Các vị bộ trưởng giao thông Châu Âu từ các nước bị tác động bởi lớp tro bụi núi lửa tại Iceland bắt đầu phả vào bầu trời trong tuần trước, sẽ hội ý với nhau qua video trong nỗ lực mở lại không phận đã bị đóng cửa.
Lớp tro bụi núi lửa đã gây rối loạn khắp vùng – khiến phải hủy bỏ phần lớn các chuyến bay xuyên Đại Tây Dương và Châu Âu, làm hàng ngàn hành khách của các hãng hàng không bị kẹt nhiều ngày, đồng thời gây gián đoạn thương mại.
Ủy viên Giao thông Châu Âu, ông Siim Kallas cho biết Châu Âu chưa từng trải qua một sự gián đoạn giao thông như thế này bao giờ và các giới chức cần phải có biện pháp để đưa mọi hoạt động trở lại bình thường.
Ông Kallas cho biết: “Điều cũng rất rõ ràng là tình trạng này không thể kéo dài được. Chúng ta không thể cứ tiếp tục chờ đợi cho lớp mây tro biến đi.”
Ông Kallas nói rằng cuộc hội ý hôm nay sẽ tìm cách đề ra một giải pháp kỹ thuật cho việc gián đoạn các chuyến bay, nhưng ông nhấn mạnh rằng các vấn đề an toàn sẽ được đặt lên hàng đầu.
Ông Kallas nói: “Rõ ràng là ưu tiên hàng đầu và tối hậu của chúng tôi là vấn đề an toàn, vì thế chúng tôi không thể để cho an ninh bị phương hại. Nhưng chúng tôi đang làm việc dựa vào bằng chứng mới về những chuyến bay thử, cách thức đánh giá tình hình và cách thức tìm ra các giải pháp nhằm gia tăng không phận mà không gây phương hại đến sự an toàn.”
Thứ trưởng Ngoại giao Tây Ban Nha đặc trách các vấn đề Liên hiệp Châu Âu, ông Diego Lopez Garrido, cho biết lớp mây tro trên bầu trời Châu Âu đang di chuyển về phía đông bắc, và phân nửa bầu trời trên lục địa có thể trong trở lại.
Ông Garrido nói: “Có lẽ sẽ có một nửa lãnh thổ trong Liên hiệp Châu Âu còn bị ảnh hưởng của lớp mây tro này. Và với triển vọng đó, dự báo là sẽ có một nửa các chuyến bay có thể hoạt động trở lại ở Châu Âu.”
Nhưng các nước Anh, Đức và Hà Lan cho hay không phận của họ sẽ tiếp tục ngưng hoạt động phần lớn hôm nay.
Các nhà khí tượng học nói rằng điều kiện trên không phận Châu Âu không được ổn định vào ngày hôm qua và gió đang chuyển hướng gây nguy hiểm cho không lưu. Họ cũng nêu ra rằng những vụ phún xuất bất thường từ núi lửa của Iceland, tiếp tục phun tro lên bầu trời làm gia tăng sự bất khả dự đoán của tình hình.
Tro núi lửa chứa đá, thủy tinh và các phân tử khác có thể làm động cơ máy bay ngưng hoạt động.
Hãng hàng không KLM của hoàng gia Hà Lan cho biết đã thực hiện 4 chuyến bay theo lịch thường lệ ở độ cao 3 ngàn mét từ Amsterdam đến Dusseldorf hôm qua. Các phi công của hãng cho biết họ không vấp phải tàn dư của lớp mây tro, và các máy bay phản lực đã không bị hư hại.
Hãng hàng không Lufthansa đã thực hiện 10 chuyến bay không có hành khách từ Frankfurt đến Munich hôm thứ bẩy mà không gặp sự cố nào, và hãng Air France đã cho bay nhiều chuyến thử nghiệm thành công.
Một số giới chức hàng không đã chỉ trích việc đình chỉ hoạt động của các hãng máy bay và lập luận rằng việc này được thực hiện chỉ căn cứ vào các mô thức điện toán.
Hôm qua, các cơ quan truyền thông Đức trích thuật lời người đứng đầu hãng Air Berlin, ông Joachim Hunold, nói rằng chưa có ai phóng thử các khinh khí cầu vào bầu khí quyển để thu thập dữ liệu về tro núi lửa.
Các chuyên gia phân tích cho biết các hãng hàng không bị thất thu khoảng 200 triệu đôla mỗi ngày vì việc ngưng các chuyến bay xuyên Đại Tây Dương và Châu Âu.
Không lưu ở miền nam Châu Âu, trong đó có Tây Ban Nha, nam Italia, Hy Lạp và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn hoạt động.
Vụ gián đoạn lớn các hoạt động hàng không Châu Âu lần trước diễn ra sau các vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 ở Hoa Kỳ cách đây gần 1 thập niên. Không phận Hoa Kỳ đã đóng cửa 3 ngày và các hãng hàng không Châu Âu đã hủy bỏ tất cả các chuyến bay xuyên Đại Tây Dương.
Núi lửa ở đông nam Iceland bắt đầu phun lửa hôm thứ tư tuần trước lần thứ nhì trong vòng 1 tháng sau khi ngưng hoạt động gần 200 năm.
Ban chủ tịch Liên hiệp Châu Âu cho hay không lưu trên bầu trời Châu Âu có thể trở lại khoảng 50% mức bình thường trong ngày hôm nay, nếu dự báo thời tiết khẳng định rằng bầu trời trên lục địa này không còn bị lớp tro bụi núi lửa bao phủ nữa. Thông tín viên VOA William Ide tại Washington ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.