Tỷ phú Bill Gates vừa loan báo Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates sẽ chi ra hàng tỉ USD để tài trợ viêc xây dựng nhà máy cho 7 dự án có triển vọng nhất trong nỗ lực phát triển vắc-xin chống virus Covid-19, với hy vọng có thể khống chế đại dịch COVID-19 sớm nhất có thể.
Loan báo nỗ lực từ thiện mới nhất của quỹ Bill & Melinda Gates trong cuộc phỏng vấn với Trevor Noah, người dẫn chương trình The Daily Show hôm 2/4, Bill Gates thừa nhận rằng tổ chức từ thiện của ông có thể mất nhiều tỉ đôla trong trường hợp nỗ lực phát triển vắc-xin thất bại, nhưng theo ông, đó là một rủi ro có tính toán.
Muốn khống chế COVID-19 lâu dài, phải tạo ra vắc xin
Bill Gates nói trong tình hình hiện nay, cách ly xã hội để giảm lây, và tìm ra vắc-xin là hai phương cách duy nhất để khống chế dịch Covid-19 trong ngắn hạn và dài hạn.
Nhà đồng sáng lập tập đoàn Microsoft, một trong những người giàu nhất thế giới, nói ông sẵn sàng chi tiền để sớm tìm ra vắc-xin, ‘dù chỉ sớm được vài tháng, bởi vì sớm tháng nào hay tháng ấy’.
“Số tiền mà chúng tôi chi ra sớm có thể đẩy nhanh tiến trình tạo vắc-xin. Dù biết rằng rốt cuộc tối đa chỉ có thể chọn 2 dự án, chúng tôi vẫn tài trợ cho cả 7 dự án để khỏi phí thời gian chờ cho tới khi chọn được vắc-xin hữu hiệu, rồi mới xây nhà máy,” Bill Gates nói.
Trước đó vào tháng Ba, Quỹ Bill & Melinda Gates đã chi ra 125 triệu USD để xác định và phát triển các phương thức điều trị bệnh Covid-19, căn bệnh do virus Corona, tức SARS-CoV-2, gây ra.
Giữa lúc con số ca lây nhiễm và tử vong vì COVID-19 tại Hoa Kỳ tiếp tục tăng từng giờ, Bill Gates mô tả tình hình tại Hoa Kỳ là “kịch bản ác mộng” vì những sự lây nhiễm từ người sang người đang tăng theo cấp số nhân.
Ông nói với các biện pháp giãn cách xã hội gắt gao và tăng cường xét nghiệm, tình hình có thể cải thiện và có cơ may số tử vong sẽ thấp hơn con số được dự báo là từ 100.000 tới 240.000 ca.
Vợ chồng tỷ phú Bill và Melinda Gates
“Nếu thực hiện kiểm tra và cách ly xã hội hiệu quả, chúng ta có thể giàm số tử vong. Nhưng điều phải làm ngay là giải quyết những khó khăn để đẩy mạnh xét nghiệm, làm sao để tất cả 50 tiểu bang phải cùng chung lưng hợp tác. Có như vậy, chúng ta mới giảm được số ca tử vong so với dự báo. Lẽ đương nhiên, chúng ta sẽ phải trả một cái giá rất đắt để đạt mục tiêu đó.”
Ông nhấn mạnh giải pháp lâu dài là Hoa Kỳ phải sản xuất hàng triệu, có thể hàng tỉ, liều vắc-xin trong vòng từ 12 tới 18 tháng, vì đây ‘không phải là một cuộc khủng hoảng nhất thời’, mà nó có thể kéo dài 6 tháng, thậm chí nhiều năm.
Bill Gates cảnh báo về đại dịch corona cách đây 5 năm
Vào năm 2015, trong một bài diễn văn trên diễn đàn Ted Talk, tỷ phú Bill Gates cảnh cáo rằng một đại dịch corona có thể giết chết hàng triệu người trong những thập niên tới, và ông đề ra một số biện pháp để chuẩn bị ứng phó.
“Nếu có điều gì có thể giết hơn 10 triệu người trong vài thập niên tới thì có phần chắc đó là một virus có khả năng lây lan mạnh, chứ không phải là chiến tranh hạt nhân. Chúng ta đã đầu tư một ngân khoản khổng lồ để có những vũ khí hạt nhân răn đe, thế mà lại đầu tư rất ít vào một hệ thống để có thể ngăn một đại dịch. Hiện giờ chúng ta chưa sẵn sàng để có thể đối phó với dịch bệnh kế tiếp.”
Đáng tiếc là lời khuyên của Bill Gates đã không được lắng nghe khiến cho cả thế giới giờ đây phải chật vật đối phó với dịch bệnh COVID-19 đang cướp đi hàng ngàn sinh mạng mỗi ngày.
Nên rút ra bài học nào từ đại dịch COVID-19?
Tỷ phú Bill Gates nói đại dịch COVID-19 là một hồi chuông cảnh tỉnh hối thúc chúng ta phải chuẩn bị để ứng phó tốt hơn với một đại dịch trong tương lai.
“Bài học có giá trị nhất, theo tôi, là chúng ta phải chuẩn bị như đã từng chuẩn bị cho chiến tranh. Như trong quân đội, chúng ta có sẵn một lực lượng thường trực, luôn trong vị thế sẵn sàng ứng chiến. Ngoài ra còn cần có một lực lượng trừ bị để có thể kịp thời tăng cường yểm trợ khi cần. NATO chẳng hạn, còn có một đơn vị phản ứng nhanh. NATO tập trận thường xuyên để bảo đảm lực lượng của họ được huấn luyện đầy đủ và luôn trong tình trạng sẵn sàng tham chiến. Đó là những điều mà chúng ta phải làm để khống chế đại dịch.”
Bill Gates cho rằng có 3 điều chủ yếu cần làm để chuẩn bị cho cuộc khủng hoảng kế tiếp.
Thứ nhất vì đại dịch không dừng lại ở biên giới, các nước giàu cần giúp các nước nghèo củng cố hệ thống y tế của họ để phục vụ dân địa phương, và quan trọng không kém là để sớm phát hiện các vụ bột phát dịch bệnh.
Thứ hai, chúng ta phải có một lực lượng y tế trừ bị, được huấn luyện thường xuyên, có kinh nghiệm chuyên môn để sẵn sàng tham gia chống dịch.
Thứ ba, cần huy động quân đội để phối hợp lực lượng y tế, tận dụng các khả năng về hậu cần, khả năng di chuyển nhanh và khả năng bảo đảm trật tự xã hội.
Với hơn 363.000 ca lây nhiễm và hơn 10.500 ca tử vong tại Hoa Kỳ; 1,27 triệu người nhiễm và 69,000 ca tử vong trên khắp thế giới (tính vào chiều ngày 6/4 theo số liệu của Đại học Johns Hopkins), chưa có dấu hiệu gì là COVID-19 sắp sửa được khống chế.
Chuyên gia hàng đầu của Mỹ về các bệnh truyền nhiễm, Bác sĩ Fauci, cảnh giác rằng khó có thể hoàn toàn loại virus ra khỏi hành tinh, cho nên virus COVID-19 có thể tái bột phát trong mùa tới. Ông nói ‘rút kinh nghiệm lần này, Hoa Kỳ cần chuẩn bị kỹ hơn nhiều để có thể ứng phó hữu hiệu hơn.’