Người đứng đầu lĩnh vực công nghiệp của Liên hiệp châu Âu ngày 31/10 kêu gọi các chính phủ và các công ty châu Âu phải nhận ra Trung Quốc là đối thủ của EU và chớ nên ngây thơ bất cứ khi nào chấp thuận đầu tư của Trung Quốc.
Bình luận của Ủy viên châu Âu Thierry Breton dường như nhắm một phần vào Đức khi mà Thủ tướng Olaf Scholz sẽ thăm Bắc Kinh vào ngày 4/11.
Trong vài năm qua, EU đã thông qua một loạt các biện pháp phòng thủ nhằm kiểm soát tốt hơn đầu tư từ các công ty nước ngoài thuộc sở hữu nhà nước, bao gồm cả từ Trung Quốc, để đảm bảo các cường quốc đối thủ không có thêm đòn bẩy chính trị đối với EU.
Tuy nhiên, nhiều nhà ngoại giao đã bối rối trước quyết định gần đây của Đức về việc chấp thuận bán cổ phần tại cảng Hamburg, cảng lớn nhất của đất nước, cho một công ty Trung Quốc.
Trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, ông Breton cho biết ông “thích hơn” quyết định chỉ bán 25% cổ phần của bến tàu Đức cho Cosco của Trung Quốc so với đề xuất ban đầu, vốn sẽ bán cho Trung Quốc hơn một phần ba.
Ông nói: “Chúng ta cần hết sức cảnh giác.”
Ông Breton cho biết kể từ khi EU coi Trung Quốc là “đối thủ có hệ thống” vào năm 2019, EU đã áp dụng một loạt biện pháp mà họ có thể sử dụng để chặn đầu tư vào cơ sở hạ tầng quan trọng.
Ông Breton nói: “Việc sử dụng chúng và thay đổi hành vi của các quốc gia thành viên là tùy thuộc vào các quốc gia thành viên.”
Chuyến thăm của ông Scholz tới Bắc Kinh sẽ là chuyến thăm đầu tiên của một nhà lãnh đạo EU kể từ khi bắt đầu đại dịch COVID-19.
Ông đã đối mặt với những lời chỉ trích trước chuyến đi vì cho phép Cosco đầu tư vào Hamburg, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ các đối tác liên minh của ông trong bối cảnh lo ngại về ảnh hưởng của Trung Quốc đối với cơ sở hạ tầng quan trọng.
Các nguồn tin chính phủ Pháp và Đức nói với Reuters Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đề nghị với ông Scholz rằng họ cùng nhau đến Bắc Kinh để gửi tín hiệu về sự thống nhất của EU tới Bắc Kinh và phản bác lại những gì họ coi là nỗ lực của Trung Quốc để dùng nước này đối đầu với nước khác.
Tuy nhiên, thủ tướng Đức đã từ chối lời đề nghị của ông Macron, các nguồn tin cho biết.
Khi được hỏi về chuyến đi của ông Scholz, ông Breton nói các nước EU nên áp dụng cách tiếp cận đoàn kết hơn.
Ông nói: “Điều rất quan trọng là hành vi của các quốc gia thành viên đối với Trung Quốc ... phải thay đổi theo hướng phối hợp nhiều hơn so với định hướng cá nhân, như Trung Quốc muốn chúng ta làm như vậy”.
Cách tiếp cận phòng thủ hơn của EU đối với Trung Quốc là kết quả từ thái độ của Bắc Kinh trong đại dịch COVID-19 cho thấy các lực lượng chuyên quyền của Trung Quốc khai thác sự phụ thuộc của các nước vào Trung Quốc đối với các thiết bị như khẩu trang để đạt được đòn bẩy ngoại giao, ông nói.
“Chúng ta không thể quên tất cả những điều đó,” ông Breton nói. “Thời đại của sự ngây thơ đã qua. Thị trường châu Âu mở cửa, với các điều kiện.”
Ông cũng cảnh báo các công ty châu Âu đang muốn tăng cường đầu tư vào Trung Quốc rằng họ làm như vậy sẽ tự chịu rủi ro ở một quốc gia đang trở nên “chuyên quyền” hơn.
Ông Breton nói: “Có những điều không chắc chắn đối với các công ty đặt cược này.” “Có một lợi thế rất quan trọng khi có trụ sở tại châu Âu, với pháp quyền, sự bảo vệ dành cho các công ty và có thể nhìn thấy được.”