 2012. Cuộc điều tra của ông khởi đầu với những khiếu tố của 4 người trong nội bộ làm công việc báo cáo những hành vi sai trái. Ông Zinser sau đó đã kiểm toán nhiều đơn vị của USPTO về việc có thể có gian lận.
Bên trong Hội đồng cấp bằng sáng chế và khiếu nại của USPTO, có 19 'chuyên gia tư vấn pháp lý' mới được tuyển dụng vào năm 2009 mặc dù có báo cáo là không có đủ việc cho họ làm. Báo cáo của ông Zinser nói rằng ban giám đốc biết việc này, nhưng đã chỉ thị cho các chuyên gia này cứ ghi giờ xem TV và các hoạt động cá nhân khác là 'giờ làm việc khác' để được lãnh lương đầy đủ.
Theo một bài báo đăng hồi tháng 8 trên tờ Government Executive, một tạp chí thương mại, báo cáo của ông Zinser nói một quản đốc cấp cao mô tả mã số hoá đơn đó là 'Tôi không có việc nhưng vẫn sẽ được trả lương'.
Bài báo nói: “Cuộc điều tra của chúng tôi phát hiện việc lãng phí đáng kể và phổ biến tại Hội đồng vừa kể kéo dài hơn 4 năm và đưa đến hậu quả là lạm dụng các nguồn lực của liên bang lên tới ít nhất là 5.09 triệu đôla.”
Báo cáo điều tra
Câu chuyện về gian lận ở Cơ quan Bản quyền Mỹ USPTO trong những tháng gần đây đã là đề tài tường thuật điều tra của báo Washington Post. Và câu chuyện này cũng đã lọt vào tai mắt của Dân biểu Quốc hội Hoa Kỳ Darryl Issa, thuộc đảng Cộng hoà, đại diện tiểu bang California, chủ tịch Uỷ ban Thanh tra và Cải cách Chính phủ của Hạ viện.
Hồi tháng 8, Ủy ban của ông Issa đã mở các cuộc điều trần về USPTO và vụ gian lận chế độ làm việc ở nhà. Vào ngày 19 tháng 8, uỷ ban đã gửi cho Bộ trưởng Thương mại Penny Pritzker một bức thư chính thức viện dẫn những bài tường thuật của báo Post, và yêu cầu cung cấp các văn kiện về những điểm được các bài báo nêu ra.
Bức thư này viết: “Theo báo Post, các nhân viên kiểm toán đã 'nhiều lần nói dối về giờ giấc báo cáo, và nhiều người đã nhận tiền thưởng về những việc mà họ không làm.’ Trong một trường hợp, một giám định viên lãnh lương đầy đủ mặc dù thiếu tới 304 giờ công tác. Nhân viên này bị bắt gặp 2 lần về tội gian lận mà không bị đuổi việc. Một nhân viên khác lãnh lương tới 12.533 đôla trong khi không có bằng chứng nào về công việc đã làm.”
Bức thư viết tiếp: “Theo một quản đốc, một giám định viên đã sử dụng một chương trình 'làm cho con chuột trên máy vi tính chạy' để làm ra vẻ là anh ta đang làm việc. Mặc dù viên quản đốc báo cáo sự việc với một giới chức cấp cao, vẫn không có biện pháp kỷ luật nào được thi hành.”
Tai hại hơn nữa là lời khẳng định trong bức thư của ủy ban nói rằng nguyên văn báo cáo của USPTO gửi cho Tổng thanh tra Zinser đã bị chỉnh sửa.
Theo báo Washington Post: “Các giới chức của USPTO đã gạch bỏ thông tin tiêu cực trong báo cáo nội bộ để tránh việc tiết lộ những vụ lạm dụng chương trình làm việc ở nhà. Báo cáo nội bộ mô tả một thói quen gian lận bị các lãnh đạo cấp cao bỏ qua, thực thi lơi là các luật lệ, và kết quả là sự bất bình của nhiều cấp trên."
Trong tháng này, Bộ Thương mại và các giới chức của USPTO đã họp với các thành viên của các Uỷ ban Cải cách và Thanh tra Hạ viện và Ủy ban Tư pháp Hạ viện để thảo luận các điểm được nêu ra trong bức thư của ông Issa.
Phản hồi của USPTO
Sau đó, phát ngôn viên của USPTO, ông Todd Elmer đã phản bác những lời cáo buộc về việc cố ý chỉnh sửa báo cáo của Tổng thanh tra.
Báo Post nói ông Elmer đã khẳng định rằng “nhiều kết luận” trong báo cáo nguyên thuỷ, mà ông Elmer gọi là “bản thảo,” là “thiên vị và không được hậu thuẫn bởi các sự kiện và hồ sơ điều tra.”
Trong một thông cáo, ông Elmer nói: “Bởi lẽ những tố cáo nặc danh được đưa ra đã được nêu lên cách đây 2 năm, chúng tôi đã thực thi các quy định mới cho tất cả những người làm việc theo chế độ telework, và cung cấp các chính sách mới cho các cấp trên để họ có thể xác định mọi sự lạm dụng có thể có và tiến hành các biện pháp thích ứng.”
Phản bác cùng với ông Elmer về bài báo của tạp chí IG và các bài tường thuật của báo Post, người đứng đầu nghiệp đoàn đại diện cho các giám định viên, ông Robert Budens, đã gửi một email cho các giám định viên nói rằng nghiệp đoàn nhận thấy báo cáo chứa đựng 'những lời tố cáo vô căn cứ, và nực cười'.
Ông Budens nói nghiệp đoàn của ông đang cố gắng 'đem lại sự thật' có liên quan đến những tố cáo về việc lạm dụng chế độ telework. Ông nói các giám định viên là 'những người chuyên môn có trình độ học thức cao đã giúp cơ quan này làm biến chuyển tình thế', mà ông gọi là 'đứng đầu danh sách Những nơi làm việc tốt nhất trong Chính phủ Liên bang'.
Lý do gây quan ngại
Từ bên ngoài, tình hình tại USPTO được theo dõi một cách quan ngại.
Ông Craig Holman, một nhà vận động về các vấn đề chính quyền của Public Citizen một tổ chức phi chính phủ, nói: “Bảo đảm các nhân viên làm việc ở nhà không ngủ trong khi làm việc là điều rất khó. Nhưng nếu các nhân viên quản lý tại USPTO đánh lạc hướng những người theo dõi về hành vi đạo đức tới mức vấn đề hiện nay tại cơ quan chính phủ đó thì chính cơ quan cần phải bị điều tra về hành vi sai trái.”