Tổng thống Donald Trump cuối tuần rồi đăng một loạt dòng tweet đả kích các cuộc điều tra Nga can thiệp bầu cử Mỹ năm 2016, đưa ra những tuyên bố sai như “không có hành vi phạm tội” nào được phát giác và ban vận động tranh cử của ông đã được chứng minh không thông đồng với Nga. Cáo buộc của ông nói cuộc điều tra mang thiên kiến chính trị cũng thiếu căn cứ.
Ông Trump đã gạt bỏ bối cảnh quan trọng trong những dòng tweet này khi ông hớn hở trước vụ sa thải cựu phó giám đốc FBI, Andrew McCabe, người từng dẫn đầu cuộc điều tra của cơ quan này nhắm vào việc ứng cử viên Đảng Dân chủ Hillary Clinton sử dụng máy chủ email cá nhân.
Nhìn lại những tuyên bố của ông Trump và kiểm chứng sự thật:
ÔNG TRUMP: "Truyền thông láo phát cuồng lên về chuyện McCabe bị bắt quả tang, bị nêu đích danh và bị sa thải. Có mấy trăm ngàn đôla được cấp cho chiến dịch tranh cử của vợ ông ta bởi người bạn của H Gian trá, Terry M, người cũng đang bị điều tra? Bao nhiêu lời dối trá? Bao nhiêu vụ rò rỉ? Comey biết hết, và hơn thế nữa!" — tweet đăng ngày thứ Bảy.
SỰ THẬT: Bối cảnh quan trọng không được ông Trump nêu ra trong phát biểu cáo buộc sự thiên vị chính trị của ông McCabe vì các mối liên hệ của ông với những khoản quyên góp của phe Dân chủ. Bản thân ông Trump trước đây từng đăng kí mình là cử tri theo Đảng Dân chủ. Ông, cùng với con trai Donald Trump Jr., trước đây đã quyên góp hàng ngàn đôla cho Hillary Clinton trong những dịp khác nhau từ năm 2002 đến năm 2007, theo các hồ sơ tiết lộ các khoản quyên góp chính trị của bang và liên bang. Bà Clinton, người mà ông Trump giờ gán cho biệt danh "H Gian trá," khi đó là thượng nghị sĩ đại diện bang New York.
Ông Trump cũng quyên góp ít nhất 100.000 đôla cho Quỹ Clinton, theo tổ chức phi lợi nhuận này, và con gái Ivanka của ông được liệt kê là một nhà tài trợ quyên góp ít nhất 5.000 đôla.
Còn về vợ ông McCabe, Jill McCabe, bà từng tranh cử với tư cách ứng cử viên Đảng Dân chủ vào Thượng viện Bang Virginia vào năm 2015. Ủy ban hành động chính trị của Thống đốc Virginia theo Đảng Dân chủ, Terry McAuliffe, đã góp 500.000 đôla cho chiến dịch tranh cử của bà. Ông McAuliffe là một cộng sự lâu năm của Hillary Clinton. Jill McCabe thất cử.
Lời phàn nàn của ông Trump, như ông đã từng đưa ra trước đây, là tiền dính dáng đến bà Clinton đã vào tay của "vợ đặc vụ FBI phụ trách cuộc điều tra nhắm vào bà ta." Nhưng hai sự việc này xảy ra vào hai thời điểm khác nhau. Ông Andrew McCabe được thăng chức phó giám đốc FBI và chỉ tham gia cuộc điều tra email của bà Clinton sau khi chiến dịch tranh cử của vợ ông đã chấm dứt. FBI đã nói việc ông McCabe được thăng chức và việc ông được giao nhiệm vụ giám sát cuộc điều tra email xảy ra ba tháng sau chiến dịch tranh cử.
FBI cũng cho biết trong một thông cáo vào thời điểm đó rằng ông McCabe đã xin chỉ dẫn từ các viên chức phụ trách vấn đề đạo đức của cơ quan này và tự rút khỏi "tất cả các vấn đề điều tra của FBI liên quan đến chính trị Virginia" trong suốt chiến dịch tranh cử của vợ ông.
___
ÔNG TRUMP: "Cuộc điều tra của Mueller lẽ ra không bao giờ được khởi động vì không có sự thông đồng và không có hành vi phạm tội. Nó dựa trên những hoạt động gian dối và Tập hồ sơ giả tạo do Hillary Gian trá và Ủy ban Đảng Dân chủ Toàn quốc chi trả, và được sử dụng không hợp lệ trong TÒA ÁN FISA để do thám chiến dịch tranh cử của tôi. SĂN PHÙ THỦY! " — tweet đăng ngày thứ Bảy.
