Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr nói với hai bộ trưởng Mỹ Antony Blinken và Lloyd Austin hôm thứ Ba 30/7 rằng cần có sự phối hợp chặt chẽ thường xuyên giữa Manila và Washington để đảm bảo có những phản ứng “mau lẹ” về những căng thẳng trên biển giữa nước ông với Trung Quốc.
Trong năm qua, Philippines, đồng minh theo hiệp ước của Hoa Kỳ, là đã nhiều lần đối đầu trên biển với Trung Quốc, đối thủ chính của Hoa Kỳ ở vùng Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, nhưng hai bên vừa đạt được một “sự dàn xếp tạm thời” để giảm bớt căng thẳng và giải quyết những khác biệt.
Ông Marcos chào đón Ngoại trưởng Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Austin tại Dinh Malacanang vào sáng 30/7 trước khi hai ông gặp những người đồng cấp Philippines, là cuộc gặp đầu tiên thuộc loại này do Philippines đứng ra làm chủ nhà.
“Tôi luôn rất vui vì những đường dây liên lạc này rất thông suốt để tất cả những việc chúng ta đang làm cùng nhau - về liên minh, về bối cảnh cụ thể của tình hình của chúng tôi ở đây, ở Biển Tây Philippines và ở Biển Đông, Khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương - liên tục được bàn kỹ để chúng ta đều mau lẹ trong các phản ứng của mình”, ông Marcos nói.
Philippines có các tuyên bố chủ quyền cạnh tranh với Trung Quốc ở vùng biển phía tây nước này, thường được gọi là Biển Đông trong tiếng Việt hay South China Sea trong tiếng Anh. Trung Quốc tuyên bố rằng 90% diện tích vùng biển này là lãnh thổ có chủ quyền của họ.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho hay hai ông Blinken và Austin đã thảo luận với ông Marcos về “cam kết chung của hai nước trong việc duy trì luật pháp quốc tế ở Biển Đông”.
Ông Miller nói trong một tuyên bố sau cuộc gặp: “Hai bộ trưởng nhấn mạnh các cam kết vô cùng vững chắc của Hoa Kỳ với Philippines theo Hiệp ước phòng thủ chung của chúng ta”.
Đầu cuộc họp, ông Marcos nói ông “hơi ngạc nhiên” khi gặp hai bộ trưởng thư ký, xét đến tình hình chính trị Hoa Kỳ đã trở nên “thú vị” ra sao, hàm ý về việc Tổng thống Joe Biden dừng chiến dịch tái tranh cử trong tháng này và hậu thuẫn Phó Tổng thống Kamala Harris chạy đua với cựu Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử vào tháng 11. Ông Blinken đã chuyển lời chào của bà Harris và ông Biden đến ông Marcos.