Trong hơn một năm trở lại đây, giữa lúc chế độ bị cô lập của Triều Tiên hé mở cánh cửa để bắt đầu giao lưu với thế giới bên ngoài, và lãnh tụ độc tài Kim Jong Un tìm cách nâng cao vị thế của mình trên trường quốc tế, thì bên lề các hoạt động ngoại giao bắt đầu khởi sắc của nước này, người ta thấy nổi bật bóng dáng một phụ nữ, người mà giới truyền thông quốc tế miêu tả là “người phụ nữ quyền lực nhất Triều Tiên.
Người phụ nữ đó là Kim Yo Jong, em gái của Kim Jong Un, người thu hút sự chú ý của giới truyền thông quốc tế bên lề hai hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Triều, kể cả hội nghị thượng đỉnh ở Hà nội mới đây. Nhiều bản tin còn gọi là “Ivanka Triều Tiên”, so sánh Kim Yo Jong với ái nữ của Tổng thống Mỹ, Ivanka Trump.
Cô Kim Yo Jong được tin là trên dưới 30 tuổi. Với dáng dấp mảnh mai và mái tóc dài chải gọn, cô luôn luôn ăn mặc lịch sự nhưng giàn dị, không son phấn lòe loẹt, thái độ khiêm tốn, nhanh nhẹn và hiệu quả trong công việc, bảo đảm mọi việc đều suôn sẻ mỗi lần tháp tùng anh của cô, lãnh tụ Kim Jong Un, trong các sự kiện quốc tế.
Kim Yo Jong tại thượng đỉnh Hà nội
Là cánh tay phải của lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un, cô Kim Yo Jong đã theo anh sang Việt Nam dự hội nghị thượng đỉnh lần 2 với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump ở Hà nội.
TT Hàn quốc Moon Jae-in trao đổi với Kim Yo Jong, em gái lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un ở Seoul, Hàn quốc, ngày 11/2/2018. Yonhap via REUTERS
Trước đó tại hội nghị lịch sử Trump-Kim đầu tiên, người ta cũng thấy Kim Yo Jong đóng vai trò trung tâm trong các hoạt động ngoại giao, và tại Hà nội cũng thế.
Người ta biết cô là đảng viên cốt cán của đảng đương quyền ở Triều Tiên, ủy viên Bộ Chính trị, và là người được giao trọng trách quản lý các sự kiện công cộng, bao gồm lịch trình và các vấn đề hậu cần.
Hình ảnh quen thuộc của cô Kim Yo Jong trong con mắt thế giới, nhanh nhẹn, năng động, kiểm tra tất cả mọi việc, có mặt ở khắp mọi nơi, bất cứ lúc nào, nơi nào anh cô cần đến, khiến người ta suy đoán Kim Yo Jong là một trong các quan chức Triều Tiên được lãnh tụ Kim Jong Un tín cẩn nhất.
Nhưng đối với thế giới bên ngoài, người phụ nữ này vẫn là một ẩn số.
Kim Yo Jong là ai?
Như anh cô và những thành viên khác trong “đệ nhất gia đình” Triều Tiên, ít có chi tiết được phổ biến về cuộc đời Kim Yo Jong và cuộc sống của cô trước khi cô nổi lên trong vai trò quan chức cấp cao trong chính quyền Bình Nhưỡng.
Trang mạng Business Insider và nhiều hãng tin đoán cô Kim Yo Jong vào khoảng từ 29 tới 31 tuổi, Reuters ghi năm sinh của cô là 1989. Cô là con út của cố lãnh tụ Kim Jong Il và một trong những người vợ không chính thức của ông, bà Ko Yong Hui, từng là một vũ công.
Thưở bé, Kim Yo Jong được gửi sang Thụy sĩ du học cùng trường với anh trai, Kim Jong Un, nhưng sau khi hoàn tất lớp tương đương với lớp 6 của Mỹ, cô được đưa về nước năm 2000.
Mới hơn 12 tuổi, vào năm 2002, cha cô tỏ ra rất tự hào khi khoe với người nước ngoài rằng con gái út của ông thích chính trị, và có ý định sau này sẽ làm việc với chính phủ.
Người ta không biết gì về Kim Yo Jong trong giai đoạn từ năm 2000 tới năm 2007, nhưng từ đó trở đi, cô thỉnh thoảng xuất hiện trong hậu trường tại một số sự kiện, thoạt đầu tháp tùng cha, ông Kim Jong Il, và sau này tháp tùng anh trai, Kim Jong Un.
