Giới trẻ Mỹ không cần phải 'đi làm từ đời Lý' để mua nhà an cư

Có một câu mà các bạn trẻ ở Hà Nội hay nói đùa với nhau rằng: “Muốn mua được nhà ở Hà Nội thì phải đi làm từ đời Lý!!!” Câu nói trào phúng này thực tế lại phản ánh một sự thực khi giá nhà đất tại các đô thị lớn như Hà Nội và Tp.HCM vượt quá xa thu nhập người dân, đến mức mà những bạn trẻ sau khi tốt nghiệp ra trường, có công ăn việc làm ổn định thì giấc mơ sở hữu một căn nhà để an cư là rất xa vời. Đây là thực trạng chung tại những quốc gia đang phát triển, trong đó điển hình là Trung Quốc và Việt Nam khi thu nhập bình quân đầu người vẫn còn ở mức thấp. Tại những quốc gia phát triển như Hoa Kỳ thì, việc sở hữu một căn nhà là chuyện rất bình thường nếu bạn có một công việc ổn định và chăm chỉ đi làm liên tục trong vài năm.

Nhấm nháp ly cà phê vừa mới pha trong khi người chồng đang tranh thủ ngày nghỉ dọn dẹp qua loa khu bếp sau bữa trưa, Phương Peyman – một cựu sinh viên trường Đại học Thương Mại Hà Nội mãn nguyện ngắm nghía những thứ cần phải mua thêm để trang trí cho căn nhà mới mua được gần một năm của hai vợ chồng. Căn nhà ở Germantown, một vùng ngoại ô yên tĩnh cách trung tâm thủ đô Washington khoảng hơn 30 phút lái xe có giá hơn 300.000 đô la. Sau khi trả trước 60.000 đô la, hai vợ chồng Phương sẽ trả góp căn nhà này trong 20 năm với mức chi trả hơn 1.000 đô la mỗi tháng. Kể cả tiền bảo hiểm nhà và tiền thuế nhà đất, tổng số tiền mà 2 vợ chồng phải chi trả cũng không quá 1.500 đô la mỗi tháng. Hiện tại Phương vẫn đang tiếp tục đi học nhưng với mức thu nhập trên 80.000 đô la một năm của người chồng, việc chi trả tiền nhà và trang trải cuộc sống gia đình không phải là một gánh nặng không thể cáng đáng.

Phương Peyman cho biết : “ Lý do chúng tôi quyết định mua nhà thứ nhất là vì tiền thuê nhà trên đất Mỹ có khi đắt hơn tiền (trả góp hàng tháng) mua nhà và cái thứ hai là nếu như mà cứ sống và đi thuê nhà mãi thì 10 năm hay 20 năm sau thì vẫn cứ là không có nhà. Còn nếu như là bây giờ quyết định mua nhà thì tiền trả góp hàng tháng dù rẻ hơn tiền thuê nhà nhưng 15 hay 20 năm sau sẽ là nhà của mình…”

Adam Joshua Peyman chồng của Phương giờ cũng đã cảm thấy việc mua nhà là cần thiết và cũng giảm được một khoản tiền nhất định so với việc thuê nhà trước đây. Đặc biệt căn nhà lại rất gần nơi anh làm việc, nên hàng ngày Adam không tốn quá nhiều thời gian cho việc đi làm hàng ngày. Anh cho biết thêm: “Tôi làm việc ngay gần đây. Chúng tôi đã có quyết định sáng suốt khi mua căn nhà trong khả năng tài chính của mình. Hơn thế đây là một khu dân cư yên tĩnh, các cửa tiệm ở xung quanh đây rất tiện lợi; và gia đình tôi cũng không có nhu cầu phải đi vào trung tâm Washington hàng ngày nên thực sự sống ở đây là rất thích hợp.”