SỰ THẬT: Ông Trump sai khi nói rằng "không có hành vi phạm tội" nào đã được phát giác.
Cho đến nay, bốn cựu phụ tá của ông Trump đã bị cáo buộc phạm tội tài chính hoặc khai man với FBI, và ba người trong số này đã nhận tội và đồng ý hỗ trợ cuộc điều tra của ông Mueller.
Cả thảy, sáu người — bao gồm bốn phụ tá chiến dịch tranh cử của ông Trump — đã bị buộc tội, cùng với 13 người Nga bị buộc tội trong một chiến dịch mạng xã hội âm thầm nhưng có ảnh hưởng sâu rộng nhằm can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ.
Tuyên bố của ông Trump rằng cuộc điều tra Nga dựa trên một "tập hồ sơ giả tạo" cũng không chính xác. Cuộc điều tra của FBI bắt đầu mấy tháng trước khi họ nhận được tập hồ sơ chứa thông tin có hại đối với ông Trump được Đảng Dân chủ và ban vận động tranh cử của bà Clinton tài trợ. Nguồn gốc cuộc điều tra của FBI dựa trên các bằng chứng khác — không phải dựa trên sự tồn tại của tập hồ sơ.
___
ÔNG TRUMP: "Tại sao bộ sậu của Mueller có 13 người kiên định thuộc phe Dân chủ, một số người ủng hộ Hillary Gian trá, và Không người nào theo phe Cộng hòa? Thêm một tay Dân chủ nữa được đưa vào hồi gần đây ... có ai nghĩ thế này là công bằng không? Dẫu vậy, KHÔNG CÓ THÔNG ĐỒNG! " — tweet đăng hôm Chủ nhật.
SỰ THẬT: Tuyên bố có sự thiên vị chính trị thiếu mất bối cảnh quan trọng.
Một số thành viên trong đội ngũ của ông Mueller từng có những khoản đóng góp chính trị cho các ứng cử viên Dân chủ, kể cả bà Clinton. Nhưng ông Mueller, người theo Đảng Cộng hòa lâu năm, không thể ngăn cấm họ phục vụ trong đội ngũ của ông. Các quy định của liên bang và chính sách của Bộ Tư pháp nghiêm cấm xét tới liên hệ chính trị trong việc tuyển dụng nhân viên và các hành động nhân sự khác liên quan đến các luật sư chuyên nghiệp.
Ông Mueller báo cáo với thượng cấp là Phó Bộ trưởng Tư pháp Rod Rosenstein, một cựu công tố viên liên bang Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống George W. Bush và Barack Obama và được chính ông Trump bổ nhiệm vào vị trí phó bộ trưởng tư pháp. Ông Rosenstein dưới quyền Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions, người được ông Trump bổ nhiệm vào Nội các.
___
ÔNG TRUMP: "Như Ủy ban Tình báo Hạ viện đã kết luận, không có sự thông đồng giữa Nga và Chiến dịch Trump. Tuy nhiên, như nhiều người đang nhận thấy, có biết bao nhiêu vụ rò rỉ, dối trá và tha hóa ở các cấp cao nhất của FBI, Bộ Tư pháp & Bộ Ngoại giao."
SỰ THẬT: Phát biểu của ông Trump không chính xác. Kết luận đó đến từ phe Cộng hòa trong ủy ban, không phải kết luận của toàn ủy ban. Phe Dân chủ trong ủy ban kịch liệt bác bỏ kết luận của phe Cộng hòa và sẽ công bố kết luận của riêng họ.
Bất kể kết luận của ủy ban là gì, ông Mueller vẫn đang dẫn đầu cuộc điều tra chính về sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử năm 2016 và những lần tiếp xúc của người Nga với chiến dịch tranh cử của ông Trump. Cuộc điều tra đã đưa tới một số cáo buộc và tuyên bố kết tội, cho đến nay vẫn chưa có cáo buộc thông đồng hình sự nào. Nhưng ông Mueller vẫn đang tiếp tục điều tra xem liệu có sự thông đồng hay không và liệu ông Trump hay những người khác có thể đã cản trở công lý hay không.
Ông Trump không nói rõ ý của mình là gì khi ông cáo buộc các cơ quan này tha hóa. Ông McCabe bị sa thải trước khi một báo cáo của tổng thanh tra được công bố rộng rãi. Báo cáo này dự kiến sẽ kết luận rằng ông McCabe không thành thật về những vấn đề liên quan đến cuộc điều tra của FBI nhắm vào các email của bà Clinton.