Cựu Tổng thống Sri Lanka vận động trở lại chính trường

Cựu Tổng thống Sri Lanka Mahinda Rajapaksa phát biểu tại Colombo, ngày 28 tháng 7, 2015. Cuộc tranh đấu của ông Rajapaksa để trở lại chính trường phát xuất từ nhu cầu bảo vệ ông và gia đình khỏi bị truy tố về tham nhũng.

Giữa lúc Sri Lanka tổ chức bầu cử để chọn quốc hội mới, tất cả các cặp mắt đều đổ dồn vào nỗ lực muốn trở lại chính trường của cựu tổng thống gây nhiều tranh cãi Mahinda Rajapaksa. Cách đây vài tháng ông bị lật đổ nhưng hiện ông muốn trở lại trong chức vụ Thủ tướng của đảo quốc này. Từ New Delhi thông tín viên VOA Anjana Pasricha gửi về bài tường thuật sau đây.

Ngày hôm nay người dân Sri Lanka đi bầu tại hơn 12.000 phòng phiếu để chọn hoặc là vẫn giữ Thủ tướng Ranil Wickremesinghe hay để cho ông Mahinda Rajapaksa, bị đánh bại vào tháng Giêng năm nay, được nắm giữ một chức vụ chính trị đầy quyền lực khác.

Hai ông là đối thủ chính trong cuộc chạy đua để kiểm soát 225 ghế trong quốc hội và trở thành Thủ tướng.

Ông Rajapaksa nói ông tin tưởng là Liên minh do đảng Tự do Sri Lanka lãnh đạo của ông sẽ thắng hơn một nửa số ghế. Ông Ranil Wickremesinghe thuộc Đảng Đoàn kết Quốc gia bác bỏ sự lạc quan của ông này.

Ông Paikiasothy Saravanamuttu thuộc Trung tâm về Những Thay đổi chính sách nói ông Wickremesinghe đang dẫn dầu sát nút, nhưng sẽ không có đảng nào thắng lợi rõ ràng.

“Mọi người đều hy vọng là sẽ có kết quả quyết định. Tuy nhiên theo nhận xét thông thường, Liên minh do Đảng Đoàn kết Quốc gia lãnh đạo sẽ có số ghế nhiều nhất.”

Ông Rajapaksa không được sắc dân Tamil và thiểu số người Hồi Giáo ưa thích. Nhưng ông thu hút được đông đảo quần chúng trong chiến dịch tranh cử của ông vì ông được đa số người Sinha ủng hộ vì đã dẹp tan được cuộc nội chiến do người Tamil gây ra cách đây 10 năm.

Việc ông Rajapaksa có thể chiếm được một số ghế đáng kể trong quốc hội đã gây nên tình trạng bất định to lớn. Các nhà phân tích nói trong cuộc bầu cử này, Tổng thống Maithripala Sirisena người đã lật đổ ông Rajapaksa, có thể yếu thế hơn.

Cả hai ông cùng trong một đảng và các đảng viên chia nhau ủng hộ hai ông. Đó là lý do tại sao Tổng thống phải miễn cưỡng đồng ý bổ nhiệm ông Rajapaksa làm Thủ tướng. Mọi người tin là Tổng thống ủng hộ Thủ tướng Wirckremesinghe là người đã Liên minh với ông để đánh bại ông Rajapaksa vào tháng Giêng năm nay.

Tuy nhiên Tổng thống Sirisena đã bày tỏ quyết tâm ngăn chặn bất cứ nỗ lực nào của đối thủ của ông muốn trở thành Thủ tướng ngay cả khi ông này thắng cử.

Ông Paikiasothy Saravanamuttu nói một động thái như vậy có thể giúp giải quyết bất ổn chính trị.

“Nếu ông ấy không được cử làm Thủ tướng hay lãnh tụ đối lập như có thể xảy ra, thì ông sẽ tương đối bị cô lập. Tôi có thể tưởng tượng được là sự trung thành của các đảng viên sẽ chuyển về phía Tổng thống Sirisena.”

Nếu không đảng nào chiếm được đa số rõ ràng, ông Wickremesinghe sẽ đễ dàng tìm được đồng minh trong số các đảng của người Tamil và người Hồi Giáo, trong khi đó cá tính phân cực của ông Rajapaksa sẽ làm cho ông khó tìm được sự ủng hộ.

Tổng thống Sirisena đã thúc đẩy cải cách chế độ quan liêu của ông Rajapaksa. Ông Rajapaksa bị cáo buộc tham nhũng, vi phạm nhân quyền, đe dọa đối lập và các nhà báo, và làm suy yếu quốc hội và tư pháp trong một thập niên cầm quyền. Ông cũng nghiêng về phía Trung Quốc, trong khi Tổng thống Sirisena đã khôi phục lại điều ông gọi là “cân bằng” trong chính sách ngoại giao của Sri Lanka.

Cuộc tranh đấu của ông Rajapaksa để trở lại chính trường phát xuất từ nhu cầu bảo vệ ông và gia đình khỏi bị truy tố về tham nhũng. Một trong những người con trai của ông cũng đã bị dính líu vào vụ giết chết một cựu ngôi sao bóng bầu dục.