Đối với những gia đình trẻ có con cái thì việc sở hữu một căn nhà phù hợp cũng không phải là chuyện khó khăn. Thực tế tại Mỹ, các gia đình không cần phải tiết kiệm tiền phòng khi ốm đau, bệnh tật vì tất cả đều đã có bảo hiểm y tế, bên cạnh đó giáo dục công lập, việc đưa đón con cái đi học cũng hoàn toàn miễn phí; trẻ con lại hầu như không phải đi học thêm tốn kém, nên nếu 2 vợ chồng đều có việc làm thì việc mua nhà là khá dễ dàng. Thường thì nếu hai vợ chồng cùng đi làm với mức tổng thu nhập trên 100.000 đô la mỗi năm thì sau khoảng 5 năm là đã có thể sở hữu một căn nhà vài trăm nghìn đô la theo hình thức trả góp hàng tháng. Vì thế, các gia đình trẻ thường nhìn thấy trước tương lai và có thể hoạch định cuộc sống gia đình theo mỗi năm với những mục tiêu cụ thể.

Chị Hà Nguyễn, một nhân viên làm dịch vụ chăm sóc sắc đẹp ở ngoại ô Washington hiện có 3 con nhỏ đang đặt mục tiêu trong vòng 3 năm tới mua một căn nhà4 phòng ngủ với mức giá từ 500 cho tới 600.000 đô la để đáp ứng nhu cầu về một nơi ở rộng rãi thoải mái cho 3 đứa con của mình. Chị cũng chia sẻ thêm về kế hoạch của gia đình: “Thật ra gia đình tôi mới qua Mỹ chưa được 5 năm. Nhưng hiện tại thì chồng tôi đã có công việc ổn định, thu nhập khá và đủ điểm tín dụng để ngân hàng cho vay tiền. Nếu như mua một căn nhà khoảng trên 500.000 đô la, chúng tôi sẽ phải trả góp khoảng 3.500 đô la mỗi tháng, cộng tiền thuế nhà đất và bảo hiểm thì cũng chỉ hơn 4.000 đô một tháng. Với khoản chi phí này thì thu nhập của chồng tôi có thể cáng đáng được. Còn lại thu nhập của tôi sẽ chi trả cho các chi phí về thực phẩm và sinh hoạt của gia đình. Vì thế chúng tôi, quyết định mua một căn nhà rộng rãi cho cả nhà.”

Thực tế tại Mỹ, nhiều các gia đình trẻ không mua nhà mà thường lựa chọn việc thuê nhà mà thôi. Bởi khi thuê nhà dù giá thuê có đắt hơn số tiền mua trả góp nhà hàng tháng một chút nhưng họ lại không phải lo những khoản tiền như thuế nhà đất, bảo hiểm nhà. Đặc biệt, khi căn nhà có gì hỏng hóc cần phải sửa chữa họ cũng chỉ cần gọi điện cho chủ cho thuê nhà. Thêm vào đó, các gia đình trẻ này cũng có thể dễ dàng chuyển tới một khu vực khác phù hợp hơn với nhu cầu hoặc dọn đến những căn nhà mới hơn nếu không còn muốn sống trong căn nhà đang thuê nữa.

Tuy vậy, đối với những người lo xa đặc biệt là những di dân gốc Việt thì việc sở hữu một căn nhà vẫn rất quan trọng. Vì dù đó không phải là tài sản dành cho con cái sau này, vì con cái tại Mỹ thường tự lập, không nhắm tới tài sản sẵn có của cha mẹ, thì căn nhà cũng có thể được bán lại khi họ về già và chuyển tới các căn hộ nhỏ hơn hoặc các viện dưỡng lão sinh sống. Số tiền bán nhà lúc đó được sử dụng để đi du lịch hoặc các nhu cầu giải trí khác trong những năm tháng tuổi già, sau nhiều năm đi làm liên tục.

Việc so sánh một quốc gia phát triển hàng đầu thế giới như Hoa Kỳ với Việt Nam tất nhiên là hoàn toàn khập khiễng nhưng có thể nói với mức thu nhập cao và giá nhà cửa không quá đắt so với thu nhập, các gia đình trẻ tại Mỹ hoàn toàn có thể lên kế hoạch để sở hữu một căn nhà và xếp đặt cuộc sống tương lai nếu muốn; chứ không phải “đi làm từ đời Lý” như câu nói bông đùa mà nhiều trí thức trẻ tại Hà Nội vẫn nói khi muốn sở hữu một căn nhà tại Hà Nội hiện nay.

Giới trẻ ở Mỹ mua nhà – an cư như thế nào