Mặc dù Fox News đã thừa nhận họ đưa tin sai về gian lận bầu cử và chịu trả cho Dominion số tiền lớn nhưng phần lớn các cử tri bảo thủ vẫn tin rằng cuộc bầu cử năm 2020 có gian lận và chỉ có một số ít cử tri cho biết họ đã thay đổi quan điểm, theo kết quả của một cuộc thăm dò.
Tập đoàn Fox và đài Fox News hôm 18/4 đã dàn xếp ngoài tòa vụ kiện bôi nhọ của công ty kiểm phiếu Dominion Voting Systems với số tiền chi trả là 787,5 triệu đô la nhằm tránh phải ra tòa mà ở đó Fox sẽ bị phán xử về cáo buộc đưa tin về gian lận bầu cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020.
“Chúng tôi hài lòng đã dàn xếp được tranh chấp với hãng Dominion Voting Systems. Chúng tôi thừa nhận phán quyết của Tòa cho thấy một số phát biểu về Dominion là thất thiệt. Chúng tôi hy vọng quyết định của chúng tôi dàn xếp tranh chấp với Dominion một cách thân thiện, thay vì phải tranh cãi gay gắt ở một phiên tòa gây chia rẽ, sẽ giúp đất nước bỏ lại sau lưng vấn đề này để đi tới,” tuyên bố của Fox News sau vụ dàn xếp cho biết.
Khoảng 1/5 khán giả Fox News ít tin vào kênh này hơn sau vụ kiện của Dominion trong đó tiết lộ những tin nhắn văn bản và email từ các nhân vật hàng đầu tại kênh này bày tỏ nghi ngờ về những tuyên bố của cựu Tổng thống Donald Trump về gian lận cử tri trong cuộc bầu cử năm 2020, theo một cuộc thăm dò do hãng Maru Group thực hiện cho tạp chí Variety.
Cụ thể, 21% khán giả bảo thủ của Fox News trên 18 tuổi ít tin vào Fox News hơn. Tuy nhiên, 45% khán giả nói họ vẫn tiếp tục tin tưởng Fox trong khi 11% cho biết trước giờ họ đã không tin Fox và đến giờ vẫn không, còn 23% cho biết họ không có ý kiến.
‘Tin giả gây hại’
Ông Nguyễn Tấn Lộc, một người về hưu ở Phoenix, bang Arizona, nói do ‘sinh ngữ yếu’ nên ông chủ yếu theo dõi các kênh YouTube Tiếng Việt và nghe về các tin tức về ‘gian lận bầu cử’ qua các kênh này.
“Tôi tin là có gian lận bầu cử vì có nhiều điều lộn xộn, vô lý mà không ai giải thích rõ ràng,” ông giãi bày và dẫn ra những sự việc như là ‘người đã chết có tên trong danh sách cử tri’ hay bản thân ông ‘không nhận được phiếu bầu qua thư như những năm trước’.
Ông nói bản thân ông ‘nghiệm ra’ là ‘có gian lận bầu cử’ vì qua những gì ông chứng kiến ‘về khả năng và tinh thần phục vụ của ông Trump trong đầu nhiệm kỳ’ nên ông nghĩ ‘khả năng ông Trump đắc cử nhiệm kỳ hai là rất cao’.
Do đó, mặc dù ông nghe các kênh YouTube nói về gian lận bầu cử mà không đưa ra bằng chứng nhưng ông ‘vẫn tin đến 85% là ông Trump đã bị đánh cắp chiến thắng’.
“Nếu ông Trump la làng không đúng về gian lận bầu cử thì tại sao có những đài truyền thông lại ủng hộ ông? Họ phải có cơ sở mới ủng hộ chứ? Đó là điều tôi thắc mắc,” ông Lộc giải thích lý do ông tin có gian lận bầu cử.
“Nhưng một thời gian sau đó tôi cố tình theo dõi tin tức xem vụ gian lận bầu cử đi đến đâu thì không nghe thấy họ nói đến nữa. Họ cũng không chứng minh gì hết,” ông nói và cho biết điều này làm cho ông và nhiều người ‘trở nên hoang mang và thiếu tin tưởng về bầu cử Mỹ’.
Giờ đây với việc Fox News thừa nhận họ đã đưa tin sai về máy kiểm phiếu của hãng Dominion thì ông Lộc chấp nhận cuộc bầu cử năm 2020 là ‘trung thực, trong sạch’, ông nói với VOA.
