Ước tính có đến hàng chục ngàn người Việt đang bày tỏ ủng hộ qua mạng xã hội cho cuộc tranh đấu vì dân chủ và tự chủ do các sinh viên Hong Kong tiến hành đã kéo dài 5 tháng nay, hiện đang bị cảnh sát địa phương trấn áp ngày càng mạnh tay.
Tin tức được VOA cập nhật vào tối 18/11, giờ Hong Kong, cho biết cảnh sát vây hãm hàng ngàn nhà hoạt động tại trường Đại học Bách khoa Hong Kong (PolyU), bắn đạn hơi cay ngăn không cho họ thoát ra.
Cùng lúc, nhiều người biểu tình khác ở ngoài trường đại học lại kéo đến từ các phía tìm cách giải vây cho những người bị vây hãm.
Chính quyền Hong Kong là một chính quyền tội phạm. Chính quyền Bắc Kinh là một chính quyền khủng bố.Nhà báo Bạch Hoàn
Trong vòng hai ngày qua, theo quan sát của VOA, từ ngày 16 và 17/11, hàng chục ngàn người sử dụng mạng xã hội Việt Nam viết trên các trang cá nhân hoặc trong các diễn đàn rằng họ theo dõi từng giây từng phút những diễn biến cuộc đối đầu giữa một bên là các sinh viên Hong Kong không một vũ khí trong tay, và một bên là đội ngũ cảnh sát được trang bị đến tận răng.
Nhiều người Việt, trong đó có những Facebooker với ảnh hưởng lớn như nữ doanh nhân Lê Hoài Anh, nhà xã hội học Khuất Thu Hồng, chuyên gia về bình đẳng giới Nguyễn Vân Anh, các nhà báo Bạch Hoàn, Mai Quốc Ấn, Trương Châu Hữu Danh, nhà hoạt động Nguyễn Hồ Nhật Thành…, đã đổi hình đại diện của họ trên mạng xã hội với khung ảnh mang dòng chữ “Stand with Hong Kong” (Sát cánh cùng Hong Kong) hoặc “Pray for Hong Kong” (Cầu nguyện cho Hong Kong).
Trong các bài đăng trên trang cá nhân hoặc trong các diễn đàn có tổng cộng hàng trăm nghìn thành viên, gồm Bàn luận về Kinh tế - Chính trị, Góc nhìn Báo chí - Công dân, Nhật ký yêu nước…, họ vừa chia sẻ tin tức cập nhật vừa bày tỏ tình đoàn kết cũng như thể hiện sự cảm phục với các nhà tranh đấu Hong Kong.
Nữ doanh nhân Lê Hoài Anh, có tới hơn 320.000 người theo dõi Facebook, liên tục cập nhật về tình hình Hong Kong và viết rằng bà “xót thương” cho thế hệ trẻ Hong Kong.
Bà Hoài Anh cũng đưa ra quan điểm là trong con mắt bà, chính quyền Trung Quốc - mà bà cáo buộc là đã cài người vào cảnh sát Hong Kong để đàn áp sinh viên - phải bị xem như là một loại nhà nước “phát xít”.
Nữ nhà báo Bạch Hoàn, với hơn 200.000 bạn và người theo dõi Facebook, gọi chính quyền Hong Kong là một “chính quyền tội phạm”, và chính quyền Bắc Kinh là một “chính quyền khủng bố”. Bà cũng đưa ra cảm nhận của cá nhân là thế hệ trẻ Hong Kong “sẽ không bao giờ lùi bước” vì họ chỉ có lựa chọn giữa “chết” hoặc là “tự do, dân chủ, nhân quyền”.
Nhà báo Mai Quốc Ấn đổi ảnh đại diện để bày tỏ ủng hộ Hong Kong, 17/11/2019
Nhà báo Mai Quốc Ấn, có gần 70.000 bạn và người theo dõi, khẳng định rằng người HongKong đang tranh đấu cho “những giá trị sống cơ bản nhất về quyền làm người” và ông cho rằng mọi chuyện “chỉ thực sự tồi tệ” khi HongKong được trao trả về cho Trung Quốc vào năm 1997.
Người Hong Kong đang tranh đấu cho những giá trị sống cơ bản nhất về quyền làm người. Và mọi chuyện chỉ thực sự tồi tệ khi Hong Kong được trao trả về cho Trung Quốc.Nhà báo Mai Quốc Ấn
Ông Ấn cáo buộc rằng 100 năm dân chủ Hong Kong khi là thuộc địa của Anh “gần như bị xoá sạch” sau chừng hai thập kỷ nằm dưới sự cai quản của Trung Quốc. Gọi đó là “tà quyền”, nhà báo này cảnh báo rằng ảnh hưởng của Trung Quốc đã và đang gây nhiều tai họa cho Việt Nam, người Việt cần nhìn vào Hong Kong để cảnh giác.
VOA nhận thấy những người nổi tiếng khác như MC Phan Anh hay ca sĩ Văn Mai Hương tuy không đăng các bài viết dài song cũng bày tỏ sự ủng hộ và thương cảm với giới tranh đấu Hong Kong.
