Người đứng đầu cơ quan nhân quyền Liên Hiệp Quốc hôm 31/8 cho biết trong một báo cáo rằng “việc giam giữ tùy tiện và phân biệt đối xử” của Trung Quốc đối với người Duy Ngô Nhĩ (Uyghur) và những người Hồi giáo khác ở khu vực Tân Cương của nước này có thể cấu thành tội ác chống lại loài người, Reuters loan tin.
Bà Michelle Bachelet, Cao ủy Nhân quyền LHQ (OHCHR), người đã phải đối mặt với chỉ trích từ một số nhà ngoại giao và các nhóm nhân quyền vì quá mềm mỏng với Trung Quốc, công bố báo cáo này chỉ vài phút trước khi nhiệm kỳ 4 năm của bà kết thúc. Bà đến thăm Trung Quốc vào tháng 5/2022.
Văn phòng Nhân quyền LHQ cho biết trong báo cáo dài 48 trang rằng “các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng đã được thực hiện” ở Tân Cương “trong bối cảnh chính phủ áp dụng các chiến lược chống khủng bố và chống ‘chủ nghĩa quá khích’”.
“Mức độ giam giữ tùy tiện và phân biệt đối xử đối với các thành viên người Uyghur và các nhóm chủ yếu là người Hồi giáo khác ... có thể cấu thành tội phạm quốc tế, đặc biệt là tội ác chống lại loài người”, văn phòng LHQ cho biết.
Cơ quan này khuyến nghị chính phủ Trung Quốc thực hiện các bước nhanh chóng để trả tự do cho tất cả những người bị giam giữ trong các trung tâm đào tạo, nhà tù hoặc cơ sở giam giữ.
Văn phòng cho biết: “Có những dấu hiệu đáng tin cậy về việc vi phạm quyền sinh sản thông qua việc cưỡng chế thực thi các chính sách kế hoạch hóa gia đình kể từ năm 2017”.
Các nhóm nhân quyền cáo buộc Bắc Kinh có những hành vi ngược đãi đối với người Duy Ngô Nhĩ, một dân tộc thiểu số chủ yếu theo đạo Hồi với số lượng khoảng 10 triệu người ở khu vực phía tây Tân Cương, bao gồm cả việc sử dụng lao động cưỡng bức hàng loạt trong các trại giam giữ. Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc diệt chủng.
Trung Quốc phủ nhận bất kỳ hành vi xâm hại nào ở Tân Cương và đưa ra phản hồi dài 131 trang đối với báo cáo của LHQ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân mô tả báo cáo của LHQ là “hoàn toàn bất hợp pháp và vô hiệu”.
Ông Uông nói trong cuộc họp báo hôm 1/9 tại Bắc Kinh: “Điều này một lần nữa chứng minh rằng OHCHR đã trở thành tên côn đồ và kẻ đồng lõa của Mỹ và phương Tây”.
Phát biểu trước khi báo cáo được công bố, ông Trương Quân (Zhang Jun), Đại sứ Trung Quốc tại LHQ ở New York, cho biết Bắc Kinh đã nhiều lần lên tiếng phản đối. Ông nói rằng người đứng đầu nhân quyền của LHQ không nên can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc.
Ông Trương nói với các phóng viên hôm 31/8 rằng: “Tất cả chúng ta đều biết rõ rằng cái gọi là vấn đề Tân Cương là một lời nói dối hoàn toàn bịa đặt vì động cơ chính trị và mục đích của nó chắc chắn là phá hoại sự ổn định của Trung Quốc và cản trở sự phát triển của Trung Quốc”.
Ông nói: “Chúng tôi không nghĩ nó sẽ mang lại lợi ích cho bất kỳ ai, nó chỉ đơn thuần làm suy yếu sự hợp tác giữa LHQ và một quốc gia thành viên”.