“Mình đã lầm lẫn khi mình nghe họ (các kênh YouTube) nên giờ mình phải tự sửa,” ông phân trần. “Tôi cảm thấy tức khi bị họ dẫn dắt đi sai đường nên bị lầm.”
Ông lên án những kênh đưa tin thất thiệt về ‘gian lận bầu cử’ là ‘không chỉ làm hại bản thân tôi mà còn làm hại cả đất nước nữa’.
“Hồi nào giờ tôi bỏ công ra theo dõi tin tức của họ, bây giờ tôi biết được họ dẫn dắt tôi sai thì không bao giờ có lần thứ hai tôi nghe họ nói nữa đâu,” ông Lộc nói.
‘Thiệt hại khó khắc phục’
Tuy nhiên, trong một bài phân tích trên CNN có tiêu đề ‘Số tiền đền bù 787 triệu đô la mà Fox phải trả cho Dominion sẽ không bù đắp được thiệt hại đối với nền dân chủ Mỹ’, nhà báo Stephen Collinson cho rằng thiệt hại mà những lời nói dối về bầu cử này gây ra không thể khắc phục được.
“Sự mất lòng tin ngày càng tăng của công chúng vào tính toàn vẹn của các cuộc bầu cử và các thể chế tư pháp và chính trị ở Mỹ sẽ gây tổn hại cộng dồn. Do đó, mặc dù khoản chi trả 787 triệu đô la của Fox cho Dominion có thể giúp phục hồi danh tiếng của công ty kiểm phiếu này, nhưng nó sẽ không xóa sạch những lời nói dối về cuộc bầu cử năm 2020 hay đảo ngược tác động đối với các cử tri bảo thủ,” nhà báo này phân tích.
Ông dẫn ra một khảo sát của CNN/SSRS hồi tháng 7/2022 cho thấy chỉ có 29% cử tri Cộng hòa tin rằng các cuộc bầu cử ở Mỹ thực sự đại diện cho ý chí của người dân và cho rằng ‘đông đảo các cử tri bảo thủ đã mất niềm tin vào hệ thống bầu cử và có suy nghĩ sai lầm rằng ông Joe Biden đã không giành đủ số phiếu để chiến thắng’.
Ông nói mặc dù danh tiếng của Fox News đã bị ảnh hưởng trầm trọng nhưng nếu họ không phải xin lỗi trên sóng theo điều khoản của thỏa thuận với Dominion thì những khán giả của Fox đã tin vào gian lận bầu cử ‘sẽ không bao giờ biết họ đã bị Fox News dắt mũi’.
“Mặc dù các kênh bảo thủ sẽ phải thận trọng hơn nếu họ muốn bôi nhọ các công ty như Dominion, không có khả năng họ sẽ từ bỏ cách làm ăn sinh lợi này. Vì vậy, kết quả vụ kiện này có thể không có nhiều tác động đến các cuộc bầu cử Mỹ trong tương lai,” nhà báo Collinson nhận định.
‘Bất công cho Fox’
Một khán giả bảo thủ trung thành của Fox News là ông Phương Lưu, một dược sỹ ở San Diego, bang California, nói với VOA rằng kết quả vụ kiện của Dominion là ‘không công bằng đối với Fox’.
“Tại sao các cơ quan truyền thông cánh tả tha hồ đưa tin giả nói xấu về ông Trump mà có ai thưa họ không?” ông lập luận và viện dẫn Hiến pháp Hoa Kỳ để cho rằng Fox News ‘có quyền tự do ngôn luận’.
Ông nói ông nghe về ‘gian lận bầu cử’ trong giai đoạn sau cuộc bầu cử năm 2020 và bản thân ông cũng thấy ‘có những dấu hiệu cho thấy bầu cử có gian lận’.
“Thắc mắc của tôi là tại sao báo đài đưa tin có những thùng phiếu bị bỏ ngoài đường sao không ai điều tra hết vậy? Tại sao các buổi vận động của ông Trump thì có đông người đến dự còn ông Biden không vận động gì nhiều mà vẫn thắng?” ông Phương chỉ ra.
Khi được hỏi liệu có còn tin vào gian lận bầu cử nữa hay không sau vụ Dominion kiện Fox News, cử tri bảo thủ này nói rằng ‘chuyện này đã qua rồi, đúng hay sai tôi không còn quan tâm nữa’.
“Các cáo buộc này không ai điều tra hay phán xử gì hết, kể cả Tối cao Pháp viện,” ông chỉ ra, bày tỏ sự bực bội.