Ông Phan Anh viết “Cầu nguyện cho chính nghĩa! Cầu nguyện cho Hong Kong! Cầu nguyện cho hoà bình, tự do và dân chủ trên toàn thế giới!” Nữ ca sĩ Văn Mai Hương nói bà cầu nguyện cho Hong Kong và thấy “đau lòng” khi đọc báo, xem các hình ảnh về Hong Kong trong mấy ngày qua.
Các bài viết trên hoặc có nội dung tương tự được chia sẻ nhiều trong các diễn đàn, thu hút hàng nghìn lời bình luận. Theo quan sát của VOA, đại đa số những thành viên diễn đàn nhìn giới tranh đấu Hong Kong với con mắt “cảm phục” vì họ “đang quyết tử cho một nền dân chủ”, thể hiện cách sống được xem là “xứng đáng một kiếp người”.
Nhiều người cổ vũ rằng các bạn trẻ và nhân dân Hong Kong “hãy đoàn kết lại” để vượt qua khó khăn và “giành lấy cho bằng được thứ quí nhất về cho toàn thể nhân dân Hong Kong”.
Kèm theo đó là hàng trăm lời bình lên án “cộng sản Trung Quốc tàn độc” đang “xâm chiếm Hong Kong”, cũng như đòi Trung Quốc rút binh lính và để Hong Kong tự chọn lựa chế độ của mình.
Ca sĩ Văn Mai Hương bày tỏ xót thương cho những người đấu tranh ở Hong Kong, 16/11/2019
Trong số các cuộc thảo luận, đôi khi xuất hiện một số ít ý kiến lạc lõng cho rằng những người biểu tình Hong Kong đang gây hại cho đời sống và nền kinh tế của chính vùng lãnh thổ khi “làm loạn”.
Đáp lại những ý kiến dạng này, nhiều người tỏ ý thương hại cho những ai không hiểu được giá trị lớn lao của dân chủ, nhân quyền.
Sẽ còn lâu lắm trước khi Việt Nam có được cả một thế hệ hiểu thế nào là tự do dân chủ và quyết tâm đấu tranh vì những điều đẹp đẽ ấy.Nhà văn, võ sư Đoàn Bảo Châu
Nhà văn, võ sư Đoàn Bảo Châu, Facebooker có hơn 115.000 bạn và người theo dõi, phân tích rằng “không nên” so sánh thế hệ trẻ Hong Kong với thế hệ trẻ Việt Nam.
“Con người Việt Nam nói chung đang ở một cảnh giới tồn tại thấp kém hơn người Hong Kong nhiều”, ông Châu viết.
“Không phải chỉ thế hệ trẻ Việt Nam mà thế hệ hệ lớn tuổi cũng chưa bao giờ được biết đến thế nào là tự do dân chủ thực sự, cho nên người ta không thể hiểu tại sao người Hong Kong lại có thể sẵn sàng đổ máu để bảo vệ một giá trị ‘xa vời’ đến vậy”, theo ông Châu.
Trình bày khái quát về giá trị này, ông Châu viết: “Con người sinh ra phải được bình đẳng, quan chức mà không mang lại lợi ích cho nhân dân thì đáng vứt đi. Một chế độ chính trị tốt thì phải tôn trọng quyền con người và nhiệm vụ của thể chế ấy là phục vụ nhân dân, giải phóng sức sáng tạo và lao động, sự tự do tinh thần, tư tưởng của nhân dân, đưa đất nước đi lên”.
Dưới góc nhìn của ông Châu, người trẻ Hồng Kông “đã được tắm trong bầu không khí tự do dân chủ thực sự”, nên trước mối hoạ bị Trung Quốc cộng sản tước đi những giá trị ấy, “họ quyết phải bảo vệ cho dù máu và nước mắt đã chan hoà xứ sở của họ”.
Do sự khác biệt quan trọng này, nhà văn-võ sư Đoàn Bảo Châu nhận định: “Sẽ còn lâu lắm trước khi Việt Nam có được cả một thế hệ hiểu thế nào là tự do dân chủ và quyết tâm đấu tranh vì những điều đẹp đẽ ấy”.
Cảnh sát phun vòi rồng vào người biểu tình ở Đại học Bách khoa Hong Kong, 18/11/2019
Lúc này, tin tức trên báo chí nhà nước Việt Nam cho hay Bộ Ngoại giao Việt Nam ngày 18/11 “đã hỗ trợ 40 sinh viên đại học và sau đại học tại Hong Kong về nước an toàn”.
Một nhóm nữa gồm 10 sinh viên Việt Nam và một số giáo viên, giảng viên “đang ở tại các khu vực an toàn”, Bộ Ngoại giao cho biết thêm.
Bộ cũng chỉ đạo Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hong Kong và Macau “sẵn sàng triển khai các biện pháp bảo hộ công dân trong trường hợp cần thiết”, tin cho hay.