Reuters ghi nhận lần đầu tiên Kim Yo Jong chính thức xuất hiện là tại lễ tang của cha, vào năm 2011.
Trang mạng chuyên theo dõi các nhà lãnh đạo Triều Tiên cho biết cô Kim Yo Jong đã đóng vai trò nhất định, giúp Kim Jong Un củng cố vị thế quyền lực, trong cuộc tranh giành quyền lực với các anh lớn trong gia đình.
Năm 2017, Kim Yo Jong nổi lên khi được lãnh tụ Kim Jong Un tiến cử vào chức vụ đứng đầu Bộ tuyên truyền của chính quyền Triều Tiên.
Tâm điểm chú ý của thế giới tại các hội nghị thượng đỉnh
Thế giới tò mò về cô em gái út của Kim Jong Un khi cô nhanh chóng thăng quan tiến chức để trở thành người phụ nữ quyền lực nhất Triều Tiên, luôn luôn túc trực bên Kim Jong Un trong các sự kiện quan trọng.
Nhưng có lẽ lần đầu hình ảnh cô Kim Yo Jong đến với thế giới là vào năm 2018, khi cô được cử sang Hàn Quốc dự Thế Vận Mùa Đông 2018, trở thành thành viên đẩu tiên trong gia đình họ Kim tới thăm Hàn Quốc kể từ sau Chiến tranh Triều Tiên năm 1950. Trong chuyến đi lịch sử này, hình ảnh cô Kim Yo Jong và Tổng Thống Nam Triều Tiên Moon Jae-in bắt tay nhau, với nụ cười thật tươi trên môi, đã gây ấn tượng tốt, dấu hiệu lạc quan hiếm thấy giữa hai miền bán đảo Triều Tiên.
Tuy là thành viên có thế lực trong gia đình đã ngự trị trên chính trường Triều Tiên qua 3 đời liên tiếp, trong các chuyến công du ra nước ngoài, người ta thấy cô Kim Yo Jong không mệt mỏi chạy tới chạy lui, chăm chút cho hình ảnh của người anh, không màng những công việc lặt vặt nhất, như đưa hồ sơ, cung cấp bút viết cho ông Kim ký vào các văn kiện, đưa nước uống, đưa tay đỡ lấy bó hoa... Truyền thông còn bắt gặp cô Kim Yo Jong cầm cái gạt tàn bằng pha lê khi ông Kim Jong Un hút thuốc tại một trạm dừng chân ở Nam Ninh, Trung Quốc, trong cuộc hành trình bằng xe lửa đi từ Bình Nhưỡng tới ga Đồng Đăng, tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam, để tới dự hội nghị thượng đỉnh tại Hà nội.
Cánh tay phải của Kim Jong Un
Theo trang mạng chuyên theo dõi các nhân vật lãnh đạo Triều Tiên, North Korea Leadership Watch, cô Kim Yo Jong được tiến cử vào Bộ Chính trị, cơ quan cao nhất trong hệ thống chính trị Triều Tiên, với tư cách ủy viên dự khuyết vào năm 2017.
Hãng tin AP nhận xét, Kim Yo Jong có vẻ được tự do hơn so với các quan chức hàng đầu Triều Tiên khác, đôi khi cô xuất hiện một mình tại các sự kiện chính thức ở trong nước, đại diện cho chính quyền, chứ không luôn luôn phải đi sau lưng anh trai.
Theo một think-tank Hàn Quốc gồm các học giả xuất thân là người đào tị từ Triều Tiên thì cô Kim Yo Jong đã được trao trách nhiệm lớn hơn, quan trọng hơn trong một nỗ lực nhằm duy trì chế độ gia đình trị của họ Kim. Vẫn theo nguồn tin này thì cô Kim Yo Jong đã từng tạm thời lên nắm quyền khi Kim Jong Un lâm bệnh vào năm 2014.
Nguồn tin cho rằng mặc dù Kim Yo Jong không có tên trên danh sách những nhân vật trực tiếp lên kế vị Kim Jong Un, nhưng các học giả tin rằng cô con gái út dòng họ Kim có thể nắm quyền nhiếp chính nếu lãnh tụ Kim Jong Un có mệnh hệ gì, trong thời gian chờ con cái của Kim Jong Un đủ lớn để lên kế nhiệm cha.